Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Ölçme ve Değerlendirme Yönetmeliği, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelikle sınav içerikleri ve tarihleriyle ilgili pek çok konuda yeni düzenleme yapıldı. Milliyet Ozan Ömer Kadüker'in haberine göre yönetmelikten öne çıkanlar şöyle:
İlkokullarda sınavlar kaldırıldı. MEB Ölçme ve Değerlendirme Yönetmeliği'ne göre öğrencilerin gelişim düzeyleri, etkinliklere katılım gözlem formları, oyun temelli değerlendirmeler ve verilen görevleri yerine getirme amaçlı ölçme araçlarıyla takip edilecek.
— Ozan Kadüker (@ozankaduker) September 9, 2023
ORTAK YAZILI SINAV
- “Sınavlar için ortak tarihler belirlendi. Buna göre birinci dönemin 1. sınavları ekimin son haftası ile kasımın ilk haftası; 2. sınavlar aralık ayının son haftası ile ocak ayının ilk haftası; ikinci dönemin 1. sınavları martın son haftası ile nisanın ilk haftası; 2. sınavlar ise mayısın son haftası ile haziran ayının ilk haftası aralığında yapılacak.
- Ülke, il, ilçe ve okul genelinde ortak yazılı sınavlar yapılabilecek. Uygulamalı sınavlar hariç, öğretmenlerin ortak değerlendirme yapabilmelerine imkân vermek üzere birden fazla şubede okutulan derslerin sınavlarının ortak yapılması esas olacak.
- Sınav haftasında okullarda ders işlenmeye devam edilecek.
- Her dersten her dönem 2 sınav yapılacak. Haftalık ders saat sayısı 6 ve üzeri olan derslerde karar alınması durumunda 3’üncü sınav yapılabilecek.
- Her sınavdan sonra öğrencilerin eksikliklerinin tespiti için sınav analizleri gerçekleştirilecek.”
TÜRKÇE KORUNACAK
Yönetmelik kapsamında Türkçe’nin korunmasına yönelik şu kararlar alındı:
- İlkokullarda öğrencilerin Türkçe’nin doğru ve güzel kullanımını geliştirmek amacıyla dinleme, konuşma, okuma ve yazma becerilerinin izlenmesi ve geliştirilmesine yönelik özel olarak geliştirilen ölçme araçları kullanılacak.
- Türkçe’nin korunması ve geliştirilmesi amacıyla öğrencilerin öğretim süreçleri boyunca kazandıkları dinleme, konuşma, okuma, yazma becerilerindeki gelişimlerinin izlenmesi için iki yılda bir ‘Dört beceride Türkçe dil sınavı’ yapılacak.
- Akademik becerilerin izlenmesi ve değerlendirilmesi (ABİDE) ile öğrencilerin gerçek yaşam senaryoları üzerinden eleştirel düşünme, problem çözme, muhakeme etme, yorum yapma gibi üst düzey düşünme becerilerini edinme seviyelerinin il düzeyinde izlenmesi, ve yıllara göre karşılaştırılması yapılacak.
1, 2, 3 VE 4.SINIFLAR...
Yönetmelikte en dikkat çekici madde ilkokullarda sınavların kaldırılmasına yönelik karar oldu. Buna göre okul öncesi ve ilkokul 1, 2, 3 ve 4’üncü sınıflarda öğrencilerin akademik ve sosyal gelişimi sürekli takip edilecek.
Öğrencilerin gelişim düzeyleri, öğretmen rehberliğinde gerçekleştirilen bireysel ve grupla yapılan etkinliklere katılım gözlem formları, oyun temelli değerlendirmeler ve verilen görevleri yerine getirme amaçlı ölçme araçları ile takip edilecek. Böylece, ilkokul 4. sınıflarda yazılı sınav saati uygulaması yapılmayacak. 4. sınıflarda öğrenci notları öğrenci gelişim dosyasına göre verilecek.
Karar olumlu bulundu
İlkokulda sınavların kaldırılması kararını eğitimciler olumlu olarak değerlendirdi. Konuyla ilgili sorularımızı yanıtlayan İstanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi’nden Prof. Dr. Muhammet Baştuğ, “Sınav sözcüğü ilkokul için pedagojik değildir ve öğrencilerde kaygıyı tetikleyici görünmektedir. İlkokulun temel işlevine ve kapsamına baktığımız zaman, geleneksel anlamda bildiğimiz sınavların doğru olmadığı kanaatindeyim. Bu anlamda ilkokulda sınavların kaldırılması hem işlev hem de pedagojik yönden olumlu bir gelişmedir” dedi. Baştuğ, öğrencilerin bütün sınıf düzeylerinde öğrenme durumlarını görmek ve gelişim süreçlerini izlemek için güçlü ölçme ve değerlendirme sisteminin nitelikli uygulanmasına ihtiyaç olduğunu söyledi.
ÖĞRETMENLER DE DESTEKLİYOR
İlkokulda sınavların kaldırılmasını değerlendiren öğretmenlerin kimi kararı desteklerken kimi ise 5. sınıftan sonra başlayacak sınav odaklı eğitim değişmedikçe bir anlam ifade etmeyeceğini söylüyor. Kararı olumlu karşıladığını belirten İlkokul Öğretmeni Yurttaş Yıldırım, “Not vermek yerine öğrencilerin kazanımlarının değerlendirilmesi daha önemli. 1, 2, 3. sınıflarda uygulanan sistem 4. sınıfta da uygulanacak. Ancak lise ve üniversitelere girişteki merkezi sınavlardan kurtulmadan yapılacak düzenlemeler eksik kalacaktır. Deneme sınavları ilkokul 2. sınıfa kadar inmiş durumdaydı. Bu düzenlemelerin çok daha önce açıklanmalıydı, okullar açılmasına bir gün kala açıklanması doğru değil” dedi. Sınavlar yerine birçok gözlem aracı olduğunu kaydeden bir başka öğretmen ise “Kararı olumlu buldum. Ben sınavlara yönelik hiçbir zaman kaynak kitap almıyordum ama bazı öğretmenler ve veliler bu kitapları aldı. Onlar için kötü oldu. Sınavlar öğrencilerde kaygı oluşturuyordu. Umarım bu sistem hakkıyla uygulanır” ifadelerini kullandı.
DÜNYADA NASIL?
İlkokulda sınav konusu ülkeden ülkeye farklılık gösteriyor. Prof. Dr. Muhammet Baştuğ dünyadaki sınav uygulamalarıyla ilgili şunları söyledi:
“Yüksek başarı gösteren ülkelerden Güney Kore’de sınavlar baskınken Finlandiya’da geleneksel anlamdaki sınav anlayışından oldukça uzaktır. Dolayısıyla başarılı olarak tarif edilen ülkelerin bazıları sınavlara yoğun bir şekilde odaklanırken bazıları ilkokulda sınavlara fazla anlam yüklememektedir. Sonuç olarak ilkokulda sınavların yapılması ve yoğunluğu eğitimdeki niteliği garanti etmemektedir.”
