“COVID-19 dünya genelinde yayılmaya devam ederken 37 ülkede 117 milyondan fazla çocuk hayati öneme sahip kızamık aşısını olamayabilir. Hâlihazırda 24 ülkede kızamık aşısı kampanyaları ertelenmişken, daha fazla ülkede de ertelenmesi de söz konusu.
Kızamık ve Kızamıkçık Girişimi (M&RI) olarak bu zor dönemde aileler, toplumlar, hükümetler ve acil durum müdahale ekipleri ile dayanışma içerisinde çalışmakta ve COVID-19 tehdidine karşı yürütülen ortak çaba ve mücadelemizde, Aşı İttifakı Gavi (Gavi, the Vaccine Alliance) ve Küresel Polio Eradikasyon Girişimi (Global Polio Eradication Initiative-GPEI) de dâhil olmak üzere bağışıklama ve sağlık alanındaki küresel ortaklarımızın yanında yer almaktayız. Bütün dünyayı etkisi altına alan pandemiyle mücadelede, bu yeni tehditle karşı karşıya kalan ve müdahalelerde bulunan dünya genelindeki tüm sağlık çalışanlarının korunmasını sağlamak için işbirliği yapmalı ve kaynaklarımızı seferber etmeliyiz. Hayati öneme sahip bağışıklama hizmetlerinin bugün ve gelecekte de devam ettirilmesi için gösterilecek çabalara da öncülük etmeliyiz.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), ülkelerin COVID-19 salgını sırasında bağışıklama faaliyetlerini sürdürmelerine yardımcı olmak için Bağışıklama Uzman Grubu Stratejik Danışma Kurulu tarafından onaylanmış yeni bir rehber yayınladı. Bu rehberde, aşı ile önlenebilir salgın hastalıkların aktif olarak görülmediği yerlerde önleyici aşı kampanyalarının geçici olarak durdurulması için hükümetlere çağrı yapılmaktadır. Amerikan Kızılhaçı, ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi, UNICEF, BM Vakfı ve DSÖ’nün kurduğu Kızamık ve Kızamıkçık Girişimi bu tavsiyelere katı şekilde uyulması konusunda hemfikir. Ülkeler, toplumların ve sağlık çalışanlarının güvenliğini sağlarken rutin bağışıklama faaliyetlerine devam etmelidirler. Bu tavsiyeler ışığında hükümetlerden, salgınla mücadele kapsamında aşı kampanyalarını ertelemeye karar verirken dikkatli bir risk-kazanç değerlendirmesi yapmaları istenmektedir. Bu bağlamda, COVID-19’un bulaşması riskinin kabul edilemez ölçüde yüksek olduğu yerlerde kampanyaları erteleme bir seçenek olarak değerlendirilmelidir.
Liderler, COVID-19’un yayılması nedeniyle bağışıklama hizmetlerinin durdurulması riskini göz önünde bulundurarak, aşısı yapılmayan çocukların takibi konusunda çabalarını yoğunlaştırmalı ve böylece, tekrar mümkün olduğunda, en kırılgan durumdaki nüfusa derhal kızamık aşısı yapılmasını sağlamalıdırlar. COVID-19 tehdidi sırasında ve sonrasında sağlık sistemleri ve ön saflarda çalışan sağlık personeli üzerindeki yükün artacağının farkındayız. Bununla birlikte, kızamık aşısı da dâhil olmak üzere bağışıklama hizmetlerinin sunulması, aşı ile önlenebilir hastalıklar yüzünden kaybedilebilecek hayatları kurtarmak açısından son derece önemlidir.
M&RI, hastalık riskinin yüksek olduğu yerlerde kitlesel kampanyaların durdurulması suretiyle toplumların ve sağlık çalışanlarının COVID-19’dan korunmasını desteklemektedir. Ancak bu, çocukların kalıcı olarak aşılama hizmetlerinden mahrum bırakılması anlamına gelmemelidir. Çocukların ve kırılgan durumdaki toplumların güvenliği için aşılama hizmetlerine erişimlerini sağlamak ve kızamığın ortaya çıkmasına neden olabilecek bağışıklama açığını ortadan kaldırmak için, bugünden başlayarak acilen yerel, ulusal, bölgesel ve küresel ölçekte harekete geçilmelidir.
Elli yıldan daha uzun bir süredir güvenli ve etkili bir aşısı bulunmasına rağmen kızamık vakaları son yıllarda artış göstermiş ve 2018 yılında, çoğunluğunu çocukların ve bebeklerin oluşturduğu tamamı önlenebilir 140.000’den fazla hayata mâl olmuştur. Bu tehlikeye rağmen, COVID-19’un daha fazla yayılmasını önlemeye yardımcı olmak için 24 ülkede önleyici ve iyileştirici etkiye sahip kızamık aşısı kampanyaları durdurulmuş veya ertelenmiştir. 2020 yılının geri kalan döneminde 13 ülkede daha gerçekleşmesi beklenen kampanyalar da uygulanmayabilir. 37 ülkede, büyük çoğunluğu kızamık salgınlarının devam etmekte olduğu bölgelerde yaşayan 117 milyondan fazla çocuk planlanan bağışıklama faaliyetlerinin askıya alınmasından etkilenebilir. COVID-19’un rutin aşılama hizmetleri üzerindeki etkileri nedeniyle aşı yapılamayacak yeni doğanlar bu çarpıcı sayıya dâhil edilmemiştir. 12 aylıktan daha küçük çocukların kızamık nedeniyle hayatını kaybetme riski daha yüksektir ve kızamık virüsünün dolaşımı engellenmezse kızamığa maruz kalma riski her gün daha da artacaktır.
M&RI olarak, dünyanın her yerinde canla başla çalışan sağlık personellerine ve acil durum ekiplerine teşekkür ediyoruz ve kendi toplumlarında önleyici ve destekleyici bakımın yanı sıra açık ve güvenilir bilgi sağlanması noktasında oynadıkları hayati rolün farkındayız. İşleyen ve sürdürülebilir temel sağlık sistemlerinin bir parçası olan sağlık çalışanlarına yatırım yapmalı ve onları enfeksiyondan korumalı ve güçlendirmeliyiz. Çünkü her biri, küresel salgınlar karşısında ilk savunma hattında yer almaktadır. Ebeveynler ve bakım verenler de çocuklarının aşılarını, ulusal tavsiyeler doğrultusunda ve sosyal mesafe tedbirlerine uygun şekilde yaptırmada önemli bir rol oynamaktadır. Son olarak, toplumların katılımını teşvik etmek, aşıya olan arz ve talebi sürdürmek ve özellikle de bu zor zamanlarda her bir çocuğun sağlıklı bir yaşam sürmesine yardımcı olmak için etkili iletişim stratejileri uygulama hususunda ülkelere ve yerel liderlere çağrıda bulunuyoruz.
