Yıldızların Yaşı Hesaplandı!

Amerikan Astronomi Derneği’nin Seattle kentinde tertip eden senelik toplantısında sunulan ve “Nature” mecmuasında piyasaya çıkan çalışma, yaşlandıkça dönüş hızları yavaşlayan yıldızların yaşlarının yüzde 10 hata payıyla belirlenmesini sağlıyor.

Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi araştırmacıları, 2009’da uzaya fırlatılan Kepler teleskobunun gönderilmiş olduğu görüntülere kullanarak 1 milyar yaşında olan yıldız kümesinde yer alan 30 yıldızın dönüş hızını ölçtü.

Araştırmacılar, geliştirdikleri metodu “soğuk yıldızlar” şekilde bilinen gökcisimlerine uyguladı. Güneş büyüklüğünde ya da daha ufak olan “soğuk yıldızlar”, Dünya’nın da içerisinde bulunmuş olduğu Samanyolu Galaksisi’nde en oldukça rastlanan gökcisimleri şekilde biliniyor. Soğuk yıldızların büyüklüğü, kütlesi, parlaklığı ve sıcaklığı değişime uğramıyor.

Araştırmayı yöneten Soren Meibom, “Soğuk yıldızlar, sokak lambalarına benziyor ve galaksimizin en ihtiyar bölgelerine dahi ışık tutuyor. Soğuk yıldızlar, gençken oldukça süratli dönüyor. Dönüş hızları, yaşlandıkça azalıyor” dedi.

Üzerinde büyük lekeler bulunan genç yıldızların yaşını belirlemenin daha basit bulunduğunu belirten Maibom, “Yaşlı yıldızlarda hem daha azca hem de daha ufak lekeler var. Bu da yıldızların yaşını belirlemeyi güçleştiriyor.

Biz, Kepler teleskobunun kullandığı görüntüleri kullanarak 1 milyar yaşındaki, NGC 6819 yıldız kümesinde bulunan yıldızların dönüş hızını ölçtük. Bu kümedeki soğuk yıldızlar, dönüşlerini 10 günde tamamlıyor. Bu metotla yıldızların yaşını yüzde 10 hata payıyla belirleyebiliyoruz” dedi.

Dönüşünü 26 günde bitiren Güneş, 4,6 milyar yaşında.

Yıldızların yaşını belirlemek, astronominin en mühim problemlerinden biri kabul ediliyordu. Yıldızın yaşlarının dönüş hızına bakılarak belirlenmesi fikri, ilk defa 1970’lerde ortaya atılmıştı.


AA