İş dünyası içerisinde kadınların arka planda yer alması, tarih boyunca cinsiyete dayalı eşitsizlik anlayışının benimsenmesi doğrultusunda meydana gelen bir sonuçtur. Günümüzde Türkiye dahil birçok ülkede eşitlik anlayışını geliştirmek için çeşitli çalışmaların yapıldığı bilinir. Nitekim yapılan araştırmalar, bu çalışmaların iş dünyasındaki kadın ve erkek eşitliğini sağlamak adına yeterli olmadığını gösterir.
İş arayan bireylere destek olma amacına adanmış olan CVwizard platformu, iş dünyasının güncel trendlerini belirlemek için hazırladığı araştırmayı kısa bir süre önce tamamlayarak oldukça ilginç sonuçlara ulaşmıştır. İlgili araştırma iş dünyasında görev alan ve farklı yaş gruplarında bulunan 1000 kişinin, toplamda 10 sorudan oluşan ankete verdiği cevapların analiz edilmesi ile sonuçlandırılmıştır.
Anket içerisinde bulunan “Diploma ve sertifikalarınız işinizle mi ilgili?” sorusuna kadın katılımcılar tarafından %64,85 ve erkek katılımcılar tarafından %72,02 oranında “evet” cevabı verilmiştir. İlgili cevaplar kapsamında kendini mesleki anlamda diploma ve sertifika alarak yetiştiren kadın çalışanların, erkekler kadar ön planda bulunmadıklarını düşündükleri anlaşılmaktadır.
Kadınların Çalışma Hayatında Karşılaştığı Zorluklar ve Kariyer Gelişimi İlişkisi
Kadınların sahip oldukları diploma ve sertifikaların mevcut iş pozisyonları ile erkeklere kıyasla daha az uyumlu olması, kariyer hayatında ilerlenmesini zorlaştıran çeşitli faktörlerle karşılaşıldığını gösterir. Bu durumun oluşmasını sağlayan başlıca sebepler şu şekilde ifade edilebilir:
Kadın haklarının arka planda kalması
Kurum ve kuruluşlarda kadın haklarına yeterince önem verilmemesi ve cinsiyet ayrıştırması, kadınların mesleki anlamda yüksek pozisyonlarda görev almasını engeller. Böylece kadın bireyler kendilerini yeterince geliştirseler bile kariyer hayatı içerisinde ancak belirli bir pozisyona kadar yükselebilir.
Düşük kazanç ortamı
Kadın çalışan haklarının yeterince korunmaması, adaletsiz yönetim yapısı üzerine kurulu olan kurum ve kuruluşlarda düşük kazanç ortamının oluşmasını sağlar. İş verenler kadınlara aynı işi yapan erkek çalışanlara ödedikleri ücretten daha az tutarda ödeme yapar ve bu durum kadın çalışanların hak ettikleri ücreti kazanamaması ile sonuçlanır.
Motivasyon kaybı
Mesleki anlamda yükselmeyi başaramayan ve hak ettikleri geliri kazanamayan kadın çalışanlar, doğal olarak mesleki tatmin duygusunu hissedemez ve motivasyon düşüklüğü yaşar. Bu durum çalışma performansını olumsuz yönde etkileyerek kariyer hayatı içerisinde hedeflenen konumlara ulaşılmasını engeller. Mesleki tatmin duygusunun yeterince hissedilememesi, kariyer gelişimi içerisinde görünmez bir duvarın oluşmasına sebep olur.
Yetersizlik hissi
Cinsiyet eşitsizliğine dayalı çevresel baskıya maruz kalan kadın bireyler, kendilerini yetersiz hissederek güven kaybı yaşar. Kendilerine yeterince güvenmeyen bireyler kariyer hayatına karşı olumsuz bir bakış açısı geliştirir. Ataerkil toplumsal yapı doğrultusunda kadının başlıca sorumluluklarının aile odaklı olması ve yetersizlik hissinin yaşanması, kariyer hayatının ikinci plana atılmasına sebep olur.
Kadınlar İçin Eşit Fırsatlar Oluşturmak İsteyen Kuruluşların İzleyebileceği Yöntemler Nelerdir?
Ülkemizde kadın ve erkek eşitliğini sağlamak amacıyla çeşitli çalışmaların yapıldığı bilinmektedir. Nitekim iş dünyasındaki kurum ve kuruluşlar tarafından belirlenecek keskin çizgiler, cinsiyet eşitliğinin sağlanması adına hızlı ve etkili bir mekanizmanın oluşturulmasını sağlayacaktır. Türkiye iş dünyasında kadınların yeteri kadar kendilerini güvende hissetmesi için izlenebilecek yöntemler şu şekilde sıralanabilir:
Cinsiyet ayrımcılığını önleyen politikaların geliştirilmesi
Şirket ve kuruluşların rutin işleyiş içerisinde eşitlik ilkesini tam anlamıyla desteklediğini gösteren kural ve yönergeler, kadın hakları konusu hakkında net bir çerçevenin oluşmasını sağlayacaktır. Böylece kadın bireylerin sosyal hakları ve çalışma koşulları, şirket tarafından belirlenen yaklaşım doğrultusunda güvence altına alınabilir.
Eşit ücretlendirme politikası
İş dünyası içerisindeki kazanç sistemi beceri, yetenek ve deneyim birikimi ile doğru orantılı olan bir yapıya sahiptir. Genellikle kendini mesleki anlamda geliştiren ve yetiştiren çalışanların daha yüksek gelir kazandığı bilinir. Bu kapsamda aynı pozisyonda ve aynı iş yükü altında çalışan kişilerin cinsiyet ayrımı olmadan eşdeğer maaş politikasıyla ücretlendirilmesi gerekir.
Çalışma esnekliği
Doğum izni ve çocuk bakımı gibi iş ve yaşam dengesini doğrudan etkileyen durumlar için kadın çalışanların çalışma koşullarında iyileştirmeler yapılabilir. İlgili iş pozisyonu doğrultusunda daha esnek çalışma modelleri geliştirilebilir ve çalışma saatlerinde düzenlemeler yapılabilir. Böylece kadınların iş dünyasında başarılı bir konuma ulaşması için uygun zemin hazırlanabilir.
Kariyer danışmanlığı
İş dünyasının genel anlamda erkek bireylerin yüksek pozisyonlara daha kolay ulaşabilecek yapıya sahip olması sebebiyle, kadın çalışanların rol ve model olarak belirleyebileceği seçenekler daha azdır. Kadın bireylere kariyer danışmanlığı adı altında destekleyici hizmetlerin sunulması, meslek hayatı içerisinde bilinçli ve hedef odaklı bir şekilde ilerlenmesine yardımcı olacaktır.
Diğer yöntemler
Yukarıdaki bilgilerle birlikte kadın bireylere iş dünyasında eşit fırsatlar sunmak için izlenebilecek çeşitli yöntemler bulunur. Örneğin kadın çalışan sayısının erkek çalışan sayısına eşitlenmesi için şirket ve kuruluşlar içerisinde kota belirlenebilir, işe alım süreçleri kadın ve erkek eşitliğini ön planda tutacak şekilde planlanabilir ve kadın girişimcilerin desteklenmesi için çeşitli programlar geliştirilebilir.
Sonuç
Ülkemizde ve global ölçekte kadın haklarını koruma ve eşitlik ilkesini benimseme yaklaşımını geliştirmek için çeşitli çalışmaların yapıldığı bilinmektedir. Nitekim CVwizard tarafından yapılan anketin sonuçları, iş dünyasında yer alan kadınların kendilerini arka planda hissettiğini somut olarak gösterir. Bu kapsamda kadınların çalışma hayatında karşılaştığı zorluklar, kariyer gelişimini olumsuz yönde etkileyerek mesleki gelişimi sekteye uğratır.
Cinsiyet eşitsizliği doğrultusunda kadın bireyler kariyer hedeflerine ulaşmakta zorlanır ve meslek hayatından uzaklaşır. Kadınların iş dünyası içerisinde aktif bir rol üstlenmesi için eşitlik kavramının keskin hatlarla belirlenmesi ve güvence altına alınması gerekir. Sonuç odaklı ve etkili çalışmaların planlanarak hayata geçirilmesi, bu konu hakkında izlenebilecek en etkili yaklaşımlar arasında bulunur.