Prof. Dr. Muzaffer Elmas Rektörlüğünde SAÜ'de Geleceğin Vizyonu

Üniversitelerin Gündemi ve Öncelikleri

Bilindiği gibi üniversiteler dünyadaki eğitim, öğretim, bilimsel araştırma ve yönetim alanındaki gelişmeleri yakından izlemek ve uygulamak durumunda olan kurumlardır. Bu gereklilik ülke gelişmesi açısından üniversitelerin yol gösterici olma görevini de beraberinde getirmektedir. Bilginin üretim, dolaşım ve uygulamasının hızla değiştiği çağımızda üniversitelerin bu değişimi yönetebilmesi en önemli husustur. Değişimi yönetebilmek ise ancak mevcut alışkanlıkları değiştirmekle mümkün olacaktır. Var olan durum ve yaşanan sorunların içerisinde kalarak geleceğin üniversitelerini planlamak mümkün değildir.

Özellikle son on yıldan bu yana Milli Eğitim ve Kalkınma Bakanlıkları,  YÖK, TÜSİAD, SETA vb. kurumlar tarafından hazırlanıp kamuoyuna açıklanan pek çok yükseköğretim yasa taslağı ve rapor yayımlanmıştır. Bu yayınların hemen tamamında temel ilkeler olarak çeşitlilik,  kurumsal özerklik ve hesap verebilirlik, uluslararasılaşma, rekabet, mali esneklik ve çok kaynaklı gelir yapısı ve kalite güvencesi kavramları esas alınmaktadır. Ayrıca bu kavramlar stratejik planlama, iç ve dış kalite süreçleri, kurumsal değerlendirme, akreditasyon,  hayat boyu öğrenme ve şeffaflık gibi uygulamalarla desteklenmektedir. Üniversitelerimizde bu kavramlar çerçevesinde birçok çalışma yapılmaktadır. Ancak bu kavramların bir çerçeve bütünlüğüyle sistematik ve organik bir yapılanmaya yönelmesi konusunda fazla bir gelişme görülmemektedir.

Dönüşüm Gerekliliği

Bugün yükseköğretimde dönüşümü mecbur kılan nedenlerin ikisi oldukça önemlidir.

Ekonomik baskı:  Yeni mesleklerin ortaya çıkışı ve meslek değiştirme hızlanmakta,  aynı işte çalışma süreleri kısalmaktadır. İş dünyası istihdam edeceği kişinin sahip olduğu mesleki bilginin yanında kişisel yetkinliklerinin de yüksek olmasını tercih etmektedir.
 
Dijital dünya: Dijital dünyada yer alan bilgiler çok hızlı artmaktadır. Başlangıçtan 2013’e kadar üretilen dijital bilginin tamamının 2016 da iki günde bir gerçekleşeceği öngörülmektedir.

Bu nedenle üniversiteler mezunlarını şu anda olmayan alanlarda çalışmaya, olmayan aletleri kullanmaya ve tanımlanmamış problemleri çözmeye hazırlamalı, bu yönde kabiliyet geliştirecek esneklikte bir eğitimle donatmalıdır.

Bu arada, üniversitelerin teknolojiye ve çağın gerekliliklerine ayak uydurma konusunda gerekli adımları atarken çok önemli başka bir görevleri olan “erdemli” insan yetiştirme misyonunu da ihmal etmemeleri ve belki de yeniden keşfetmeleri gerekmektedir. Medeniyetimizin ilk üniversiteleri, “yaşadığı dünyanın farkında olan” şahsiyetler yetiştirme konusunu en önemli işlevleri olarak görüyorlardı. Günümüz üniversitelerinin de bu hasleti öğrencilerine kazandırma konusunda çaba sarf etmeleri gerekmektedir.

Ne Yapmalı?

Eğitim ve öğretim, katı ders müfredatları yerine esnek yapıda olmalı ve öğrenme sınıf ortamında öğrenmeden bireysel öğrenmeye kadar geniş alana yayılmalı, öğrencilere değişime ayak uyduracak, yeni alanlara kolayca adapte olacak donanım kazandırılmalıdır. Bu esnekliği desteklemek amacıyla, öğrencinin öğrenimi boyunca yaşadığı ortamlar bir öğrenme atmosferi içinde olmalı, mevcut mekan ve kampus kullanımı mantığı değiştirilerek öğrenciye istediği zamanda ve yerde bilgiye ulaşma ve öğrenme ortamı sunulmalıdır.  Öğrencinin ders dışı kazandığı yeterlikleri de kredilendirilerek çeşitlilik artırılmalı, bu süreçte öğrenciler araştırma ve yenilik konusunda bilinçlendirilmelidir.

Bu gün dünyada yükseköğretim kurumları yukarıda açıklanan yetkinlikte mezunlar yetiştirmek için, hem içerik hem de yapısal değişiklikler yapmaktadır. Eğitim öğretim süresince öğrencilere, kendi alanındaki temel bilgileri ve kavramları kazandırmanın yanında çok iyi sözlü yazılı iletişim, eleştirel düşünme, analitik düşünme, takım çalışması, liderlik, girişimcilik, yenilikçilik gibi yetkinlikler kazandırılmaktadır. Bu şekilde mezunlar, ister kendi alanında isterse başka alanlarda, kolayca yeni koşullara uyum sağlayabilen, kendini yenileyen bireyler olmaktadır. Bu nedenle bütün bölüm ve programlar öğrencilere bilgi beceri ve yetkinlik kazandıracak şekilde yeniden dizayn edilmeli, bunların nasıl kazandırılacağı ve nasıl ölçüleceği açıkça ifade edilmelidir. Akademisyenlerin nitelikleri ile üniversitelerin altyapı ve kaynakları bilişim ve kütüphane imkanları ve yönetim sistemleri bu eksen etrafında dönüşmeli ve şekillenmelidir. Ülkemizde ön lisans, lisans, yüksek lisans ve doktora düzeyinde verilen diplomaların tamamı bu süreçlerden geçmeli, açık ve uzaktan öğretim bu yetkinlikleri verecek şekilde yeniden düzenlenmeli, yükseköğretim çağındaki nüfusun açık öğretimdeki oranı azaltılmalıdır. Bu programlar çalışanlar, ikinci diploma ve hayat boyu öğrenme kapsamında değerlendirilmelidir.

Ayrıca hızlı değişimi yönetmek için üniversiteler, stratejik planlama, iç ve dış kalite, kurumsal değerlendirme, akreditasyon, şeffaflık araçlarından yararlanmalı, eğitim öğretim, araştırma ve diğer süreçleri sürekli izlemeli, değerlendirmeli ve yeniden planlamalıdır. Bu şekilde üniversiteler eğitim-öğretim, araştırma ve diğer konularda nasıl ve ne kadar ilerleyebileceğini, bu alanların hangisinde öne çıkabileceğini ve rekabet edebileceğini ve buna göre iyileştirmeler yapabileceği alanları görerek ve kıyaslayarak daha mükemmele doğru yol alacaktır.  Bilgi çağında uygulamak, süreçleri gözden geçirip tekrar uygulamak mükemmele gitmek için esastır.

Yayılma

Dışardan bir kurum hem üniversiteleri hem de programları belirli aralıklarla ve asgari standartlar yönünden değerlendirip raporladığında akreditasyon ve kalite süreçleri başlamaktadır. Bu kurumlar ülke içinden veya dışından olabilir. Dünyanın her yerinde kalite ve akreditasyon adımları birbirine benzemektedir. Her ülkede değişik alanlar öne çıkmaktadır. Bugün için kalite ajanslarının öne çıkardığı konular önem sırasına göre eğitim öğretim, paydaşların etkisi ve katkısı, uygulama, kaynaklar, değerlendirme ve kalite olarak devam etmektedir. Kalite süreçlerinin göstergeleri ve kurumların buna göre durumları açık ve şeffaf olacağından, kalite ajanslarının yapısal durumunu çok tartışmaya gerek yoktur.

Yükseköğretim kurumları bu işlemleri yaptığında dünyadaki her üniversite ile, her akademisyenle ve her öğrenci ile eğitim öğretim araştırma ve diğer alanlarda kolay iletişim kurabilir ve rekabet edebilir.

Bilgi çağında ayrıntıya boğulmuş planlamalar yerine değişimi dikkate alan kısa düzenlemelerle hareket esnekliği sağlamak önemlidir.  Bu konuda dünyanın her tarafında özü aslında aynı olan ancak ülkelere, bölgelere göre farklılık gösteren çeşitli modeller vardır. Ülkemiz için basit, sade ve az bürokrasi içeren bir modelin oluşturulması uygun olacaktır.

Ülkemizdeki devlet ve vakıf üniversiteleri bu alanlarda pek çok çalışma yapmakta ve iyi örnekler sunmaktadır. Sorun bir sistem kurulamaması ve dış değerlendirme mekanizmalarının eksikliğidir. Bu alanda yapılacak basit düzenlemelerle üniversitelerimiz kısa sürede uluslararası rekabete açık kurumlar olacaktır. Kısaca belirtmek gerekirse sistem kurulduğunda her şey basit ve sade olarak işleyecek ve karmaşadan kurtulacaktır.

Yükseköğretim Kurulu da bu değerlendirme ve kalite süreçlerinin içinde olduğunda döngü tamamlanmış olacaktır. Yükseköğretim sisteminin ana aktörlerinin bu süreçteki rolü aşağıdaki gibi özetlenebilir.

Uzmanlaşma

Ülkemizin ekonomik kapasitesi, yüksek öğretime ayrılan pay ve öğrenci sayısının çokluğu düşünüldüğünde yüksek öğretim kurumlarımızın öğretim yaptıkları her alanda araştırma açısından da ilerlemeleri ve dünyanın en iyileri arasında yer almaları imkanı yoktur. Bu nedenle üniversitelerin araştırm-geliştirme faaliyetleri konusunda kendilerine belirli alanlar seçmeleri, kaynak aktarımında o alanlara pozitif ayrımcılık yapmaları ve o alanlarda dünyanın en iyileri arasına girmeye çalışmaları doğru bir strateji olacaktır. Her alanda en iyi olmaya çalışan bir üniversitenin mevcut kaynaklar ve öğrenci sayıları düşünüldüğünde hiçbir alanda iyi olamama riski çok yüksektir ve ülkemizdeki yüksek öğretim kurumlarının uluslararası sıralamalarda gerilerde olmasının temel nedeni budur. Hangi üniversitenin hangi alanlara daha çok ağırlık vereceği konusunda Yüksek Öğretim Kurumu ve ilgili bakanlıkların eşgüdüm içerisinde çalışıp uzun vadeli planlama yapmaları da çok önemlidir.


Ana Aktörler

Öğrenciler: Yükseköğretimin yukarıda belirtilen dönüşümü sağlamasındaki önemli engellerden biri giriş sistemidir. Giriş sınavları, sadece test usulü ve bilgi bazlı sınavlar yerine açık uçlu ve yetkinlik ölçen sınavlara dönüştürülerek ayrıntısını üniversitelerin belirleyeceği yeni bir sistemle üniversiteler öğrenci kabul edebilirler.

Öğretim elemanları: Öğretim elemanları bu değişimin ana aktörleridir. Bu yeni hedefler doğrultusunda kendilerini yenilemeli ve zihniyet dönüşümünü sağlamalıdır.  Her üniversite kendi eğitim araştırma ve diğer hedeflerine yönelik ilan ettiği kriterlerine göre öğretim elemanı ataması yapabilmelidir. Öğretim elemanının eğitim ve bilimsel araştırma performansı değerlendirilerek kadro ve ücret sistemi değiştirebilmesi ve sabit kadro yerine esnek kadro sistemine geçilerek rekabet ortamı sağlanabilmesi başarı açısından önemlidir.

Yükseköğretim yöneticileri:
Üniversiteler yapılacak iç ve dış kalite çalışmalarıyla açık, şeffaf ve hesap verebilir olduğunda, bu süreci yönetenlerin atamaları buna göre düzenlenebilir. Kurumların hedeflerine göre bölüm başkanı, dekan, müdür, rektör atamaları yapılıp görev süreleri de performansa göre belirlendiğinde, yapılan ve yapılması muhtemel pek çok tartışma ortadan kalkacaktır.

Üniversiteler:
Yükseköğretimdeki bu dönüşümü gerçekleştirecek kurumlar üniversitelerdir. Bugün üniversitenin bu dönüşümü yapmasının önünde bir engel yoktur. Dünyada hızla atılan bu adımları,  üniversitelerimiz de kısa sürede atabilir, buna uygun sistem kurabilir ve iyi örnekler paylaşılarak kısa sürede dönüşüm sağlanabilir.

Yükseköğretim kurumları, eğitim öğretim, araştırma ve toplumla paylaşma alanlarında dünyada kabul gören parametrelere göre belirledikleri hedeflere ait raporlarını açık ve şeffaf bir şekilde hazırlayıp iç ve dış paydaşlara ilan etmelidirler. Bu süreçte üniversitelerin eski-yeni olması veya gelişmiş-gelişmemiş olması önemli değildir. Her üniversitenin bu raporlarda hangi alanda ne kadar yetkinliği olduğu ortaya çıkar ve yıllara göre ne kadar mesafe aldıkları gözlenebilir.

Yükseköğretim kurulu:
Ülkenin vizyonu doğrultusunda üniversitelerin bu çalışmalarını koordine edecek ve değerlendirecek bir kurumun olması da kaçınılmazdır. YÖK, yükseköğretim kurumlarının eğitim öğretim, araştırma ve girişimcilik alanlarında hazırladıkları raporları değerlendiren, yorumlayan ve üniversitelere, hükümete ve kamuoyuna öneri ve değerlendirmelerini sunan; politika geliştiren ve yönlendiren bir kuruma dönüşebilir.

Hükümet Meclis:
Üniversitelerin en önemli paydaşları olan hükümet ve diğer üst düzeyli kamu kurumları mevcut yasayı kaldırarak, YÖK’ü yükseköğretimi koordine eden, genel politikaları belirleyen ve ülkenin gelecek vizyonuna ve hedeflerine göre hazırlayacağı standartlar doğrultusunda üniversiteleri değerlendiren bir kuruma dönüştüren yeni bir kanun çıkararak dönüşümü hızlandırabilir. YÖK’ün yapacağı değerlendirmelere göre üniversitelere kadro ve kaynak tahsis edilir.

Akreditasyon ve Değerlendirme

Yukarıda ana hatlarıyla açıklanan değişim adımlarını bölüm ve kurum bazında izleme mekanizmaları akreditasyon ve değerlendirme olarak tanımlanmaktır. Burada amaç yükseköğretim kurumunun ve birimlerinin tüm işlemlerini önceden belirlenmiş asgari kriterler çerçevesinde izlemektir. Birbirine çok benzer olan bu işlemler her ülke veya bölgede yaklaşık 4 ile 12 arasında değişen başlıkta tanımlanmaktadır. Bu kavramlar arasında son yıllarda eğitim öğretim daha büyük yer kaplamaktadır. Paydaşlar ve kalite güvencesi daha geri plana düşmüş görünmektedir.

Uygulamada üniversite olarak da benimsediğimiz başlıklar ve göstergeleri aşağıda verilmiştir.

Sakarya Üniversitesi Yönetim, Kalite Güvencesi ve Akreditasyon Modeli

Misyon: Kuruma rehberlik eder; açık ve anlaşılır olmalıdır. Üniversitemizin misyonu yeniden tanımlanmıştır.

  
Öğrenme Kazanımları: Gelişmelere göre ülkeden ülkeye değişen yetkinliklerdir. Ülkemizde bir mezunda olması gereken yetkinlikler; bilgi ve beceriler, öğrenme yeterlikleri, iletişim ve sosyal beceri,  bağımsız çalışma, sorumluluk alma ve alana özgü yeterlik olarak tanımlanmıştır. Tanımlanmış olan misyon ve öğrenme kazanımları merkezde olmak üzere tüm eylemler bunu gerçekleştirmeye odaklanmalıdır.

    •    TYYÇ kapsamında ifade edilen yetkinlikler esas alınarak her programın bilgi beceri ve yetkinlikleri tanımlanmıştır. www.sakarya.edu.tr

Öğrenci:
    •    Öğrencilerin giriş kalitesi,  sayısı,  mezuniyet kalitesi ve mezuniyet sonrası iş bulma durumu izlenmektedir.                 
    •    Öğrencilerin üniversitemizi kaçıncı sıradan kazandığı, ön lisans, lisans, yüksek lisans, doktora, yabancı öğrenci ile yeni giren ve mezun olan öğrencilere dair sayısal bilgilere anlık olarak ve birim bazında ulaşılmaktadır.
    •    Öğrenim sırasında öğrenciye ait her bilgiye anlık olarak ulaşılmaktadır.
    •    Üniversitemizde SAÜ Mezun Bilgi Sistemi adıyla 140.000 mezunla iletişime geçilecek sistem kurulmuş bulunmaktadır. www.sabis.sakarya edu.tr

Akademisyen:  
    •    Akademisyenin sayısı,  öğretme yetkinliği ve performansı izlenmelidir.
    •    Akademisyenlerin birimler bazında sayısal bilgileri anlık olarak görülmektedir. Akademisyenlerin eğitim, öğretim ve araştırma faaliyetleri çerçevesindeki  toplam 88 performans göstergeleri izlenmektedir.
    •    Akademisyenlerin girdiği dersler, yönettiği çalışmalar, yayın, proje işbirlikleri, danışmanlıkları, otomatik olarak tüm sayfalarda görülmektedir.
    •    Öğretim elemanlarının zihniyet dönüşümü için sürekli bilgilendirme yapılmaktadır. Ayrıca yurtdışı deneyimlerin artırılması için teşvikler 10 katına çıkarılmıştır.
    •    Yabancı dil öğrenimi, proje hazırlama ve bilişim donanımı konusunda büyük destekler verilmiş ve kaynak temini konusunda sınırlar kaldırılmıştır. www.sabis.sakarya edu.tr


Eğitim Öğretim :
    •    Öğrenci merkezli eğitim, müfredat tasarımı, eğitim-öğrenim yöntemleri, ölçme ve değerlendirme, anketler, önceki öğrenmenin değerlendirilmesi konularını içerir.
    •    Üniversitemizde program yeterlikleri belirlendi.
    •    Ders sayıları dönemlik olarak beşe indirildi. Son yıl bütün dersler seçimli yapılarak bir ortak proje bir de disiplinlerarası bitirme projesi getirildi.
    •    Her dersin öğrenme kazanımları, nasıl kazandırılıp ölçüleceği, kaynakları ve program yeterlikleriyle ilişkisi ve AKTS üç defa gözden geçirildi.
    •    Eğitim öğretimde bilgi aktarma terkedilerek aktif öğrenme teşvik edildi. Buna destek amacıyla her derse bir yardımcı verildi.
    •    Öğrenciye bilgi aktarımının kolayca yapılabileceği bir sistem kuruldu.
    •    Bir yıl tüm bölümlerde iç değerlendirme, diğer yıl 75 bölümde 14 değerlendirici ile dış değerlendirme yapıldı.
    •    Bu yıl ilk defa 15 AKTS ile diğer öğrenme yöntemleriyle kazandığı bilgi, beceri ve yetkinlikler kredilendirildi. Böylece mevcut derslerden beklenen kazanımları daha önceden veya üniversite dışında sağladığı görülen öğrencinin ilgili dersten/derslerden muaf olabilmesi sağlandı.

Bu konuda iki kez ECTS etiketi, diploma etiketi ve AECT özel ödülü alındı
    www.sabis.sakarya edu.tr

Bilimsel Araştırma
    Bu alanda yapılan çalışmaların izlenmesidir.
    •    Öğretim elemanlarının indeksli yayınları ve atıflar para ödülü, araştırma desteği, ulusal/uluslararası toplantıya katılım, yardımcı araştırmacı olarak desteklenmektedir.
    •    Bilimsel araştırma projesi sınırsız olarak verilmektedir.
    •    Dış destekli proje alana ayrıca destek verilmektedir.
    •    Proje yazma, yayın tercüme basım konularında destek verilmektedir.
    •    Kongre-konferans desteği sınırı yoktur.
    •    Kitap ve yayın temininde sınır yoktur.

Bunun sonunda yayın sayısı kişi başına 0.30 dan 0.50 ye, sıralama 1600 den 1100’e 63 den 38’e yükselmiş, en iyi teknopark ödülü, girişimci üniversitede ilk elliye girilmiştir. Atıf, patent ve Tübitak proje sayısı 4 kat artmıştır.

Toplumla Paylaşma
    •    Çok sayıda ulusal ve uluslararası toplantı organize edilmektedir. Yılda ortalama 8 kongre yurtdışında yapılmaktadır.
    •    Sürekli eğitim merkezi sertifika programları ile bütçesini 50 kat artırmıştır.


Kaynaklar :
    •    İnsan kaynakları,  bütçe, fiziksel kaynaklar, öğrenme ortamı, IT planlaması kavramlarını içerir. Kütüphane buna göre yapılandırılmalıdır. İnsan kaynakları klasik yönetim anlayışının dışında öncelik verilen alanlara yönlendirildi.
    •    Yabancı uyruklu öğrenciler ve uluslararası ilişkiler insan merkezli olarak sosyal ve kültürel alanları kapsayacak biçimde düzenlendi.
    •    Her ders için bir öğrenci asistanlığı sistemi oluşturuldu.
    •    Her binada derslik dışı çalışma ortamı oluşturuldu, mevcut kütüphanenin yanında yeni bir bireysel ve toplu çalışma ortamı sağlayan kütüphane 24 saat açık olacak şekilde kullanıma açıldı.
    •    Kongre merkezi ve salonları sosyal ve kültürel etkinlikler için  tamamen öğrencilerin hizmetine sunuldu. Kafeteryalar yeniden düzenlendi. Bilişim alanındaki gelişmeler kurul tarafından sürekli izlenerek yeni ve uygun yatırımlar planlanmaktadır.

Kalite, Yönetim Etik ve Bütünlük :
Stratejik plan, kurumsal etkililik, uygulama, değerlendirme,  bireysel program, fakülte ve kurumsal  performans kavramlarını içerir.
    •    Bu alanda açık uygulamalar yapılmakta ve ilan edilmektedir. www.sabis.sakarya edu.tr
    •    Bölümlerin, birimlerin ve üniversitenin hedefleri ve sonuçları periyodik olarak izlenmekte ve ilan edilmektedir.
    •    Yönetim etik ve sorumluluk sahibidir. Her aşamada açıklık ve şeffaflık olmalıdır. Öğrenci, akademisyen ve idari personel, bütçe ve kaynaklar, paydaşlar bir bütün olarak etik ilkelere uygun davranmakla sorumludur.
    •    Planlama ve   liderlik kavramlarını içerir.
    •    Her bireyin, bölümün, birimin ve genel olarak da üniversitenin hedefleri açık bir biçimde belirlendiği için altı ayda bir değerlendirme toplantıları yapılmaktadır.
    •    Geçen yıl ülkemizde verilen kamudaki en yüksek ödül olan Mükemmellikte süreklilik ödülünü aldık EFQM Avrupa kalite ödülüne başvuruldu. Bu işlemler de web tabanlı olarak izlenmektedir.

Sonuç

Öğrencisinden rektörüne kadar Üniversitenin her kademesi  ve işlemleri, planlama, yayılım, değerlendirme, iyileştirme ve sonuç döngüsünden oluşan süreçlerle izlenir. www.sabis.sakarya edu.tr

Bir yükseköğretim kurumu yukarıdaki ana adımları ve göstergeleri açık bir şekilde elde edecek bir sistem kurup uyguladığında dünyadaki nitelikli ve kabul gören kalite ajanslarının herhangi birinden program akreditasyonu ve kurumsal değerlendirme alma konusunda zorluk çekmeyecektir. Sistem kurmak ve çoğu göstergeleri web tabanlı bir sistemle yapmak bürokrasiyi azaltacak ve yapılan işleri kolaylaştıracaktır.

Sakarya Üniversitesi, gelişmiş ülkelerdeki yükseköğretim ve araştırma alanındaki reformları izlemekte olup web tabanlı olarak geliştirip uygulamaktadır.  Üç yıldır uygulanan ve geliştirilmeye devam edilen sistemimizin diğer üniversitelerimize de kolayca ve etkili olarak uyarlanabileceğini düşünüyoruz.

Muzaffer Elmas
17.10.2014



SAKARYA ÜNİVERSİTESİ REKTÖR ADAYLIĞI BROŞÜRÜ 2010

YÖNETİM ANLAYIŞI
Yönetim anlayışımızı şekillendiren temel faktör üniversite kavramı ve olgusuna bakışımızdır. Bu çerçevede yeni nesil üniversite kavramına bakışımız şu prensiplerden oluşacaktır.

Dünyada Üniversite Kavramı
Bilindiği gibi, günümüz dünyasının teknoloji, küreselleşme ve rekabet ortamı, değişim sürecini hızlandırmış ve yükseköğretimin dayandığı zemini sarsarak üniversite kavramının yeniden gözden geçirilmesini zorunlu kılmıştır.

Liderlik
Zengin bir öğrenme ortamı sunmak ve ileri araştırmaları yönetmek için yeterli kaynak ve stratejik vizyon oluşturmak; mükemmellik kültürünü kapsayan uyumlu yönetişim ve liderlik kurumsal başarının olmazsa olmaz koşullarındandır. Yenileşim (inovasyon), esneklik ve akademik özgürlük; nitelikli ve yeterli sayıda öğretim elemanı, araştırmacı ve öğrenci, yeni nesil rekabetçi üniversitelerin bileşenleri haline gelmiştir.

Yeni eğilimler
Üniversiteler, bu imkânları doğrultusunda biri diğeriyle sıkı ilişki içinde olan

Eğitim-Öğretim,
Bilimsel Araştırmalar,
Teknoloji, Bilgi Transferi ve Topluma Hizmet
İşlevlerini yerine getirmekle yükümlüdür. Bu öğeler arasındaki ilişkilerin yoğunluğu, dünya ölçeğinde üniversite olma başarısı ile doğru orantılıdır.


Birlikte düşünme, yapma, başarma
Dünyadaki değişimi yakından takip eden Sakarya Üniversitesi, Eğitim Öğretim Bilgi Sistemi ve Stratejik Yönetim Bilgi Sistemi, Uzaktan Eğitim Yönetim Sistemi gibi eğitim öğretim ve yönetişim alanında uluslararası gelişmeleri ve evrensel kavramları dikkate alan çalışmalarıyla yurt içinde ve yurtdışında onlarca üniversiteye örnek olmuştur. Ayrıca üniversitemizdeki her bireyin katkıları sonucu olarak Mükemmellik Ödülü, ECTS Label, DS Label ve Avrupa Dil Ödülü gibi pek çok alanda başarı kazanmıştır.

Kaynak tahsisi
Diğer taraftan üniversitemiz, elli bini aşan öğrencisi ve iki bine yaklaşan çalışanı ile hızla büyüyen bir kurumdur. Özellikle son iki yılda istem dışı artan kontenjanlar da dikkate alındığında, bu hızlı büyüme üniversitemizin kaynaklarını büyük ölçüde eğitim altyapısı ve donanımına yönlendirmiş ve diğer alanlara yeterli kaynak aktarılamamıştır.

Dünyaya açık, yenlikçi, öncü üniversite

Geleceğin  Sakarya Üniversitesi;

Bilimsel araştırmaların daha yoğun, kapsamlı ve nitelikli gerçekleştirildiği,

Bilimsel araştırmaların daha çok kaynakla destekleneceği,

Önce insan anlayışı doğrultusunda SAÜ’lü bilim insanlarının akademik gelişimlerinin desteklendiği,

Diğer üniversitelerle projeleri yarışabilir ve ortak araştırma faaliyetlerini yürütebilirliğinin daha da geliştirildiği,

Öğrencisiyle, çalışanıyla ve bilim insanlarıyla huzurun hâkim olacağı
 
Bölgesine, ülkesine ve insanlığa değer katan,

Yenilikçi ve rekabetçi olmayı kurum kültürü ile bütünleştirmiş,

Uluslararasızlaşmada önemli bir aşama kaydetmiş,

Ülke içinde ve dünyada yer edinmiş

bir üniversite olmalıdır.

Stratejik vizyon, esneklik, etkin kaynak kullanımı  
Üniversitemiz, kurum kültürü oluşturmak amacıyla yönetim ve planlamada ilkleri uygulayan bir üniversite olmuştur. Attığı adımlarla dünya üniversitesi olmayı hedef alan kurumumuzda, uygulanmakta olan stratejik planlama çalışmalarının özü de buna dayanmaktadır.  Buna göre üniversitemizin yeni yönetim anlayışı;

Stratejik vizyon, yenilikçilik, esneklik, kaynakların arttırılması ve etkin kullanımını ve yönetişimi ön plana çıkarmak,

Kurumumuzu, vizyonu, ilkeleri, politikaları ve uygulamalarıyla ileri götürecek, paydaşlarını memnun ederek davranış kültürünün oluşturulmasına öncülük edecek şekilde yapılandırmak,

Çok kapsamlı olan Strateji Yönetim Sistemimizde yer alan bireysel, bölüm, birim ve rektörlük stratejik planlarını olabildiğince kısaltıp eylemsel boyuta indirerek, yayılımı ve kurumsallaşmasını sağlamak,

Akademik özgürlük anlayışı ve liyakat doğrultusunda; çalışanlarının önündeki her tür engeli kaldırmayı, rahat, huzurlu ve verimli bir çalışma ortamı sağlamayı yöneticinin temel görevi haline getirmek,

Yönetici atamalarında en önemli ölçütün liyakat olmasını sağlamak,

Üniversitemizin güçlü bir kurum altyapısına sahip olduğu elektronik iş, hizmet ve kontrol mekanizmalarını geliştirmek,

Üniversitemizde temelleri atılan eşitlik, adalet, liyakat, şeffaflık değerlerine dayalı yönetim anlayışı ile sağlanan huzur, güven, kardeşlik ortamı ve motivasyonu kararlılıkla devam ettirmek.


AKADEMİK PERSONEL
İyi bir üniversite olmanın en önemli koşulu şüphesiz öncelikle nitelikli ve yeterli sayıda akademik elemana sahip olmaktır. Bu da özgür bir akademik ortamda, özlük hakların korunduğu liyakate dayalı bir sistemle olur.

En önde gelen kavram: Akademik özgürlük
Sakarya Üniversitesi, elde ettiği kazanımlarını koruyan, eksikliklerini hızla tamamlayan, niteliği daha fazla önemseyen, akademisyene daha çok değer veren, akademik özgürlüğü her şeyin üzerinde tutan bir üniversite olacaktır. Bu bağlamda “Öğretim elemanları birey ve topluluk olarak bilimsel araştırma yapma, yayma, öğretme, toplumla paylaşma ve diğer konularda her türlü otorite ve baskının dışındadır” şeklinde tanımlanan akademik özgürlük, gelecek dönemin en önde gelen kavramı olacaktır.

Akademisyenlerimize her açıdan destek
İkinci önceliğimiz de bu ortamda yaşayan elemanların akademik liyakat ve özlük hakları konusunda gelişimini sağlamaktır.
Özlük hakları alanında şimdiye kadar önemli mesafeler alınmış olup gelecek zamanlarda şu hususlarda iyileştirmeler hedeflenmektedir:

Akademik özgürlük anlayışı ve liyakat doğrultusunda; çalışanlarının önündeki her tür engeli kaldırmayı, rahat, huzurlu ve verimli bir çalışma ortamı sağlamayı yöneticinin temel görevi haline getirmek,

Özellikle yardımcı doçentlerin sorunları ile ilgili bir temsilcilik oluşturmak ve yardımcı doçentler başta olmak üzere, oransal olarak çok geride kalan ücretlerin artırılmasına yönelik kurum içi ve kurum dışı çaba göstermek,

Dünyadaki gelişmelere paralel olarak akademik elemanlara yönelik kaynak, donanım ve bilgilendirme desteğini arttırarak sürdürmek,

Döner sermaye değişikliğinden sonra, akademik çalışmaların verimliliğini artırmaya matuf yayın ve kongre vb faaliyetler için yurtdışı çıkışlara finansal desteği arttırarak devam ettirmek,

Yardımcı doçentlerden başlayarak öğretim elemanlarının 6 ay yurtdışı çıkışlarını teşvik etmek,

Proje Teklif Hazırlama ve Proje Yönetim Ofisini kurarak öğretim elemanlarının TÜBİTAK, DPT, Sanayi Bakanlığı, Kalkınma Ajansı, AB ve uluslararası projeler konusunda karşılaştığı kaynak, bilgi, proje yazımı, dil ve tercüme desteği gibi sorunlarına çözüm üretmek,

Meslek yüksek okullarındaki akademik yönden başarılı öğretim üyelerinin ve doktoralı öğretim elemanlarının fakültelerde istihdam edilmesini; meslek yüksekokullarının ise öğretim görevlisi ağırlıklı kadrolardan oluşmasını sağlamak,

Yönetimin lojistik destek birimlerinin üyesi olan idari personelin, akademik çalışmalara destek sağlayacak çerçevede kalmasına özen göstermek,

Öğretim elemanlarının ve diğer çalışanların barınma ortamlarını çağdaş hale getirecek projeler üretmek ve uygulamak amacıyla TOKİ ve benzeri kuruluşlarla işbirliği yapmak.


FİZİKİ ALTYAPI
Üniversitemiz son sekiz yılda ağırlıklı olarak eğitim alanlarına yatırım yapmıştır. Fakültelerimiz mevcut durumlarıyla iki yıl önce yeterli mekânlar planlanmış iken kontenjan artışları nedeniyle, hemen her fakülteye ek bina yapma mecburiyeti ortaya çıkmıştır. Yapılan planlama ile bir yıl içinde bu kapsamda ihtiyaç büyük ölçüde tamamlanacaktır.

Kaynakların bu aşamadan sonra araştırma ve sosyal mekanlara ayrılması.


EĞİTİM VE ÖĞRETİM

Dünyayı tanıyan mezunlar yetiştirmek
Üniversiteler öğrencilerin sadece temel ve meslek bilgileri edindikleri bir yer değil, aynı zamanda onların kendi kendine öğrenebilme, teknolojiyi kullanabilme, sosyalleşme ve grup içerisinde çalışma yapabilme, sorgulama ve eleştirel düşünme yeteneği gibi farklı yetenekleri kazandıkları ve geliştirdikleri yerlerdir. Bu anlayış eğitim ve öğretimde aşağıdaki kavramları öne çıkarmıştır:

Öğrenme çıktılarına dayalı eğitim,        

Öğrenci merkezli eğitim, aktif öğrenme,

Örgün, yaygın ve hayatboyu öğrenmeyi kapsayan esnek öğrenme,

Disiplinlerarası yaklaşım ve e-öğrenme,

Öğrenme - öğretme ve değerlendirme metotları,

Kalite güvencesi, İç-dış değerlendirme ve akreditasyon ve tüm bu kavramları uygulamaya koyacak; Altyapı ve stratejik yönetim anlayışı,

Gerek donanımı gerekse sistemiyle uluslararası gelişmeleri izleyip uygulayan üniversitemizde bu kavramların kurumsallaşmasına yönelik olarak yapılması planlananlar,

Eğitimde yenilikçi yöntemlerin teşvik edilmesi; eğitimi iyileştirecek pilot projelerin desteklenmesi; fen ve sosyal alanlar ile ilgili teorik ve uygulamalı derslerin ayrı ayrı ele alınarak akademik personelin bu alandaki yetkinliklerinin geliştirilmesi,

Önlisans, lisans, yüksek lisans ve doktora eğitimi ile ar-ge ilişkisinin sağlanması,

Üniversitemizdeki sınavlarının koordinasyonunu sağlayacak Sınav Merkezi oluşturulması,

Eğitim-öğretim ile ilgili yönetmeliklerin gelişmelere uygun hale getirilmesi,

Ortak diploma programlarının desteklenmesi,

Uluslararası öğrenci değişiminin, Erasmus programı dışındaki ülkeleri de kapsayacak şekilde yaygınlaştırılması,

Uluslararası ortak lisans/lisansüstü programlar,

Mezunlarla ilişkilerin etkin hale getirilmesi amacıyla, Mezun Bilgi Sisteminin geliştirilmesi,  

Uzaktan eğitime yeni yaklaşımların uyarlanması ve uzaktan eğitim programlarının sayısının arttırılarak daha geniş kitlelere yaygınlaştırılması,

Uzaktan eğitim birimleri için geliştirilen Öğretim Yönetim Sisteminin, örgün öğretim yapan öğretim elemanlarımızın kullanımına açılması,

Oluşturulacak teşvik ve destek sistemi ile üniversitemizin Açık Ders Materyalleri alanında açılım yapmasının sağlanması,

Öğrencilerin bilimsel, sosyal ve kültürel gelişimine katkı sağlayacak seçimli derslerin sayısının ve türünün artırılması.

YAYINLAR VE AR-GE
 
Bilgi toplumu, endüstriye katkı
Üniversitelerde, Bilimsel Araştırma ve Ar-Ge faaliyetlerine önem verilmesinin yanı sıra,  yapılan bu çalışmaların;  ülkenin bilgiye dayalı bir topluma dönüşmesine ve endüstrinin rekabet gücünün artırmasına katkısı önem kazanmaktadır.

Araştırmaya kaynak sağlanması
Eğitim-öğretim ve fiziksel alt yapısını büyük ölçüde tamamlayan üniversitemizin bundan sonraki süreçte önceliği,  Bilimsel Araştırma ve Ar-Ge alanında olacaktır. Bunu gerçekleştirmek için yapılması planlanan çalışmalar:

Etkin merkezler ve ofisler  
Araştırma Merkezlerimiz ve Bilimsel Araştırma Koordinatörlüğü’nün yeniden yapılandırılması, Proje Teklif Hazırlama ve Proje Yönetim Ofisi kurularak öğretim elemanlarının TÜBİTAK, DPT, Sanayi Bakanlığı, Kalkınma Ajansı, AB ve uluslar arası projeler konusunda karşılaştığı kaynak, bilgi, proje yazımı, dil, tercüme gibi sorunlarına çözüm sağlanması,  

Araştırmacıya destek
Her fakülteden bir öğretim üyesinden oluşturulacak yönetim kurulu yardımıyla proje ve yurt dışı faaliyetler etkin ve hızlı bir şekilde desteklenmesi,

Öğretim üyelerimizin bilimsel çalışmalarını teşvik etmek amacıyla yılda en az 2 kez yurtiçi/yurtdışı bilimsel toplantılara katılmasının ve üç aydan başlayarak her öğretim elemanının yurt dışına gitmesinin desteklenmesi,

Yenilikçi projeler
Proje temelli öğrenmeyi teşvik etmek amacıyla lisans öğrencileri için“SAÜ’lü Genç Projeler Platformu” hayata geçirilerek; yeni projelerin ortaya çıkması ve başarılı öğrencilerin akademik hayata özendirilmesi,

Genç araştırmacılara yönelik olarak “Bilim Lojmanları Projesi”  yapılması,

Oluşturulması planlanan merkezi laboratuar ve lojistik destek laboratuarları ile farklı disiplinlerdeki araştırmacıların ortak araştırma modülleri şeklinde çalışmasına yönelik fiziki imkanlar sağlanması, bu alanların teknik personel yönünden desteklenmesi,

Üniversitemizin sahip olduğu tüm alt yapı olanaklarının araştırmacılarımız tarafından etkin ve verimli bir şekilde kullanımını sağlamak amacıyla “Ar-Ge Bilgi Sistemi” projesinin hayata geçirilmesi,

Üniversitemiz kütüphanesi fiziki mekanlar ve içerik yönünden zenginleştirilerek, e-kütüphane oluşturmaya yönelik çalışmalara ağırlık verilmesi, üniversite matbaasının öğretim elemanlarına daha iyi ve etkin hizmet üretmesi amacıyla bir plotter merkezini de içerecek şekilde yeniden yapılandırılması, kitap, kartvizit ve antetli kağıt basımı hususunda hizmet vermesi,

Bölgesine duyarlı
Geleceğin Sakarya Üniversitesi, Sakarya’nın ve bölgenin sorunlarına olan duyarlılığını artırarak devam ettirecek, bu konuda ilgili kuruluşlarla ortak projeler yapıp çözümler üretecektir.

Üniversitemiz bünyesindeki Teknoparkta öğretim üyelerimizin görev almalarının desteklenmesi, bu konuyla ilgili eğitim, seminer ve rehberlik hizmeti çalışmaları yapılması,

Organize sanayi bölgeleri ve KOBi firmaları ile işbirliğini arttırmaya yönelik “SAÜ Bilgi Transfer Ofisi”nin kurulması, özellikle sektöre aktarılabilecek uygulanabilir proje üretilmesinin hedeflenmesi, yapılan Ar-Ge faaliyetleri ile topluma hizmetin bütünleştirilmesi.


SOSYAL HAYAT
Tüm personelimizin kaynaşması, sinerji üretimi için sosyal mekân ve faaliyetlerin arttırılması şarttır. Bu amaçla;

Akademisyenlerimizin sosyal paylaşımları için yeni yapılan sosyal tesisimizde mekân ayırmak,

Disiplinlerarası fikir üretimini teşvik için beyin fırtınası toplantıları düzenlemek,

Öğrenci ve personelimize yönelik teknik ve kültür gezileri desteklemek,

Kişisel gelişime yönelik faaliyetler düzenlenecek ve katılım teşvik etmek,

Düzenlenecek sosyal faaliyetler ile öğretim üyesi ve öğrenci kaynaşması teşvik edilmesi,

Öğrencilerimizin kültür faaliyetleri ve bu amaçla oluşturulmuş topluluklar desteklenmesi,

Öğrencilerin mesleki alanlarındaki ve disiplinlerarası projeleri desteklenerek ve ders dışı davranış gelişimi yönlendirilmesi,

Spor alanlarımızın daha etkin kullanımı için yeni düzenlemeler yapılması,

Kültürel, sanatsal ve sportif faaliyetleri artırmak ve çeşitlendirmesi,

Üniversite personeli ve ailelerinin tedavileri için üniversitemiz uygulama ve araştırma hastanesinde ayrı bir iletişim ve koordinasyon merkezi kurmak,

Kampus alanlarında sosyal, kültürel ve spor tesislerinden mevcut olanlarının iyileştirilmesi, yenilerinin yapılması, çeşitlendirilmesi ve daha verimli kullanılması ve bu tesislerin gerek öğrenciler gerekse akademik ve idari personel ve aileleri tarafından herhangi etkin bir şekilde kullanılmasını sağlamak,

Kültürel, sanatsal ve sportif faaliyetleri artırmak ve çeşitlendirmek,

Uzun zamandır bakımları yapılmamış olan lojmanların bakımlarının yapılması sağlamak ve üniversitemize TOKİ ve benzeri kuruluşlarla işbirliği yaparak yeni lojmanlar kazandırmak.


ŞEHRİMİZ
Bulunduğu çevre ile etkileşim halinde olmayan bir üniversite düşünülemez. Üniversitemiz bugün olduğu gibi gelecekte de; şehrimizi sürekli ilgi alanında tutacak; kültür, sanat, spor, bilim, AR-GE ve düşünce alanında şehrimizin lokomotifi olacaktır.

Geleceğin Sakarya Üniversitesi,  bölgenin sorunlarına olan duyarlılığını artırarak devam ettirecek, bu konuda ilgili kuruluşlarla ortak fizibilite, raporlama ve projelendirme faaliyetlerine ayrı bir önem verecek ve ortak projeler hazırlayıp, sorunlara ortak çözüm üretme gayreti içinde bulunacaktır.

Özellikle şehrimizin en kritik teması olan; Deprem olgusu için projeler geliştirilerek Valilik ve Belediyelerle işbirliği yapmayı hedeflemektedir.

Üniversitemiz, bölgemizdeki endüstriyel gelişim için işletmeler ile işbirliği halinde olmalıdır. Gerek işletmelerde yürütülen danışmanlıklar ve gerekse oluşturulan teknoparkta sürdürülecek faaliyetler desteklenecek; öğretim üyelerimizin bu konuya olan ilgisinin arttırılması için eğitim, seminer ve rehberlik hizmeti çalışmaları düzenlenecektir.