TEOG annesiyim. Velisi bulunduğum öğrencinin 1. TEOG sınavı full olmasına rağmen 2. TEOG'daki tek yanlışı ise ne yazık ki Fen'deki "tarla" sorusu.
Dün platformunuzda bir velinin tarla sorusuyla ilgili paylaşımını gördüm. "...Soruyu hazırlayanların dikkatsizliği, dikkatli öğrencilerin 2.5 puanına mal olacak " demişti.
Yürekten katılıyorum. Ancak öğrencinin bizde olduğu gibi, ROBERT kolej gibi , 2. sınavı % 70 ağırlıkla dikkate alan bir okul hedefi varsa katsayısı 2 olan bu sorudaki puan kaybının 2.5 değil 7 puan olduğunun altını çizmek istiyorum.
Hatalı kurgulandığına inandığım bir soru nedeniyle hedefimizi ne yazık ki 7 puanla ıskalamak zorunda kalmış olmak yüreğimi sızlatıyor. Emeklerin boşa gideceğine inanmakta ve kabullenmekte zorlanıyorum.
Sorudaki "yağmur suyu detayı " nedeniyle + MEB kazanımları gözönünde bulundurularak öğrenci, soruyu basınç dışında, bir adım daha ileri giderek bir sonraki ünitede işlenen asit yağmurları ve su arıtımı konusuyla da ilişkilendirmiştir. Soruda " başka bir malzeme kullanmadan sadece bu düzenekle " dendiği için arıtma cihazı ya da klor da kulanılamayacağını düşünerek EV seçeneğini de eleyerek sadece tarlada kullanılabilir demiştir.
Soruda sadece basınç kazanımı hedefleniyorsa depolanan su , hangilerine taşınabilir , ulaştırılabilir olmalıydı? Soruda ise "Kullanılabilir "dendiği için evdeki yağmur suyunun kullanılabilirliği, "arıtma olmaksızın, klorlama yapılmaksızın" kullanılamayacağı kesinlikle tartışma götürmeyecektir.(Dilekçemde de belirtildiği üzere meb ders kitabının ilgili sayfalarında konu detaylı şekilde işlenmiştir.)
İlgili soruya itiraz modülü üzerinden 02.05 itibariyle itirazda bulundum.
Dilekçemin bir örneğini aynı gün iadeli taahhütlü olarak fiziken de ÖDSHGM'ye gönderdim. Dün telefonla Ankara'dan sorunun komisyonda cevap yazım aşamasında olduğunu öğrendim. Dava açma süresi cumartesi sona eriyor.Yani sadece cuma kalıyor ve yanıt yok. MEB'in sorudaki hatalı kurguya hak vereceğine inanmak istiyorum. Ancak dava açma süresini kaçırmamak adına dava açmayı planlıyorum...
02.05.2016
Ölçme Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü’ne
Not: Tarafımca, 02.05.2016 tarihinde ilgili modül üzerinden sınav sorusu itiraz girişi de yapılmış ancak 2000 karakter kısıtı nedeniyle sisteme dilekçemin tamamı girilememiştir.
Sistemce verilmiş olan Başvuru ID: 112257.
28 Nisan 2016 TEOG; Fen ve Teknoloji sınavı D kitapçığında yeralan 6. Soru :
Bir çiftçi yağmur suyunu depolayarak tarlasında, evinde ve bahçesinde kullanmak üzere şekilde görüldüğü gibi bir düzenek tasarlıyor…
Buna göre çiftçi depoladığı yağmur suyunu başka bir malzeme kullanmadan sadece tasarladığı bu düzenekle aşağıdakilerin hangilerinde kullanabilir?
A) Yalnız tarla
B) Bahçe ve ev
C) Tarla ve ev
D) Tarla, ev ve bahçe
MEB tarafından açıklanan cevap anahtarında; doğru cevap “C) Tarla ve ev” olarak belirtilmiştir.
Oysa, sorunun kurgulanışı sırasında yağmur suyunun depolandığının belirtilmesi, cevabın, MEB müfredatı da göz önünde bulundurularak, iki aşamada değerlendirilmesini gerektirmekte ve bu durumda da cevap, MEB tarafından açıklanmış olandan cevaptan farklı, “A) Yalnız tarla” olarak belirlenmektedir.
Zira soruda; yağmur suyunun depolandığı ve depodaki suyun, yağmur suyu olduğu detayı belirtilmeseydi ve doğrudan “Çiftçinin, tasarladığı su deposundaki suyu, başka bir malzeme kullanmadan sadece tasarladığı bu düzenekle nerede kullanabileceği” sorulmuş olsaydı sorunun cevabı son derece net olacaktı.
Çünkü o zaman soru ,
depodaki suyun, şekilde belirtilen yerlere sadece ulaştırılabilirliğini düşündürecek ve MEB müfredatındaki sadece BASINÇ konusuyla ilişkilendirilerek, bu açıdan değerlendirilecekti..
Yani, “bahçe, su deposunun bulunduğu yerden daha yukarıda (yüksekte ) olduğundan başka bir malzeme kullanılmaksızın sadece tasarlanan bu düzenekle suyun bahçeye ulaştırılması mümkün olmayacak” denecek , “bahçe” cevabının bulunduğu “B” ve “D” seçenekleri elenecek ve cevap kurgulandığı gibi “C” olacaktı.
Oysa soruda “yağmur suyunun depolandığı ve depodaki suyun, yağmur suyu olduğu” detayı da verildiği için , bu defa müfredattaki ASİT YAĞMURLARI, SU KİMYASI VE SU ARITIMI konularıyla ilişkilendirilerek; tasarlanan düzenekle, suyun taşınabileceği ev ve tarla seçeneklerinden hangilerinde kullanılabileceğinin de değerlendirilmesi gerekir ki, soruda başka bir malzeme kullanmama zorunluluğu da getirildiği için (arıtma cihazı ya da klor), bu aşamada ev seçeneği de elenerek sadece tarla seçeneğinin bulunduğu “A” seçeneği doğru olarak belirlenmektedir.(Zira soruda ,evde bu suyun kullanım amacı da net olarak belirtilmemiştir.Nitekim farklı kullanıma imkan tanıyacak başka bir düzenek de sorudaki koşul gereği zaten kullanılamayacaktır.)
Diğer taraftan;
MEB’in yayınlamış olduğu, “ 2015– 2016 Eğitim Öğretim Yılı 8. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi Kazanımlarının, Çalışma Takvimine Göre Dağılım Çizelgesi”nde;
2. Ünite “Kuvvet ve Hareket” olup, 2.ünitenin 2.konusu BASINÇ’tır. Bu konudaki kazanımların 7.maddesinde;
“ Basınç ile ilgili olarak öğrenciler;
2.7.Basıncın, günlük hayattaki önemini açıklar ve teknolojideki uygulamalarına örnekler verir”
şeklinde belirtilmiştir.
MEB’in, İlköğretim Fen ve Teknoloji Ders Kitabının (Yıldırım Yayınları),
76. sayfasında da “…..Çok katlı apartmanlarda suyun üst katlara çıkarılmasında kullanılan hidroforlar, araç tamir ve bakım servislerinde araçların kaldırılmasında kullanılan liftler ve boya işlerinde kullanılan basınçlı boya makinelerinde
gaz basıncından yararlanılır.” açıklaması getirilmiştir.
Bir sonraki ünite ise “Maddenin Yapısı ve Özellikleri” başlıklı olup,bu konudaki kazanımların 4.maddesi olan;
“Asit baz tepkimeleri ile ilgili olarak öğrenciler;
4.10. Endüstride atık madde olarak havaya bırakılan SO2ve NO2 gazlarının asit yağmurları oluşturduğunu ve bunların çevreye zarar verdiğini fark eder”
şeklinde belirtilmiştir.
Aynı ders kitabının, 134 ve 135. sayfalarında da konunun örneklendirildiği görülmektedir.
Aynı ünitenin, 5.maddesi ise SU KİMYASI ve SU ARITIMI ile ilgilidir. Bu bölümdeki kazanımlar;
“Su kimyası ve su arıtımı ile ilgili olarak öğrenciler;
5.1. Sert su, yumuşak su kavramlarını anlar ve sertliğin neden istenmeyen bir özellik olduğunu açıklar.
5.2. Sularda sertliğin nasıl giderileceğini araştırır.
5.3. Suların arıtımında klorun mikrop öldürücülük etkisinden yararlanıldığını araştırarak fark eder.”
şeklinde belirtilmiştir.
MEB’in, Ders Kitabının (Yıldırım Yayınları),
140.sayfasında Arıtılmış Su Nedir ? başlığı altında ise,
“…..kasaba veya şehir gibi büyük yerleşim alanlarında,akarsu, göl veya barajlarda biriken su kullanılır. Yüzey suyu adı verilen akarsu veya göl sularının sertlik derecesi genelde yüksektir. Ayrıca yüzey sularında zararlı atıklar veya çeşitli mikroplar bulunabilir. Evlerde ve iş yerlerinde kullandığımız şebeke sularının sertliğinin giderilmesi ve mikroplardan arındırılması gerekir.
Bu işlemler belediyeler tarafından kurulan arıtma tesislerinde gercekleştirilir.Arıtma tesislerinde suyun arıtımında klorun mikrop öldürücü özelliğinden yararlanılır.”
şeklinde belirtilmiştir.
Ayrıca aynı ders kitabının 139 sayfasında da sert suyun evlerde kullanımının neden tercih edilmediği aşağıda da görüleceği üzere son derece detaylı bir şekilde anlatılmıştır.
Yumuşak Suyun Avantajları
Coğu kişi temiz icme suyunun faydalarını bilir ancak yumuşak suyun ailelere sağlayabileceği avantajlar daha az bilinmektedir. Yumuşak suyun yaşam kalitesine etkileri şu şekilde sıralanabilir:
1.Yumuşak su tasarruf sağlar. Yumuşak su ile temizlik, sert suya oranla daha az miktarda sabun ve temizlik malzemesi gerektirir. Boylece aile butcesine onemli miktarda katkı sağlanmış olur.
2. Yumuşak suyun kullanıldığı tesisatlar daha uzun omurlu olur. Sert su tesisatlarda mineral kalıntılarına yol acar. Yumuşak suda mineral kalıntısı olmaz. Borularda daralma olmayacağı icin su basıncı azalmaz. Sert su kalorifer sistemlerindeki boru ve radyatorlerde kireclenmelere neden olduğu icin yakıt tuketiminin artmasına sebep olur.
3. Yumuşak su kullanılması durumunda su ısıtma cihazları daha uzun omurlu hale gelir.
Yumuşak su, sert suyun bıraktığı tortu ve kirec birikintilerini bırakmaz. Isıtıcılarda kirec kalıntıları olmadığında en az %20 enerji tasarrufu sağlanır.
4. Yumuşak su kullanılması durumunda camaşır makinesi ve bulaşık makinesi gibi cihazların ömrü uzar.
5. Suya sertlik veren mineraller yemeklerde istenmeyen bir tat oluşturur. Bu nedenle yumuşak suyla yapılan yemekler daha lezzetli olur.
Sonuç olarak; velisi bulunduğum öğrencinin gerek 1., gerekse 2. Teog’taki tek yanlışı bu sorudur. Yukarıda da belirtildiği üzere MEB’in belirlemiş olduğu müfredat kapsamında, derste tüm bu konuları bu detayda işleyen öğrencilerin TEOG sınavındaki bu soruyu, verilen yağmur suyu detayına rağmen, sadece basınç konusuyla ilişkilendirmelerini beklemek , öğrencilerin verilmiş olan verilerden hareketle, o konularda edinmiş oldukları tüm kazanımları analiz etme becerilerini yok saymaktan öteye gitmeyecektir.
Konunun bu kapsamda yeniden değerlendirilmesini, cevabın “sadece tarla” olarak belirlenmesini, aksi takdirde çelişkili 2 cevap olacağı için iptal edilmesini ve sorunun kurgulanışındaki çelişkiden kaynaklanan mağduriyetimizin giderilmesini arz ederim.
Saygılarımla,
