Öğretmenliğin kariyer mesleği olmasını öngören 'Öğretmenlik Meslek Kanunu Teklifi' Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu'nda kabul edilerek yasalaştı. Yasaya göre öğretmenlik mesleği, aday öğretmenlik döneminden sonra öğretmen, uzman öğretmen ve başöğretmen olmak üzere 3 kariyer basamağına ayrılacak. Uzman ya da başöğretmen olanlara her unvan için ayrı ayrı olmak üzere bir derece verilecek ve eğitim öğretim tazminatlarında iyileştirmeye gidilecek. Uzman öğretmenlerin eğitim öğretim tazminatlarında bugün itibarıyla yaklaşık bin 310 TL, başöğretmen unvanını alanlarda da yaklaşık 2 bin 620 TL artış olacak. Ayrıca 1. dereceli kadroda görev yapan öğretmenlerin ek göstergeleri 3600'e çıkartılacak. Eğitimciler başta olmak üzere kamuoyunun da gündeminde olan Öğretmenlik Meslek Kanunu’nun 60 yıllık bir özlem olduğunu kaydeden Mili Eğitim Bakanı Mahmut Özer, kanunun detaylarını Milliyet’e anlattı:
Gösterge 3600’e çıktı
Öğretmenlik Meslek Kanunu teklifi TBMM’de kabul edildi. Yıllardan beri dile getirilen bir konu ilk kez yasalaştı. Duygu ve düşüncelerinizi alabilir miyiz?
Türkiye’de öğretmenlere mahsus bir kanuna yönelik özlem çok geçmişlere gidiyor. 1960’lı yıllardan itibaren bu özlem gerek Milli Eğitim Şuralarında gerekse diğer platformlarda hep dile getirildi. 7 yıl aradan sonra 1-3 Aralık 2021 tarihlerinde düzenlediğimiz 20. Milli Eğitim Şûrası’nda alınan kararlarda da öğretmenlik meslek kanununa özel vurgu yapıldı ve alınan kararlarda yer aldı. Dolayısıyla, ilk kez ‘Öğretmenlik Meslek Kanunu’ hazırlanıp TBMM’de kabul edilmiş olması gerçekten eğitim tarihimiz açısından oldukça önemli bir dönüm noktasıdır. Bu kanunla birlikte Türkiye eğitim tarihinde öğretmenlerimiz ilk kez müstakil bir meslek kanununa kavuşmuş oldu. Bu sürecin bir parçası olmaktan gerçekten çok büyük bir mutluluk duyuyorum.
Eğitim tarihi açısından dönüm noktası dediniz, neden?
Sıklıkla ifade ettiğim gibi bir eğitim sistemi öğretmeni kadar güçlüdür. Şu an eğitim sistemimizde 1 milyon 200 bine yakın öğretmenimiz bulunuyor. Oldukça büyük bir öğretmen ailesine sahibiz. Öğretmenlerimizin mesleki ve kişisel gelişimlerinin sürekli desteklenmesi lazım. Bu kanunla ilk kez adını öğretmenlik mesleğinden alan bir kanun hazırlanmış oldu. Öncelikle bu, öğretmene verilen değerle doğrudan ilişkilidir. Kanunla öğretmenlerimizin mesleki gelişimleri, bilgi ve birikimleri, lisansüstü eğitimleri geliştirilen bir kariyer sistemi üzerinden ödüllendiriliyor. Adaylık, öğretmenlik, uzman öğretmenlik ve başöğretmenliği içeren bir sistem inşa ediliyor. Buna ilaveten birinci derecede olan öğretmenlerin göstergeleri 3000’den 3600’e çıkartılıyor. Sözleşmeli öğretmenlerle ilgili ilave iyileştirmeler içeriyor. Kısacası bu kanunla ülkemiz, öğretmenliği bir meslek kanunu çerçevesinde kariyer yolu olarak tanımlayan ülkeler arasına girmiş oluyor.
Şûrada karar alındı
Gerçekleştirdiğiniz son şûrada da buna yönelik karar olduğunu belirttiniz, nasıl bir karar alındı?
Bildiğiniz gibi toplumumuzun her kesiminden, eğitim paydaşlarımızın geniş katılımıyla gerçekleştirdiğimiz 20. Milli Eğitim Şûrası’nda detaylı bir şekilde ele alınan üç ana konudan bir tanesi öğretmenlerimizin mesleki gelişimlerinin desteklenmesiydi. Şûrada öğretmenlik meslek kanunun çıkartılmasına yönelik karar oy birliğiyle alındığı gibi kararda kariyer mesleğine de doğrudan atıf yapıldı. Şûranın oy birliğiyle kabul edilen 123. maddesi: “Öğretmenlik bir kariyer mesleği olarak düzenlenmelidir. Kariyer sürecindeki ilerlemelerde öğretmenlerin özlük haklarında anlamlı ve belirgin artışlar sağlanmalıdır” şeklinde. Dolayısıyla, mevcut kanunda öngörülen, şûrada oy birliğiyle alınan ve üzerinde herkesin mutabık kaldığı kariyer mesleğiyle ilgili kararların doğrudan karşılığıdır. Sonuç olarak, kanunda yer bulan kariyer basamakları, üzerinde eğitim paydaşlarının tartıştığı ve oy birliğiyle mutabık kaldığı süreçleri ifade ediyor.
Öğretmenlerin özlük haklarında ne gibi iyileştirmeler getiriyor?
Meslekte 10 yılını doldurmuş öğretmenlerimiz, Bakanlığımız tarafından verilecek olan 180 saatlik mesleki gelişim eğitimlerine katılacaklar ve bu eğitimler sonucunda yapılan sınavda başarılı olduklarında “uzman öğretmen” unvanına sahip olacak. Uzman öğretmen unvanıyla birlikte öğretmenlerimiz ilave bir derece alacaklar. Ayrıca, eğitim öğretim tazminatlarında da yüzde 60 oranında (bugün itibarıyla yaklaşık bin 310 TL’lik) bir artış olacak. Diğer taraftan uzman öğretmenlikte 10 yılını doldurmuş öğretmenlerimiz de Bakanlığımız tarafından verilecek olan 240 saatlik mesleki gelişim eğitimleri sonunda sınavda başarılı olduklarında “başöğretmen” unvanına sahip olacaklar. Başöğretmen unvanıyla da öğretmenlerimiz ilave bir derece alacaklar. Ayrıca, eğitim öğretim tazminatlarında da yüzde 120 oranında bir artış olacak (bugün itibarıyla yaklaşık 2 bin 620 TL). n Kanunla aslında öğretmenlerin lisansüstü eğitim yapmaları da teşvik edilmiş oluyor. Kesinlikle. Bu da sürecin önemli bir katkısı olacaktır. Öğretmenlerimizin lisansüstü eğitimlerini tamamlamaları hem kendi kişisel gelişimleri için çok önemli hem de verecekleri eğitimin kalitesine de olumlu yansımakta. Dolayısıyla, bu kanunla birlikte öğretmenlerimiz lisansüstü eğitime teşvik edilmiş oluyor.
‘Esnek yaklaşımı benimsedik’
Lisansüstü eğitimde alan sınırlaması olacak mı? Hayır, bu hususta bir sınırlama getirilmeyecek. Öğretmenlerimizin lisansüstü eğitimlerinde disiplinlere yönelik dar kapsamlı bir yaklaşımımız yok. Tam tersine disiplinlerarası lisansüstü çalışmalar yapmalarını 21. yüzyıl becerileri açısından çok daha fazla önemsiyoruz. Dolayısıyla burada daha esnek bir yaklaşım benimsedik.
‘Tartışmaları doğal ve değerli buluyorum’
Kanun gerek TBMM’ye gelmeden gerekse de TBMM görüşmeleri esnasında çok tartışıldı. Bu tartışmaları nasıl değerlendiriyorsunuz?
İlk kez bir öğretmenlik meslek kanunu ciddi anlamda gündeme geldi. Haliyle beklenti yüksek. Yaklaşımlar, konuya bakışlar farklılık gösterebilir. Dolayısıyla, tartışmaların olmasını son derece doğal ve değerli de buluyorum. Tabii, burada yapıcı eleştirilerin olması çok önemli. Çünkü yapıcı eleştiriler bir tartışma zemini oluşturuyor ve iyileştirmelere yol açabilme potansiyeli barındırıyor. Tüm tartışmalar bir yana, önemli olan artık, Türkiye’de bir öğretmenlik meslek kanunumuzun olmasıdır. Öğretmenlerimize yönelik attığımız her adımda bize öncülük eden Cumhurbaşkanımıza bu süreç içerisindeki desteklerinden dolayı şükranlarımı arz etmek istiyorum. Desteklerinden dolayı TBMM Başkanımıza şükranlarımı sunuyorum. Sürece yapıcı eleştirileriyle destek olan tüm paydaşlarımıza, geçmişten bugüne kadar böyle bir kanun fikrinin oluşmasında, hazırlanmasında katkısı olan herkese, Bakanlığımızın değerli bürokratlarına, süreç içerisinde destek olan diğer Bakanlıklarımıza ve ilgili kuruluşlarımıza, çalışma arkadaşlarıma, TBMM’de destek veren tüm milletvekillerimize çok teşekkür ediyorum. Öğretmenlik Meslek Kanunumuzun şimdiden tüm öğretmenlerimize ve eğitim camiamıza hayırlı olmasını diliyorum
