‘Bilimsel özgürlüğü göz önünde bulundurun’
ODTÜ Rektörü Prof. Dr. Mustafa Verşan Kök: Sorgulayıcı bir yaklaşımla bilimsel özgürlüğü göz önünde bulunduran, eğitimin yaşam boyu sürdüğü inancıyla merakla araştıran, yaratıcı, yenilikçi, analitik düşünce ile problem çözme yeteneği yüksek, çevreye, insana ve toplumsal sorumluluğa duyarlı, öncü bireylerin yetişmesine katkıda bulunacak, lisans eğitiminde bireylerin meslekten daha fazla edinime sahip olmasını sağlayacak bir üniversiteyi seçmeleri, yaratıcı ve eleştirel düşünmeyi öğrenen bireyler olarak mezuniyet sonrası hayatlarına da önde başlamalarına katkıda bulunacaktır.
Eğitim anlayışında evrensel değerleri yakalayabilen, nitelikli ve alanında yetkin bir akademik kadroya sahip, öğrenci odaklı, aktiviteler açısından hareketli bir kampüs yaşamı ve başarılı mezunlar verebilen kurumları tercih açısından öncelikli değerlendirmelerini öneririm.
Ayrıca farklı öğretim teknolojilerinin uygulanması ve kullanılmasını bir toplumsal sorumluluk projesi olarak algılayarak, özellikle e-öğrenim olanaklarını zenginleştiren, örgün öğrenimdeki kaliteyi çevrim içine de taşıyabilen üniversiteleri tercih etmelerini öneririm.
Akdeniz Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Özlenen Özkan: Öğrencilerimiz şu soruları kendilerine sorup gerçekçi cevaplar vererek doğru bir değerlendirme yapabilirlerse kendileri için en doğru tercihi de yapmış olacaklar diye düşünüyorum. Bunlardan biri “Ne yapmak istiyorum, hayalim ne?”, diğeri “Yeteneklerim bu mesleği yapmaya uygun mu?”. Bir başka soru da “Durumum ne, yani gerçekçi bir yaklaşım içinde miyim?”
Hayalimizdeki meslek için uygun puanı elde etmişsek geriye hangi üniversiteyi seçeceğimiz kalıyor. Bu noktada üniversitenin eğitim kalitesi, akademik kadronun yetkinliği, sosyal, kültürel, sportif imkânlar, barınma, ulaşım gibi konular iyi değerlendirilmeli. Hayalindeki mesleği bulamayanlar olabilir, onlar da yapay zekâ, robotik mühendislik, dijital dönüşüm uzmanlığı gibi daha güncel geleceğin gözde mesleklerinden biri üzerine yoğunlaşabilir.
‘Dünyanın gittiği yöne bakın’
MEF Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Muhammed Şahin: Doğru ve mutlu bir kariyer için üç ana unsurun kesişmesi gerekmekte: 1. adayın hedefleri, 2. adayın sahip olduğu varlıklar, 3. dünyanın gittiği yön ve hayatın gerçekleri. Aday bu bağlamda tercih yaparken;
- 21. yüzyıl yetkinliklerinin müfredata dahil olup olmadığına,
- Dünyadaki son öğrenme tekniklerinin kullanılmasına,
- “Eğitimde Kalite”ye verilen öneme, akademik kadronun niteliğine,
- Vakıf üniversitelerinde üniversitenin kurucusuna ve arkasındaki güce,
- Üniversitenin bulunduğu şehir, ulaşım ve konumuna,
- Eğitim dilinin İngilizce olmasına ve ikinci dil olanaklarına,
- Yurt içi ve yurt dışı staj olanaklarına,
- Öğrenci ve spor kulüplerine bütçe ayırıp ayırmadığına,
- Lisans boyunca uluslararası eğitim fırsatları sunulmasına dikkat etmeli.
‘Sürdürülebilirlik önem kazandı’
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Rektörü Prof. Dr. İsmail Koyuncu: Üniversite eğitimini yalnızca meslek edineceğimiz bir faaliyet biçiminde düşünmemeli; hayatımızın geriye kalan dönemini etkileyen önemli bir deneyim olarak dikkate almak gerektiği düşüncesindeyim. Gençlerimiz, tercih yaparken özellikle gelecekte yapmayı çok istedikleri mesleklere yönelmeliler. Kendi becerilerini iyi değerlendirmeli, hangi meslekleri ve alanları tercih ettiklerinde mutlu olabileceklerini iyi analiz etmeliler. Öğrencilerimizin dikkate alacağı bir başka konu ise teknolojinin nasıl bir seyir izleyeceğini yorumlamak olabilir. Günümüzde dijital teknolojilerin ve sürdürülebilirlik kavramının önem kazandığı bir gelecek öngörüsü bulunmakta. Bu konulara özel ilgisi olanlara mühendisliğin bu yönlerini dikkate almalarını öneririm.
‘Yaşam boyu etkili olacak’
Çukurova Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Meryem Tuncel: ‘Kariyer planlama’ olarak da tanımlanan bu dönemde alınan kararların etkilerini yaşam boyu göstereceğini unutmayın. Bu karar sürecinde dikkat edilmesi gereken en önemli husus; öncelikle program, sonra üniversite ve daha sonra da üniversitelerin bulunduğu şehre göre tercih yapılmasıdır. Kuşkusuz ki siz sevgili gençlerimizin temel hakkı olan üniversite eğitiminde ilgi alanlarınız ve becerileriniz doğrultusunda, kendiniz için en elverişli bölümü seçmeniz büyük önem arz etmektedir. Hayatınızın dönüm noktası olan üniversite tercihlerinde en doğru seçimi yapmanız bundan sonraki eğitim ve meslek hayatınızın başarılı ve mutlu bir şekilde devam etmesi açısından son derce kıymetli.
‘Kampüsü ziyaret edin’
Yeditepe Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Canan Aykut Bingöl: Önce seçeceğiniz bölümü ve üniversiteyi çok iyi araştırmanızı, bunun için de gideceğiniz üniversitenin kampüsünü ziyaret etmenizi öneririm.
Üniversitenin sizi çok yönlü geliştirip geliştirmeyeceğine, sosyal olanaklarına, yurt olanaklarına, kulüp faaliyetlerine, ek eğitim ve gelişim olanaklarına mutlaka bakın. Uygulamalı bir bölüm seçecekseniz uygulama alanlarının olup olmadığını, Ar-Ge alt yapısını, özel sektör ve kamuyla yaptığı iş birlikleri ve projelerini, uluslararası iş birliklerini, staj ve iş yeri uygulamalarını, akademik kadrosunu, kariyer destekleri ve mezun olduktan sonraki istihdam oranlarını inceleyin.
Bölüm seçiminde en önemli şey ise okurken mutlu olacağınız, iş hayatına atıldıktan sonra da sizi mutlu edeceğini düşündüğünüz bir bölüme yönelmek. Hayal ettiğiniz üniversite ve bölüm hangisiyse o bölümü tercih etmeye gayret edin.
Geleceğinize yön verecek meslekleri seçerken aynı zamanda bir yaşam biçimini de seçiyorsunuz. Üniversite ve bölüm size bir mesleki kimlik kazandırırken yaşayacağınız sosyal ortamı da şekillendiriyor. Bu nedenle kendinizi tanımalı, sizi akademik ve sosyal açıdan geliştirecek bir üniversiteyi tercih etmelisiniz.
‘Seçilen şehir iyi araştırılmalı’
Yaşar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. M. Cemali Dinçer: Adaylar, bulundukları sıralamaya göre, istedikleri bölümün son 3-4 yıllık sıralama ve kontenjan değişimlerine bakarak tercih yapmalılar. Seçecekleri bölümün akreditasyonları, yurt dışı olanakları, üniversitenin yurt dışında iş birliği yaptığı üniversitelerin niteliklerini göz önünde bulundurmalılar. Ayrıca akredite edilmiş bir İngilizce Hazırlık sınıfını bitirmek de önemli bir husustur. Seçilen şehirde kaç üniversite olduğu ve öğrencileri nasıl bir sosyal hayatın beklediği araştırılmalı. Akademik kadro, burs oranları, teknolojik alt yapı, laboratuvarlar vs. üniversite seçiminde önemli derecede belirleyiciliği olan unsurlardır. Tüm bunların yanında meslek hayatları boyunca, mezun olunan üniversitenin desteğini ve ismini arkada hissedebilecek olmak da önemli bir ayrıcalıktır.
‘Başarı sırasını dikkate alın’
Beykoz Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Durman: Adaylar, tercih listesini hazırlarken önce kendi başarı sıralarına uygun bir tercih havuzu oluşturmalılar. Tercihleri sıraya dizmenin tek bir kuralı var. O da adayın isteği. Kazanıldığında üzüntü yaratacak bir bölüm kesinlikle listeye konulmamalı. Bölüm dışında üniversite seçimi de son derece kritik bir karar. Bireysel gelişimlerine katkı sağlayacak, kültürel anlamda entelektüel bilgi birikimlerini geliştirecek, sosyal yönden kendilerini destekleyecek, güçlü akademik kadrosuyla kendilerini hem teorik hem de pratik anlamda geliştirmelerine fırsat sağlayacak üniversiteleri tercih etmeliler. Adaylara, tercihlerini yaparken bağımsız kuruluşların yaptıkları üniversite araştırmalarını da incelemelerini öneririm.
‘Barınma ve beslenme önemli’
Balıkesir Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İlter Kuş: Tercih yapacak gençlerimize tavsiyem; öncelikle kendi kişisel ilgi ve gelişim alanlarına göre tercihte bulunmaları olacaktır. Tercih edecekleri bölüm ya da program, daha sonra onların meslekleri olacak ve yaşamlarının büyük bölümünde mesleklerini yürütecekler. Dolayısıyla meslek olarak da sevecekleri ve kendilerini mutlu hissedecekleri bölüm ve programlara yönelmelerinin onlar için daha iyi olacağını düşünüyorum. Üniversiteler ve içerisinde bulunduğu şehirler açısından barınma, beslenme, ulaşım gibi faktörlerin yanı sıra araştırma ve uygulama olanakları, şehirle bütünleşme, sanayi iş birlikleri, uluslararasılaşma gibi olanakları da araştırmaları, öğrencilerimize tercih sürecinde yardımcı olacaktır.
‘Uygulama olanağına bakın’
Arkın Yaratıcı Sanatlar ve Tasarım Üniversitesi (ARUCAD) Rektörü Prof. Dr. Asım Vehbi:
- Adaylar, üniversite ve meslek tercihi yaparken ilk olarak ilgi ve yeteneklerinin farkında olsunlar. Gelecekte kendilerini görmek istedikleri meslekleri için sonuna kadar mücadele etsinler.
- Popüler olanı değil, kendilerini geliştireceklerine inandıkları, yaparken heyecan duydukları bölümü seçsinler. Popüler bölümler bir müddet sonra oldukça fazla mezun veriyor ve işsizlik oranı en hızlı artan bölümler arasında yerini alıyor. Yetenek bazlı bölüm mezunları ise iş tercih etmiyor, onlar tercih edilenler arasına giriyor.
- Üniversitelerin yurt dışı bağlantıları, uygulamalı eğitim imkânları, akademisyenlerinin nitelikleri, dil eğitiminin geçerliliği, kampüs olanakları, çift anadal-yandal, burs, staj imkânları belirleyici olacaktır.
‘Kampüsü görmeden karar vermeyin’
Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Süleyman Özdemir:
Tercih edeceğiniz üniversite eğitimi, çok geniş bir yelpazede yer alan farklı bölüm ve programlar arasından, tamamen sizin idealleriniz ve arzularınız doğrultusunda yapacağınız bir seçim olacaktır. Yani geleceğiniz artık sizlerin elinde. O nedenle çok iyi araştırma yapmadan, bilgi sahibi olmadan, danışmadan, hatta seçeceğiniz bölüm ve üniversiteleri mümkünse görmeden karar vermemek gerekir.
Tercihlerinizi sıralarken, akılla ve mantıkla hareket edebileceğiniz gibi gönlünüzdekileri tercih listesine yansıtmak daha isabetli olacaktır. Bir ömür boyu birlikte olacağımız mesleklerimizi seçerken mutlu olacağımız ve seveceğimiz programları seçelim.
Tercih yaparken, aldığınız puanlar önemli ancak en çok hangi bölümü ya da programı istiyorsanız tercihinizde önceliği ona vermeniz uygun olacaktır.
Bilimde, teknolojide, sosyal yaşamda, kısaca her alanda, özellikle de yükseköğretim alanında dünyadaki gelişmeleri ve yönelimleri dikkate alarak yapılacak program tercihi, siz değerli gençleri geleceğin dünyasında güçlü kılacak bilgi, donanım ve mesleğe sahip kılacaktır.
Tercih yaparken önceliği bölüm/programlara vermek gerekir. Akademik kadro, eğitim ve araştırma alt yapısı, bölgedeki ve ülkedeki kurum ve kuruluşlarla iş birlikleri, vb. dikkat edilecek hususların başında gelmelidir. Üniversitelerin sosyal, sportif ve kültürel olanakları da önemli. O nedenle, üniversite kampüslerini ve sosyal faaliyetleri bu gözle incelemek yerinde olacaktır.
Başarı sıralamasına göre yapılacak tercihler çok daha yol göstericidir.
Üniversite eğitimi, sadece dersler ve sınavlardan ibaret değildir, kişilerin kendi geleceğini kendisinin planladığı bir dönemdir ayrıca. Kendisini geliştirmek ve yeteneklerini zenginleştirmek için çaba harcamayanlar, 7’den 70’e ömürboyu eğitimin egemen olduğu çağımızda yanıldıklarını çok kısa sürede anlayıp pişman olacaktır.
‘Yeteneğinize uygun meslek seçin’
İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) Rektörü Prof. Dr. Murat Aşkar:
Öncelikle kendinizi iyi tanıyın. Gelecekte hangi mesleği yapmak istediğinizi, kendinizi 10-15 yıl sonra nerede görmek istediğinizi düşünün. Unutmayın ki hayatta başarılı olmanın yolu; sevdiğiniz, ilgi duyduğunuz ve yeteneğinize uygun bir meslek seçiminden geçiyor. Bu nedenle üniversite ve bölüm seçimini çok önemseyin, merkeze kendinizi alın.
Tercihte bulunmadan önce üniversitelerin sunduğu fiziki ve sosyal imkânları araştırın. Okurken iş dünyasıyla tanışmanızı ve tecrübe kazanmanızı sağlayacak hangi projeler hazırladığını göz önünde bulundurun.
Dijital yenilikleri doğru okuyan, eğitim programlarını bu doğrultuda güncelleyen üniversiteler ön plana çıkacak. Doğal olarak bu üniversitelerden mezun olan gençler, firmaların gözdesi olarak iş dünyasının ihtiyaç duyduğu nitelikli iş gücünü karşılayan kişiler olacak. Üniversitelerin teknolojik imkânlarını, eğitim içeriklerini ve gelecek planlamasını detaylıca incelemeyi unutmayın.
Mutlaka araştırmanız gereken bir diğer konu ise üniversitelerin sağladığı çift anadal ve yandal fırsatları.
Erasmus anlaşmalarından çeşitli kurumlarla gerçekleşen ikili protokollere kadar tüm seçenekleri inceleyin.
Tercihte bulunurken başarı sıralamanızı dikkate alın. Ancak başarı sıralamanızın üstünde yer alan bölümlerin yanı sıra sıralamanızın altındaki bölümleri de inceleyin. Üniversitelerin kontenjanlarına bakmayı da ihmal etmeyin.
Akademik kadrosunu inceleyin. Yurt dışı ve sektör bağlantılı akademisyenler, üniversite sonrası iş yaşamına hazırlanmanızda büyük fark yaratacaktır.
Üniversitelerin ulaşım, barınma ve burs olanaklarını inceleyin. Tercihte bulunmadan önce istediğiniz üniversitelerin web sitelerini ve sosyal medya hesaplarını da takibe alın.
Akreditasyon politikalarını sorgulayın. Akreditasyon sürecinde; eğitim programlarının, uygulama alanlarının, sınıf alt yapılarının ve öğretim kadrosunun yeterliliği, üniversitenin öğrencilere sunduğu sosyal imkânlar, kütüphane imkânları ve öğrenci kulüplerine sağlanan olanaklar gibi birçok kriter değerlendirmeye alınıyor.
‘Dijital dönüşümü dikkate alın’
İstinye Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Erkan İbiş: Gençlerimiz tercih aşamasında çevrelerinden, büyüklerinin deneyimlerinden ve işin uzmanlarından yardım almalı ancak hepsinden önce kendi isteklerine kulak vermeli. Çünkü genellikle çok genç yaşta alınan bir karar olan üniversite ve bölüm tercihi tutkulardan fiziksel özeliklere, hayallerden bireysel yeteneklere dek uzanan geniş yelpazede bir değerlendirme sürecini beraberinde getiriyor.
Karar sürecinin en önemli sacayağı tercih edilen bölümün kişinin bireysel yatkınlıklarına ve hayallerine uygunluğu; lisans veya ön lisans fark etmeksizin yapılacak seçimler ileride icra edilecek mesleğe ilk adım niteliği taşıyor. Başarılı bir profesyonel olma yolunda çıkılan bu yolculuktaki en önemli araç ise kuşkusuz motivasyon.
Bu doğrultuda; gençlerimiz hayallerini, yeteneklerini ve ilgilerini iyice kavradıktan sonra çağımızın hatta geleceğin koşullarına göre kendi yollarını çizmeli. Hem bölüm hem üniversite tercihinde, hızla devir atlayan teknoloji ve günümüzde birçok sektörde ana unsur olan dijital dönüşüm düşünce basamaklarının ilk sırasında yerini almalı. Adaylar gidecekleri üniversiteleri araştırırken akademik kadrolarla birlikte dijitalleşmeyi, yapay zekâyı ve veri bilimini önceleyen müfredatlara dikkat etmeli. Özetlemek gerekirse; gençlerin tercihlerini yaparken kişisel istekleriyle beraber 21. yüzyılın mesleki ve akademik standartlarını karşılayacak etmenleri bir tartıya koymaları gerektiğini söyleyebiliriz. Öte yandan, hangi alanı seçerlerse seçsinler o alanda en iyilerden biri olma hedefini, teknoloji okur yazarlığını, yabancı dil hakimiyeti, sosyokültürel gelişim ve entelektüel birikimlerini yükseltecek tercihleri ön planda tutmalarını önerebiliriz.
MİLLİYET
