"Sayın Abbas Güçlü,
Eğitimle ilgili biribirinden değerli yazılarınızı vaktim olduğunca her zaman okurum, okumaya çalışırım. Bugün Milliyet’te çıkan “Teknolojiyi tüketen değil üreten bir gençlik için (1)” yazınızı birkaç kere dikkatlice okudum. Yazınızın sonunda “Bu konuda herkesin söyleyecek sözü olmalıdır ... “ diyorsunuz ya ben de size başımdan geçmiş bir olayı anlatayım dedim. Umarım başınızı ağrıtmaz ve kıymetli zamanınızı almaz. 10-15 sene önce Turkiye’den buraya, San Diego, California, master - MS – yapmak icin gelmiş bir öğrenci ile tanışmıştım. Ne yaptığını ne ettiğini sorduğumda elektronik mühendisi olduğunu söylemişti. Ben kendim moleküler biofizikçiyim; daha da spesifik olarak, proteinlerin 3-boyutlu yapısını belirleme işiyle ugraşan protein kristalograficisiyim – protein crystallographer. Ama 15-16 yaşımdan beri hobi düzeyinde taaa lambali diyot, triyod, pentod daha sonra solid state diyodlar, bipolar (BJT) ve FET transistorler, CMOS, TTL integrated circuits vb. vb. devreleri de kapsayan elektronikle hands-on ilgileniyorum. Bu iş için evimin bir odasını küçük bir elektronik laboratuvarı olarak kullanıyorum.
Elektroniğe olan bu yakın ilgimden dolayı Ankara’da eski bir üniversiteden mezun olmuş bu genç arkadaşa bazı basit sorular sordum. O sıralar evde bir bipolar transistorun, en popüler BJT 2N2222A, class A amlifikator olarak nasıl bias edildiğini – ki bu elektronik mühendisliğinin ilk design alıştırmalarından biridir – hem hesapla hem de deneyerek adam akıllı öğrenmekle meşguldüm. Avrupa’da, dolayısıyla büyük ihtimal Türkiye’de de, 2N2222 BJT ler yerine BC 107, BC 108 veya BC 109 serisi NPN transistorler kullanılır. Bunu merak ettiğim için Türkiye’de en çok hangi tip transistorlerin kullanıldığını – 2N serisi mi, BC serisi mi – sordum arkadaşa. “ Bilmiyorum abi, biz hic transistor kullanmadık; ben 2N’yi, BC’yi birak, okuldayken hiç transistor görmedim “ demez mi !?! Saşırdım kaldım. “Biz havya ile, lehim ile veya breadboard ile hiç devre yapmadık. SPICE (*) diye bir program var; bilgisayar ekranında onu kullanarak bazı devreleri inceledik“ diye devam etti. SPICE'ı burada da işlerin hızlanması için mühendisler design işi için kullanırlar ama onlar hocalarının ya kendi geliştirdikleri ya da başkalarından kopyaladıkları devreleri SPICE'a ithal edip oğrecilere göstermişler. Yani ortada ne bir hesap kitap, ne de bir orjinal design var. Sadece kurulmuş devrede, örneğin bir BJT devresinde, sanal ortamda transistorun bazına sinyal jeneratöründen audio/işitilebilir sinyal verirler ve kollektorden sinyal alırlar, bu sinyal genliğini giriş genliğine oranlayarak transistorun voltaj kazancını – voltage gain – bulurlarmış. Bu duruma ağlar mısınız, güler misiniz … Böyle bir öğrenci okulu bitirdikten sonra kendisine elektronik mühendisi denilecek. Eğitimin durumu, en azından elektronik mühendislik eğitiminin durumu, sizin her zaman okumaya calıştığım yazılarınızda devamlı yakındığınızdan da daha vahim ne yazik ki.
Her neyse, her seneye sonunda boşa çıksa da bir umutla basladık; 2019'a da bir umutla başlayalım … Yeni yılınız size, bize, hepimize, memleketimize ve memleketlerimize kutlu ve mutlu olsun …"
Reha Çelikel, PhD
San Diego, California, ABD
