adscode
adscode

Hava, Su, Eğitim Kadar Elzem Bir İhtiyaç: Gıda!

Bugün Dünya Gıda Günü, bu yılın konusu da “sıfır açlık”. Yani hiç kimse aç kalmasın! Oysa gelir dağılımındaki adaletsizlik nedeniyle, yoksulluk ve açlık, giderek artıyor. Yaşamın olmazsa olmazlarından biri olan gıdada, peki biz ne durumdayız? Kendi kendine yeten bir ülkeden, patates, soğan, saman ithal eden bir ülke konumuna geldik.

aguclu@milliyet.com.tr




Kendi kendine yeten dünyadaki yedi ülkeden biriydik. Coğrafya kitapları öyle yazıyordu. Şimdi, soğanı, patatesi samanı ve mısırı bile dışarıdan ithal eden bir ülke olduk. Tarım ve hayvancılığı körelttik, tarlaları, bağları, bahçeleri imara açtık.
Peki, bu gidişat nereye kadar böyle devam edecek?..
Bugün yine bu konular çok konuşuluyor. Bu işe gönül verenler, yine kendileri söylüyor, kendileri dinliyor. Oysa, her kelimesini,  yediden yetmişe, Cumhurbaşkanı’ndan sokaktaki vatandaşa, herkesin can kulağıyla dinlemesi gerekirdi...


İşte satır başları...

 

Neler mi konuşuluyor, işte onlardan bazı satır başları:


- Gıda güvenliği azaldı
- Gıda krizi her an kapımızı çalabilir, en gelişmiş ülkeleri de vurabilir.
- Tarıma yapılan yatırımlar arttı ama yine de çok yetersiz.
- Her ülkenin kendi koşullarına göre tarımı var, ortak kararlar almak zor.
- Spekülatörler fiyatlarla istedikleri gibi oynayabiliyorlar.
- Tarım alanları azaldı, göç başladı, Türkiye’nin gıda güvenliği azaldı.
- Çevre ve insan sağlığını gözeten sürdürülebilir kalkınma planları yapılmıyor.
- Toprakların parçalı ve hissedarların çok olması verimliliği azalttı.
- Kaynak ve hammadde yetersizliği var ama bankalar küçük aile işletmelerine kredi vermiyor. Oysa, çiftçilerin yüzde 90’ını onlar oluşturuyor.
- Köylerdeki nüfus yaşlandı. Çocuklar arazileri terk etti. Köylülere kız verilmiyor.
- Kırsalda tarım dışı iş alanları yetersiz ve bu da göçe neden oluyor.
- Aile çiftçiliği, kuşaktan kuşağa aktarılan bir yaşam tarzıdır.
- Görevimiz, küresel açlıkla mücadele etmektir. Aile çiftçiliğini harekete geçirmek için bir platform oluşturuyoruz. En büyük görevimiz de açlıkla ilgili sorunları gündeme getirmektir (FAO).
- Bir milyardan fazla insan aşırı kilolu durumda. Bu sayının üçte biri obezite. 805 milyon insan da kronik olarak yetersiz besleniyor.
- 5 yaşın altındaki her 4 çocuktan biri yeterli beslenemiyor.
- Dünyada yeterli gıda var ama adil dağılım yok.
- Üretilen ürünlerin üçte biri tarladan sofraya gelinceye kadar heba oluyor.
- Tarım üretimi ve güvenliğinde istikrar yok.
- 2050’de dünya nüfusu 10 milyara dayanacak. Bu daha fazla tarımsal ürün demek. Tarım arazileri aynı kalacak, hatta daha azalacak, bu yüzden üretimi artırmak gerekiyor.
- Türkiye’de hâlâ üretici örgütlenmesi yetersiz. Ürünün üretildiği değerden pazara ulaştırılması ve çiftçinin bu kardan pay alır hale gelmesi hâlâ bir sorun.
- Tarım Bakanlığı tarım topraklarına sahip çıkın diye sloganlar atıyor ama bu toprakları yok eden kendileri.
- Yabancı tohumla aile çiftçiliği olmaz, komşumuza bile tohum veremiyoruz.
- Devlet üretme çiftlikleri gıda ve tarımın garantisiydi ama bir bir satılıyor ya da kiralanıyor.
- Güvenlik gerekçesiyle yapılan her uygulama ters tepti. 4-5 bin köy yakıldı, yok edildi.
- Dışarıdan gıda ve hayvan getirilerek çözüm üretilmeye çalışıldı.
- Büyük çiftlikler desteklenirken, küçük çiftlikler onlara karşı korunmuyor.
- Gıda mühendisleri boş gezerken, onların görevini başkaları yapıyor!...

 

Beslenmede çarpıcı değişim

Milyonlarca insanın açlıkla mücadele ettiği günümüzde, yeterli ve güvenli gıdaya ulaşım en temel küresel sağlık sorunlardan görülüyor. On yıllardır beslenme alışkanlıklarında önemli değişimler olduğu kaydedilen FAO açıklamasında; bitkisel ve lif yönü zengin yiyeceklerden ziyade şeker, yağ, tuz, işlenmiş gıdalar, et ve diğer hayvansal ürünlere yönelim olduğu, bunun da yüksek kalori sonucu obezitede artışa yol açtığı vurgulandı. Açıklamada ayrıca evde yemek hazırlamakla geçirilen sürenin gittikçe azalıp özellikle şehirlerde artan fast food tüketiminin insan sağlığı üzerindeki risklerine dikkat çekilerek çarpıcı rakamlar verildi.

820 milyon aç, 670 milyon obez

FAO’nun rakamlarına göre dünyada 820 milyonu aşkın insan açlık çekerken, 670 milyondan fazla yetişkin, 120 milyon erkek ve kız çocuğu (5-19 yaş arası) obez. Bunun temel sebebi ise gittikçe azalan ürün çeşitliliği ve beslenmenin adeta tektipleşmesi olarak değerlendiriliyor. Öyle ki, tarih boyunca gıda amaçlı ekilip biçilen 6 bin bitki türünden günümüzde sadece 8 tanesi günlük kalori miktarımızın yüzde 50’sinden fazlasını karşılıyor.

 


Emoji ile tepki ver!

Bu Yazıyı Paylaş :

Etiketler :
    0 Yorum
  • Yorumu Gönder
  • Diğer Yorumlar (0)