Osmanlı’nın bilinmeyenleri

İşte programdan önemli satır başları...

Osmanlı-Rusya 
-  Osmanlı son dönemlerinde Çarlık Rusyası’ndan çok çekti. Osmanlı’nın parçalanmasında çok önemli rolü olanlardan biri Rusya, öteki İngiltere’dir. İngiltere daha siyasidir. Rusya daha hoyrat ve serttir. Ben şimdi tekrar Çarlık Rusyası’nın hoyratlığını görüyorum.
-  Ruslar bir yayılma alanı seçmişler. Bütün mesele sıcak denizlere açılma. Ortodoksların hamisi olarak meydana çıkmışlar. Rusların büyümesi Osmanlı’nın aleyhine olmuştur.
-  Osmanlı’nın son 2 asrında çok önemli bir nüfus problemi vardı. 1. Dünya Savaşı’na girdiğinde Rusya’nın 175 milyon nüfusu var. Osmanlı’nın nüfusu 20 küsur milyon. Rusya 12 milyon asker çıkarıyor. Biz 2 milyon 750 bin asker çıkarıyoruz. Tarih kitaplarında üzerinde durulmayan hususlardan biri budur. 
-  1877-1878 yılında Osmanlı-Rus Savaşı Türk tarihindeki en büyük felaketlerden biridir. Osmanlı’nın omurgasının kırıldığı savaştır. Ruslar İstanbul’u rahat işgal edebilirlerdi!
-  1917’de ihtilal olmayıp Rusya’da çarlık rejimi yıkılmasaydı biz bugünkü sınırlarımız içinde olamazdık. Rusya Doğu Anadolu’nun büyük bir kısmını işgal etmişti. Kazım Karabekir Paşa ile geri aldık.
-  90’lı yıllara kadar dünyada iki güç vardı. Biri Ruslardı. Şimdi yine onu özlüyorlar.Rusya ile yaşadığımız uçak krizi onlarda karizmayı çizdi. Onun intikamını almaya çalışıyorlar. 

Osmanlı’da kadın
-  Türkiye’de şöyle bir tarih anlayışı var, Osmanlı döneminden beri tarihi yazanlar erkekler olduğu için kadınların devlet işlerine karışmalarından rahatsız oluyorlar, Cumhuriyet döneminin tarihçileri de böyle bakıyor.
-  Valide sultanların, Kösem Sultan, Turhan Sultan gibi çoğunun devlet işlerine karışmaları mecburiyetten oluyor. Çocuklar ufak. 11 yaşındaki çocuk neyi yönetecek!
-  Valide sultanların 17. yüzyıldaki müdahalesi devletin yürümesi açısından sağlıklı ve olumlu olmuştur. Hanedanın zayıf olduğu bir dönemde devleti kutsallaştırmışlardır. Devleti buhrandan çıkarmışlardır.
-  Hürrem Sultan devleti bizzat yönetmedi, 16. yüzyılda karıştı, etti ama dizi sayesinde meşhur oldu. 

Padişah eşleri
-  Osmanlı toprakları içerisinde bir aileyi de güçlendirmek istemiyorlar. Padişaha kız vermek akraba olmak ve ön plana çıkmak demek. Birden fazla güç odağı olunca devlet sarsılıyor.
-  18. yüzyıldan sonra padişahların eşleri genellikle Kafkaslardan geliyor. 
-  Hareme genelde köle statüsündeki kadınlar alınıyor. 
-  Müslüman olacak diye bir zorlama yok. 2. Murat’ın eşi Mara Müslüman olmuyor.
-  Osmanlı’da 4 kadına kadar evlenme İslam hukukuna göre uygun. Fakat yüzde 90-95’e kadar tek eşlilik var. 

Önemli padişahlar
-  Osmanlı’da ölmeden tahttan çekilen sadece 2. Murat’tır, başka padişah yoktur. 2. Beyazıt da zorla çekiliyor.
-  Fatih Sultan Mehmet çok farklı bir devlet adamı. Komple bir devlet adamı, felsefeyle uğraşıyor, sanatla uğraşıyor. 17 sefere çıkmış bizzat ordusunun başında. Kitaplar okuyor, tercüme ettiriyor.  
-  Yavuz Sultan Selim de meraklı bir adam. Mısır’a gittiğinde piramitleri merak ediyor. 
-  Kanuni 46 yıl tahtta kalıyor. İkinci Selim beceriksiz bir padişah gibi gösterilir ama öyle değil. Kıbrıs, Tunus, Yemen alındı.  

Evliya Çelebi
-  Osmanlı’da ön plana çıkarılması gereken şahsiyetlerden biri Evliya Çelebi’dir. 3. havalimanına kesinlikle Evliya Çelebi ismi verilmelidir. Evliya Çelebi’nin bıraktığı yazılı kaynak olarak 10 cilt yalnızca bizim değil, 20’den fazla devletin ve milletin tarihiyle ilgili muazzam bir eser. 
-  İbrahim Müteferrika, Katip Çelebi, ders kitaplarında padişahlardan daha fazla ön plana çıkarılması gereken şahsiyetler. 
-  Mimar Sinan biraz da olsa ön plana çıkmıştır. O büyük bir deha. 400’e yakın eseri vardır.
-  Matbaaya izin veren Yeniçerili Abdullah Efendi ismi bilinmesi gereken, önemli kişilerden biridir.

Hacca gitmediler
-  Osmanlı dönemindeki hac 9 ay sürüyor. Vekil gönderiyorlar. Öyle bir gelenek de yok. Hac yolları güvenli değil. Bedevi eşkıyalardan korunması için çok kalabalık bir şekilde gidilmesi gerekiyormuş.
-  19. yüzyılda buharlı gemiler yapıldıktan sonra hac yapabilirlerdi. Ama Sultan Abdülaziz Londra’ya, Mısır’a gidiyor. Hacca gitmiyor!
-  Osmanlı hanedanlarında hacca gitmiş tek kişi Cem Sultan’dır. Vahdettin tahttan indikten sonra hacca gidiyor. Fakat güvenlikten dolayı haccı tamamlayamamıştır.
-  Osmanlı Türk devletiydi. Bütün şecerelerde Osman Gazi’nin dedeleri Oğuz Han’a, Türklerin efsanevi atasına bağlanır. Kimlikler son dönemde ön plana çıktı. Osmanlı döneminde tek Müslüman kimliği yetiyordu.  
-  Osmanlı’da aydınlar parçalanmayı nasıl kurtarabiliriz diye düşündüler. Dediler ki “Türk demeyelim, hepimiz Osmanlı’yız” diyelim. Bu tezi savundular ve samimiydiler. Olmadı, tutmadı. Ondan sonra “Hepimiz Müslüman’ız, İslamcıyız” dediler, bir baktılar Arnavutlar, Rumlar isyan ettiler. Türkiye’de de bu zaman zaman tartışıldı. “Türkiyeli” kimliği. Siz Osmanlı’da denediniz tutmadı. Bu, bir milletin, devletin ana omurgası olur. Ana çatı olur. Ana çatıyı inkâr ettiğiniz zaman olmuyor.

YAZININ DEVAMI İÇİN TIKLAYIN!