Teog Sınavının Kaldırılması Sonucunda Neler Olabilir

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katıldığı bir televizyon programında “Ben TEOG olayını istemiyorum ve bunu da artık yanlış buluyorum. TEOG’un kaldırılması lazım. Biz TEOG’la mı geldik? Ne TEOG vardı, ne bir şey vardı” sözleri, velileri ve eğitimciler arasında tartışmalara neden oldu. Kimilerine göre TEOG’un kaldırılması fikrini olumlu karşılarken, kimileri de  sistemi değiştirmeden sınavın kaldırılmasının yayarı olmayacağını savunmaya başladılar. 

Özel Okullar Derneği sınavsız eğitim sistemin mümkün olmadığını, bir sistemin olması gerektiğini, ama tek başına TEOG’un yeterli olmadığını ve sıkıntı yaratacağını belirterek TEOG’un kaldırılabileceğini ancak yerine öğrencilerin sanatsal, sportif, kültürel, akademik başarılarını ölçebilen bir değerlendirme sistemine geçilmesini, tek başına teste dayalı geçişin doğru olmayacağını önermişlerdir.

Tabii ki bu açıklama tüm özel kurumları bağlar mı?  Orasını bilemiyorum ama; bazı eğitimciler merkezi bir ölçme ve değerlendirme sistemi olmazsa şişirme notlarla öğrenciler bu okullara başvurabileceğini, eksikliklerine rağmen bu sınavın bir ölçüde bilen ile bilmeyen ayırdığını,  TEOG kalkarsa bugüne kadar eğitimde yapılan yatırımların zarar göreceğini, bu sistemin en azından adaleti savunduğunu, bu ya da benzeri bir sınav uygulanmazsa başarısız okullardan şişirme notlarla gelen öğrencilerin kaliteli okulların başarısını düşüreceğini, bunun da ülkeye ve eğitime zarar vereceğini savunmuşlardır.

Ben naçizane yıllarca müfettişlik yaptım. Her tür okulda denetim, inceleme ve soruşturma yaptım. İstanbul’da üstün zekalı öğrencilerin eğitimi ile ilgili kurulan bir komisyonda çalıştım. İlk özel üstün zekalı okulun incelemesini ve denetimini, Bilsem okullarının  denetimini, incelemesini yaptım. İnceleme ve değerlendirme komisyonlarında da yıllarca görev yaptığımdan bu ve buna benzer raporları gördüm ve okudum.
Bu çalışmalarım sırasında Osmanlı’da Enderun okulları ve bu okullara öğrenci seçimleri konusunda da araştırmalar yaptım. Bu tür okul ilgililerinden bilgi aldım. Bunun sonucunda Osmanlı’da devlet yönetiminde ve eğitimde yapılan yanlışların ne olduğu konusunda şu yargıya vardım.

Osmanlı Devleti, Enderun ve bu tür okullara öğrenci alırken çok seçici olduğunu, o günün şartlarında ve bilimsel bilgileri ışığında hareket ettiğini gördüm. Bunun sonucunda da bu okullara seçilen, alınan öğrenciler gelecekte devlet yönetiminde yönetici, asker, bilim adamı olmuşlar. Çok yönlü yetişen ve çok zeki bu insanların Devleti de çok adil, başarılı ve mantıklı kurallarla yönetmişlerdir.

Daha sonra bu okullarda seçme ve seçilme işlerine gelen müdahalelerle sarayın önerdiği, paşa, ulema, bet vb. kişilerin çocuklarının alınması sonucunda Enderun bozulmuş, buradan mezun olan torpilli aile çocuklarının devlet kademelerinde görev alması sonucunda da bence Osmanlının duraklama, gerileme dönemlerine damgasını vuran etmenlerden birisi ve de bence en etkilisi olmuştur.

Şimdi TEOG’un kaldırılmasının Galatasaray, İstanbul Erkek Lisesi, Kadıköy Anadolu Lisesi, Haydarpaşa Anadolu Lisesi, Robert Koleji vb. liselere eğitim gördükleri okullarda yüksek not ortalaması alan öğrencilerin gelmesi sonucu bu okulların eğitim kalitesi ve başarısını düşürecektir.

            Çok karamsar olduğumu düşünmeyin. Ben öğretmen okulu sınavlarına girdikten sonra yapılan TEOG benzeri bir sınavda Doğu Anadolu’nun bir ilinden gelenlerin sayısı o sınavda başarılı olanların yüzde sekseni civarında idi. Ancak, okulda yapılan ikinci yazılı ve sözlü mülakat sonucunda ilk sınavdaki yüzde yirmilik değişik illerden gelen öğrenciler o yıl okula alınacak öğrencilerin yüzde seksenini oluşturmuştu.
            Denen o ki  bazı illerde öğrenci başarı sonuçları şişirilir ve buna o ilin yöneticileri de başarılı olduklarını göstermek için hoşgörülü davranırsa sonuçta TEOG’un kaldırılması felaket olur. Bu nedenle sistemi değiştirmeden, adaletli ve dürüst bir seçim yapmadan, yönlendirme ve rehberlik çalışmalarında Avrupa standartlarına gelmeden bir sınav olmalıdır. Adı TEOG olmazda başka bir isim olabilir. Bu yeni sınavda var olan eksiklikler giderilmeli ve bunun sonunda yinede başarıyı ve bu başarıya göre yerleştirmeyi gerçekleştiren bir sitem olmalıdır.
 
 
 
Metin ÇANGA
Emekli Maarif Müfettişi