En iyi okul mu, en doğru okul mu?..

Lise tercihleri borsa gibi, tercihler yapılacak diyelim ki 5 bin kişi Cağaloğlu Anadolu'yu tercih etti o 5 bin kişi içerisinden kontenjan 150 ise en tepedeki 150'yi alacak. o 150'nci öğrencinin puanı bu senenin puanı. Yüzdelik değil diyorum ben ısrarla şunu söylüyorum; Milli Eğitim Bakanlığı'nın elinde var ve bunları açıklamak zorunda. Bu okul Cağaloğlu Anaolu Lisesi sadece birinci kayıt döneminde değil ikinci, üçüncü ve son kayıt döneminde kaçıncı öğrenciyi aldı. Diyelim ki 7800'üncü öğrenciyi aldı ve benim puanım değil, benim yüzdelik sıram değil, benim Türkiye sıralamam kaç bu sene. Eğer ben de 8000'lerdeysem ben o okulu tercih ederim ve yanılma payım çok az olur. Niye açıklamıyor ben onu anlamıyorum. Bu yüzdelik dilimler bu bu senenin bu geçen senenin ama çok geniş yelpaze ve içinden çıkmak mümkün değil. 

Mesela ben 3 tane tercihte bulundum 3'ü de olmadı, ne yapacağım? Geçmiş olsun mu? Açık lise mi? 

Açıkta kaldın açık lise olcak, nakil dönemlerini gözleyeceksin o da olmadı, sınavsız özel okullara yöneleceksin o da olmadı, oturup ağlayacaksın. Yıllarca ona kızacaksın, buna kızacaksın. Devlete olan güvenin sarsılacak. Yani her mahallede liseler vardı, düz liseler. Niye kapattık? Ordan mezun olup da dereceye giren, çok çok başarılı olan insanlar vardı.Niye bunları kaldırdık, gerçekten bunu anlamak mümkün değil. 

Anneler babalar şimdi çok soruyorlar, geçmişte bir dönem olmuş ben hatırlamıyorum, bankalar eğitim kredisi çıkarırmış, şimdi öyle birşey başlar mı?

Çıkartılar dşyelim ama kriz oldu, ödeyememe durumu oldu, ne olacak? Ben bu konuda ısrarla nasıl arabalara kasko, trafik sigortası zorunluluğu getiriyorsa özel okullara da kayıt yapılırken eğitim sigortası zorunluluğu getirilmesi gerekir. Bunun 3'te birini devlet verir, 3'te birini okul verir, 3'te birini de veli verir ve çok büyük paralar olmaz, insanlar daha rahat bir şekilde özel okula çocuğunu gönderir. Yarın işim gücüm bozuldu, şu oldu, bu oldu diye çocuk ortada kalmaz. Çocuğu özel okula verdikten sonra devlet okuluna almak çok zordur. O çocuk yıkılır, o yaştaki çocuğa onu anlatamazsın, onun için eğitim sigortası olmalı. Zaten bu okullarda sadece eğitim öğretim için para alınması lazım, okulun temel yatırım giderleri için para alınmaması lazım. 80 bin lira okul parası dünyanın neresinde var?

Peki mesela İsviçre'de dünyaca ünlü liseler var onların yıllığı bu kadar pahalı değil galiba?

Değil, İsviçre'de yıllık ücreti 800 bin lira olan da var ama o dünyanın milyarderleri için o okullarla kıyaslama. Mesela Almanya'da, Fransa'da bedava temel eğitim, özel okul yoktur yani İngiltere'ye de gitsen bu kadar pahalı okullar yok, varsa da dünyaca ünlü okullar onlar da 3 tane, 5 tane

Yurt dışına hangi yaşta gidilir?

Yani ufak yaşlarda ara ara gitmek lazım, çocuğun hazır olduğu yaşlar... Benim için doğru olan yaş senin için doğru olmayabilir. Senin için doğru olan okul benim için olmayabilir. Senin için doğru meslek, benim için olmayabilir. Biz çok genellemeci gidiyoruz. İyi okul, iyi okul! İyi okul diye birşey yoktur, doğru okul vardır. Velilerin o doğru okul, doğru mesleği seçmesi lazım. Bizim veliler şu anda kendi gençlik dönemlerinde hangi mesleği yapamamışlarsa onu çocuklarına dayatıyorlar. En iyi okul dediklerinin puanına bakıyorlar. Puan en son bakılacak şey, o çocuğa sosyal kazanımlarına bakmak lazım, o çocuğu ne kadar ayakta tutacak, ona ne katacak onlara bakmak lazım. 

Sil baştan değişmesi lazım. 20 tane kriter çıkarmaları lazım, bu 20 kritere hangi okul uyuyor, 10 tanesine uymayanın önünden dahi geçmemeleri gerekir. Ama biz hala sınavlar kolay mıydı zor mu onu tartışıyoruz. Kolaysa ne olacak, herkes bu sınavda tam puan alsa nereye girecek, yer yok, hepsi girdi mezun oldu iş yok. 

YKS'de matematik soruları, mühendislik matematiği miydi?

Zor sorulardı. Ama şimdi fen lisesi öğrencisine sorduğun zaman kolaydı diyor, iyi bir anadolu lisesinden mezun olan kolay diyor ama normal standartın altında kalan mahalledeki okulladakilere sorduğun zaman onlara da çok zor geliyor. o da doğal, bir meslek lisesi, bir imam hatip lisesi öğrencisine zor gelir çünkü o, o derecede matematik görmüyor. Bu sınav sisteminin en büyük handikapı o, tavşanla kaplumbağayı yarıştırıyoruz, sonra da tavşan birinci oldu diye alkışlıyoruz. Yarışmaları akla mantığa aykırı. Siz imam hatip lisesi, meslek lisesi mezunuyla; Robert Lisesi, Galatasaray Lisesi mezununu nasıl aynı sınava sokarsınız? Aynı geometri, aynı matematik sorusu,; biri haftada 30 saat alıo biri 5 saat, 3 saat. Önce bu yanlışın durdurulması lazım. Bu sınav kesinlikle adil değil, güvenilir değil, objektif değil, ölçme yeteneği yüksek değil.

Gücü olan bir özel okulu yedeğinde tutsun mu?

Parası varsa... Bu bir imkan meselesi, en ucuzu 20-25 bin lira, bugün benim diyen bile zor öder ama bütün aileyi seferber etsinler anneanneler, dedeler, halalar, teyzeler ama  bir yıl değil ki bu da 4 yıl. Liseyi bir şekilde okudu, yarın üniversiteyi kazanamadı ne olacak? Hadi üniversiteyi kazandı, çok parlak bir çocuk gidecek yurtdışında master doktora yapacak, oralardan kabuller geldi, yani para hep lazım olacak. Son kuruşuna kadar şimdi harcarsanız, ilerde paranın ihtiyaç olduğu anlarda sıkıntılar yaşanabilir. O yüzden kaynaklar sınırlıysa çok iyi kullanmakta yarar var. 

Herkes tatil planını çocuğunun kaydına göre yapmış, Şunu soruyorlar; ne zamana kadar bekleyelim, ne zaman biter?

Okullar açılır, yine de bitmez. Ekime kadar, Kasıma kadar nakiller devam eder. O zamana kadar taşlar yerine oturmaz. 

Devletin listesinde yer almayan bir okula, benim mahallemde yakınımda kayıt yaptırabiliyor muyum?

Yaptıramıyorsun, hepsi bu tercih döneminde, tercih yapmak zorunda. Şimdi burda 5 tane sınavla öğrenci alan okullardan tercih yapabiliyorsunuz ama o 5 tanenin 3 tanesi il içerisinde olacak, 2 tanesi de imam hatip ya da meslek lisesi. 3 tane tercihi öğrencinin tutturması çok zor, üniversitede 30 tercih hakkı veriyorsun, burda 3+2 veriyorsun. Sonra 5 tane de sana ben mahallendeki okullardan, sınavsız öğrenci alan okullardan tercih hakkı tanıyorum diyor. Sınavla alan 5'i zaten tutturma şansın çok az, o okullara alınan öğrenci sayısı belli, mahallendeki okulda da yine şans yüksek değil, 5 tane de pansiyonlu okul tercih hakkı veriliyor. Ama bunu İstanbul'daki öğrencinin tercih etme niyeti yok, ailelerin de niyeti yok. Yani burda öğrencileri çok dar bir alana sıkıştırdık. Burda velilerin son dakikaya kadar takip etmelerinde yarar var. Özel okullar da kontenjanlarını doldurmuyor. Ve özel okullara giderken mutlaka pazarlık yapsınlar.