adscode
adscode

YGS Türkçe testinde 13. soru hatalı mı değil mi?

YGS geçtiğimiz pazar yapıldı ama Türkçe testinde 13. soru ile ilgili tartışmalar dinmiyor. Sorunun hatalı olduğu iddialarının ardından şimdi de soruda hata olmadığı konusunda bir iddia geldi. İşte o paylaşım...

YGS Türkçe testinde 13. soru hatalı mı değil mi?
Sınavlar

“2017-YGS Temel Soru Kitapçığı”ndaki “TÜRKÇE TESTİ”nin 13. sorusu hatalı değildir.

Çünkü 13. sorunun B şıkkındaki “yalnız” kelimesi “sadece” anlamındadır ve “edat”tır.

Türk Dil Kurumunun “Türkçe Sözlük”ünde (Ankara, 2011)”yalnız” kelimesi “zarf” olarak gösterilmiştir. (bk. s. 2514)

Bu soru neden hatalı kabul edilemez?

I. Öncelikle MEB’in ilgili programına bakalım. “DİL VE ANLATIM DERSİ 9, 10, 11 VE 12. SINIFLAR ÖĞRETİM PROGRAMI”nda (Ankara, 2011) “4.4. On İkinci Sınıf” başlıklı bölümünde şu madde yer almaktadır:

Bu dersin amacına tam olarak ulaşabilmesi için ayrıca aşağıda verilen ders işleniş yöntem ve tekniklerine de dikkat edilmelidir:

7. Türk dilinin kullanılmasında yazım birliği sağlamak amacıyla kabul görmüş terim ve kavramlara yer verilmelidir. Bu noktada, Türk Dil Kurumu Yazım Kılavuzu’nun son baskısı ve TDK Türkçe Sözlük esas alınmalıdır. (bk. s. 8-9)

Dikkat edilirse yazım birliği sağlamak amacıyla Yazım Kılavuzu”nun son baskısının esas alınacağı vurgulanmış. “Türkçe Sözlük” de kelimelerin yazımında Yazım Kılavuzu” ile uyumludur.

“Çalışma Grubu… yanı sıra Türkçe Sözlük ve Yazım Kılavuzu arasında yazım açısından birlik sağlama görevini de yerine getirmiştir.” (Türkçe Sözlük, s. XXI)

Programlarda ve ders kitaplarında Yazım Kılavuzuna uyma zorunluluğu vardır fakat “Türkçe Sözlük”ü esas alma zorunluluğu yoktur.

II. “Yalnız” kelimesi, MEB’in kabul edip okuttuğu kitaplarda da 13. sorudaki gibi anlatılıp örneklendirilmiştir. Açıklama ve örneklere bakalım:

9. ETKİNLİK

• Araştırma sonuçlarınızdan hareket le incelediğiniz metinlerde hem bağlaç hem de edat görevinde olan ancak, yalnız, ile gibi kelimelere örnekler bulunuz ve bunlar arasındaki farkı açıklayıp defterinize yazınız. (s. 185)

11. ETKİNLİK

Yalnız adam. (sıfat) Size gelirim, yalnız vakit bulabilirsem. (bağlaç)

Yalnız yaşıyor. (zarf) “Yalnız” , çeşitli görevlerde kullanılabilir. (isim)

Yalnız sana güveniyor. (edat)

• “Yalnız” kelimesi yukarıda ki cümlelerde beş ayrı görevde kullanılmıştır. (s. 186)

Kaynak: 10. Sınıf Dil ve Anlatım, Mustafa ALAN, Yıldırım Yayınları, Ankara, 2016.

Aşağıdaki örnekler de MEB’in kendi yayınından:

3. (I) Bilge bir kadındı halam. (II) Babama da birçok şeyi o öğretmiş. (III) Başına “eleçek” denen bir örtü örterdi. (IV) Geleneklerimize göre bunu yalnız evli kadınlar takardı. (V) Vakur ve zarif bir görünümü vardı.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde edat kullanılmıştır?

A) I B) II C) III D) IV E) V

(s. 155)

18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde edat kullanılmamıştır?

A) Şiirde şekil için içerik feda edilemez.

B) Çocuk, kaşla göz arasında kaybolmuştu.

C) Martılar denizin üzerinde sevinçle raks ediyordu.

D) Yalnız senin gezdiğin yerler mi güzel sanıyorsun?

E) Devrindeki pek çok şair gibi o da İstanbul’u anlatmıştı.

(s. 179)

Kaynak: Dil ve Anlatım 10. Sınıf, MEB Yayınları, Komisyon, 2012.

III. Gördüğümüz gibi MEB’in hâlen kullanılan kaynaklarında ve literatürde “sadece” anlamındaki “yalnız” kelimesi “edat” olarak geçmektedir. Kelime bu şekilde kullanılagelmiştir ve üniversite hazırlık kitaplarında dahi durum böyledir.

Bu hususta farklı görüşler elbette vardır ama kelimenin bu türde kullanımı âdeta gelenekselleşmiştir, diyebiliriz. “Yalnız” kelimesini “edat” olarak veren iki kaynak vermekle yetinelim:

1. Türk Dilinde Edatlar, Necmettin HACIEMİNOĞLU, MEB Yayınları, 1992.

2. Edatların Sınıflandırılması, Süleyman EFENDİOĞLU (PDF, s. 2).

IV. ÖSYM, soruların yazımında Türk Dil Kurumunun “Yazım Kılavuzu”nu esas almak zorundadır. “Türkçe Sözlük”le ilgili bir zorunluk yoktur. ÖSYM’nin ilgili yönetmeliğine bakalım:

Ön bilimsel denetim, ön düzenleme ve nihai bilimsel denetim süreçleri

… (6) Soruların bilimsel denetmen/komisyon marifetiyle nihai bilimsel denetimi yapılırken;

… ç) Soruda kullanılan terim, sembol ve kelimelerin literatüre uygun olup olmadığı” esası vardır.

(SORULARIN HAZIRLANMASI, SORU HAVUZUNUN OLUŞTURULMASI VE SORULARIN GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK)

 

“Yalnız” kelimesi literatüre “sadece” anlamındaysa “edat” olarak yerleşmiştir.

Yukarıda sıraladığımız sebeplerden dolayı 13. soru hatalı değildir ve iptal edilmemelidir.


Emoji ile tepki ver!

Bu Haberi Paylaş :

Etiketler :

Benzer Haberler
    0 Yorum
  • Yorumu Gönder
  • Diğer Yorumlar (0)