“Eğitim bir ışıktır ve tüm çocukların bu ışığa ihtiyacı vardır.” 9 yaşındaki Suriyeli Esra bu sözü bir yıl önce Türkiye’deki Suriyeli ve diğer mülteci çocuklara yaygınlaştırılan Şartlı Eğitim Yardımı (ŞEY) Programı’nın açılış töreninde söylemişti. ŞEY Programı ilk uygulama yılında ailelere iki ayda bir nakit ödeme yaparak Esra ve onun gibi 368 binden fazla mülteci çocuğun okula devamına yardımcı oldu. Programın ikinci dönemi, AB’nin finansal desteğiyle 450 bin mülteci çocuğun Temmuz 2019’a kadar eğitimlerine devam etmesine yardımcı olmayı hedeflemektedir.
AB’nin 50 milyon Avro tutarındaki ek desteğiyle devam etmekte olan program, 2018-2019 Eğitim – Öğretim yılı başında #DevamEt etiketiyle başlatılan sosyal medya kampanyasıyla birlikte yeni bir ivme kazandı. Bu etiket mülteci çocukların ailelerini, çocuklarını okula göndermeye devam etmeleri ve böylelikle çocukların düşlerini gerçekleştirmelerini sağlamaları için özendirmeyi amaçlamaktadır.
ŞEY Programı Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından 2003 yılından bu yana uygulanmakta olan ulusal ölçekteki bir sosyal yardım programıdır. 2017 yılı ortasında AB’nin de desteğiyle programın kapsamı Suriyeli ve diğer mülteci çocukları da kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Program çocukların okula kayıt olmalarını ve okula devamlılıklarını özendirip daha iyi duruma getirmeyi amaçlamaktadır. ŞEY Programı bunun yanı sıra önemli bir çocuk koruma bileşeni de içermektedir. Bu bileşen kapsamında en güç durumdaki mülteci çocuklar tespit edilerek durumları değerlendirilmekte ve gerektiğinde çocuklar tamamlayıcı nitelikteki çocuk koruma hizmetlerine yönlendirilmektedir.
UNICEF Türkiye Temsilcisi Philippe Duamelle konuya ilişkin şöyle konuştu: “Eğitim herkes için umut, bilgi ve daha iyi bir gelecek anlamına gelir. Ne var ki dünyada çok sayıda çocuk için eğitim hakkının gerçekleşmesi büyük güçlüklerle karşılaşmaktadır. Türkiye’de ŞEY Programı’nın kapsamının genişletilmesi, ulusal önderlik ve stratejik ortaklıklar aracılığıyla mülteci çocukların eğitimi önündeki engellerin aşılmasına mükemmel bir örnek oluşturmaktadır. ŞEY Programı’nın ilk döneminde sağlanan önemli başarıdan yola çıkarak, Temmuz 2019’a kadar sürecek ikinci dönemde 450 bin mülteci çocuğa ulaşılması hedeflenmektedir. UNICEF, pek çok çocuğun yaşamında fark yaratan bu önemli program bağlamında Türkiye Hükümetinin konuyu sahiplenmesine ve AB’nin cömert finansal desteğine minnettardır.”
Ulusal ŞEY Programı’nın kapsamının Suriyeli ve diğer mülteci çocukları da kapsayacak şekilde genişletilmesi Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Türk Kızılay ve UNICEF’in ortak çalışmasıyla gerçekleştirilmektedir. Avrupa Birliği’nin yanı sıra Norveç ve Birleşik Devletler tarafından sağlanan finansal destek de bu girişimi mümkün kılan etmenler arasındadır.
Türkiye’deki AB Sivil Koruma ve İnsani Yardım çalışmaları (ECHO) ofisi başkanı Claudia Amaral: "Eğitime erişim, AB’nin Türkiye’deki mültecilere yönelik insani yardımlarında en önemli hedeflerden birini oluşturmaktadır. Eğitim, aşırı güç durumlarda insanlara bir normallik duygusu kazandırır; ama bunun aynı zamanda temel bir hak olduğunu da unutmamalıyız. Taahhüdümüzü paylaştıkları için Türk halkına, Türk Kızılay’a ve UNICEF’e teşekkür ediyoruz."
