Kadınım, profesyonelim bir yıldır işsizim

Her yıl 8 Mart'ta kutlanan Dünya Kadınlar Günü, Türkiye'de kadınların ekonomik ve sosyal hayattaki durumunu da gündeme getirdi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2017 verilerine göre, Türkiye nüfusunun yüzde 50.2'sini erkekler, yüzde 49.8'ini kadınlar oluşturdu. Böylelikle 40 milyon 535 bin 135 kişilik erkek nüfusuna karşılık, 40 milyon 275 bin 390 kadın nüfusu bulunuyor. Kadın nüfusunda 10 milyon 287 bin kişi işgücü, 8 milyon 904 bin kişi istihdam, 1 milyon 383 bin işsiz ve 20 milyon 112 bin kişi de işgücüne dahil olmayan nüfustan oluşuyor. Öte yandan resmi veriler, kadınların halen çalışma hayatında erkeklerin oldukça gerisinde bulunduğunu gösteriyor. TÜİK Kasım 2017 verilerinden yapılan belirlemelere göre, Türkiye'de 19 milyon 612 bin erkek istihdamına karşın kadın çalışanlar 8 milyon 904 binde kaldı. Ülke toplamında 3 milyon 275 bin işsizin 1 milyon 892 bini erkek, 1 milyon 383 bini kadın. Meslek gruplarına göre işsizlik verilerine bakıldığında, profesyonel meslek mensubu kadınların erkeklere göre daha fazla işsiz kaldığı saptandı. Buna göre, profesyonel meslek mensubu işsiz erkek sayısı Kasım 2017'de aylık 182 bin olurken, kadınlar 288 bin olarak belirlendi. Yine meslek grupları aylık olarak incelendiğinde, söz konusu dönemde büro ve müşteri hizmetlerinde 283 bin, hizmet ve satışta 322 bin, nitelikli tarım ve ormancılıkta 4 bin, sanatkar ve ilgili işlerde 43 bin, tesis ve makine işçiliğinde 19 bin ve nitelik gerektirmeyen işlerde 267 bin kadın halen iş arıyor. Kadınların iş arama sürelerinin erkeklere göre nispeten daha fazla olduğu görüldü. Buna göre 222 bin erkeğe karşın 276 bin kadın bir yıldan fazla, 87 bin erkeğe göre de 84 bin kadın iki yıldan fazla süredir iş arıyor. Kadınların erkeklerden daha düşük ücret aldığı resmi verilere de yansımış durumda. TÜİK'in 2014 yılı "Cinsiyet ve eğitim durumu aylık ve yıllık ortalama brüt kazanç" verilerinden yapılan hesaplamalar, kadınların erkeklerden daha düşük ücret aldığını doğruluyor. En fazla farkın meslek liselilerde yüzde 29.4'lük oranla olduğu belirlendi. Buna göre, ilkokul ve altı erkek çalışanların yıllık ortalama bürüt kazancı 19 bin 417 lira, kadınlarda 15 bin 748 lira oldu. İlköğretim ve ortaokul mezunu erkeklerde 19 bin 81 lira, kadınlarda 15 bin 981 lira olurken, lise mezunlarında 21 bin 758'e karşılık kadınlarda 19 bin 760 lirada kaldı. Söz konusu ücret farkının meslek liselilerde daha yüksek olduğu belirlendi. Bu kapsamda meslek liseli erkekler yüzde 29.4 farkla, yıllık brüt kazancı 22 bin 842 lira olan kadınlara oranla 6 bin 719 lira daha fazla ücretle 29 bin 561 lira kazanıyor. Yüksekokul ve üstü mezunlarda söz konusu fark yüzde 22.3 olurken, yıllık brüt 55 bin 633 lira kazanan erkeklere göre kadınların kazancı 45 bin 483 lirada kaldı.

TOPLUMDA 'AİLE İÇİ ŞİDDET BOŞANMA SEBEBİ'

Kadir Has Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Merkezi, "Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Algısı Araştırması" 2018 yılı sonuçlarını açıkladı. Buna göre, Türkiye genelinde kadınların en büyük sorunu yüzde 61 ile "şiddet" oldu. Böylelikle kadına şiddet birinci sıraya oturdu. Bunu işsizlik, eğitimsizlik ve sokakta baskı ve taciz izledi. Toplum, kadına yönelik şiddetle mücadele politikaları üretilmesini istiyor. Bir başka çarpıcı sonuç ise boşanma ve şiddet ilişkisi konusunda oldu. Katılımcıların yüzde 72'si aile içi şiddetin boşanmak için yeterli bir sebep olduğu konusunda fikir birliğine ulaştı. Araştırmaya göre, bir partinin kadına yönelik şiddete karşı çalışacağını söylemesi kadınlar için büyük önem taşıyor.

HER 4 KADINDAN 1'İ ÜCRETSİZ AİLE İŞÇİSİ

Kadınların aile işlerine erkeklere oranla 4 kat fazla zaman ayırdığı da görüldü. TÜİK'in 2015 Zaman Kullanımı Anketi'ne göre, kadınlar ev ve aile bakımına günlük 4 saat 17 dakika zaman ayırırken, erkekler sadece 51 dakika ayırıyor. Her 4 kadından 1'inin ücretsiz çalıştığı hesaplandı. TÜİK'in Kasım 2017 verilerine göre, istihdam kapsamındaki 8 milyon 904 bin kadından 2 milyon 142'si ücretsiz aile işçisi. Bu durum aileyle ilgili bütün yükün kadının omuzlarında olduğunu ortaya koyuyor. Kadın istihdamının tarım, sanayi, ve hizmetlerde artarken inşaatta sabit kaldığı belirlendi. TÜİK'in Kasım 2017 verileri itibariyle, 8 milyon 904 bin kadın istihdamında hizmetler 5 milyon 129 bin işle en fazla kadın istihdamının sağlandığı alan oldu. Bunu Tarım 2 milyon 382 bin, Sanayi 1 milyon 309 bin kadın çalışanla izledi. İnşaat ise 84 bin kişiyle geçen yıl ile aynı sayıda kaldı.

EĞİTİMDE ERKEKLERİN GERİSİNDE

Türkiye İstatistik Kurumu, "İstatistiklerle Kadın 2017" çalışmasının sonuçlarını açıkladı. Buna göre, Türkiye'de 2016 yılında, 25 ve daha yukarı yaşta olan ve en az bir eğitim düzeyini tamamlayanların toplam nüfus içindeki oranı yüzde 88,9'u bulurken, bu oran erkeklerde yüzde 95,1, kadınlarda ise yüzde 82,8 olarak belirlendi. Cinsiyet eşitliği endeksi öğretim türüne göre incelendiğinde, 2016'da ilköğretim öğrenci cinsiyet eşitliği endeksi 1,009, ortaöğretim cinsiyet eşitliği endeksi 0,943 ve yükseköğretim cinsiyet eşitliği endeksi 0,964 oldu. Cinsiyet eşitliği endeksi yıllar itibarıyla incelendiğinde ise yükseköğretim cinsiyet eşitliği endeksinin 2008'den beri sürekli kız öğrenciler lehine gelişme gösterdiği görüldü.

LİSE ALTINDA İŞGÜCÜNE KATILIM YÜZDE 27.2

Hanehalkı iş gücü araştırması sonuçlarına göre 2016 yılında, Türkiye'de 15 ve daha yukarı yaştaki istihdam edilenlerin oranı yüzde 46,3 olarak belirlenirken, bu oran erkeklerde yüzde 65,1, kadınlarda ise yüzde 28 seviyesinde gerçekleşti. Eğitim durumuna göre iş gücüne katılım oranına bakıldığında kadınların eğitim seviyesi yükseldikçe iş gücüne daha fazla katıldıkları görüldü. Okuryazar olmayan kadınların iş gücüne katılım oranı yüzde 15,2, lise altı eğitimli kadınların iş gücüne katılım oranı yüzde 27,2, lise mezunu kadınların iş gücüne katılım oranı yüzde 33,6, mesleki veya teknik lise mezunu kadınların iş gücüne katılım oranı yüzde 41,4, yükseköğretim mezunu kadınların iş gücüne katılım oranı yüzde 71,3 olarak belirlendi.



ÇALIŞMA HAYATINDAN SON 5 YILDA 1 MİLYONU 'BAKIM' İÇİN ÇEKİLDİ

* TÜİK'in, "İstatistiklerle Kadın 2017" çalışmasına göre, iletişim araçlarına erişim erkeklerde yüzde 99.4, kadınlarda yüzde 96.3.

* Sağlık araştırması sonuçlarına göre, 2016 yılında erkeklerin yüzde 15,2'sinin, kadınların ise yüzde 23,9'unun obez olduğu görüldü.

* Kadınların ölüm nedenlerinde ilk sırayı yüzde 43,9 ile dolaşım sistemi hastalıkları aldı. Bunu yüzde 15,1 ile tümörler ve yüzde 11 ile solunum sistemi hastalıkları izledi.

* Tütün kullanan bireylerin oranı 2016'da erkeklerde yüzde 44,1, kadınlarda ise yüzde 17,4 oldu.

* Yaşam memnuniyeti araştırması sonuçlarına göre, 2017 yılında erkeklerde mutluluk oranı yüzde 53,6 iken kadınlarda bu oran yüzde 62,4 'yi buldu.

* Toplamda evli fertlerin yüzde 60,6'sının, evli olmayan fertlerin ise yüzde 52,4'ünün mutlu olduğu görüldü.

* Evli erkeklerin yüzde 55,7'si, evli kadınların yüzde 65,2'si mutlu olduklarını ifade ederken, evli olmayan erkeklerin yüzde 49,1'i, evli olmayan kadınların ise yüzde 55,8'i mutlu olduğunu kaydetti.

* Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu'nun "İş Dünyasında Kadın" raporuna göre, 2010'dan 2015'e kadar 1 milyon kadın çocuk bakımı, yaklaşık 112 bin kadın ise yaşlı bakımı nedeniyle iş hayatını bıraktı.

* TÜİK Aile Yapısı Araştırması 2016'ya göre, küçük çocukların yüzde 86'sının bakımını annesi, yüzde 7,4'ünü büyükannesi üstleniyor.

* Çocukların sadece yüzde 2,8'i kreş ya da anaokulundan yararlanıyor.

KARAR