Geçen yıl başlatılan okul öncesi eğitimde bir öğün ücretsiz yemek uygulamasının ardından bu yıl eğitim-öğretim yılının başlamasından sonra okul öncesi eğitime katkı payı getirildi. İstanbul’dan sonra İzmir’de de okul öncesi eğitime devam eden öğrenciler için ailelerinden para istendi. Önceki Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer’in “Okul öncesi eğitimde ücretleri kaldırdık” açıklamasına rağmen katkı payı istenmesine veliler tepkili.
İzmir Valiliği, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) yönetmeliğine göre ücretsiz olan okul öncesi eğitim hizmeti veren resmi eğitim kurumlarında, “Özbakım süreçlerini desteklemek için katkı payı” alınacağını bildirdi. İzmir Valisi Süleyman Elban imzalı gönderilen yazıda, 2024 yılında velilerden aylık 375-980 lira arasında değişen katkı payı alınacak. Okulöncesi Eğitim Kurumlarında Katkı Payı Tespit Komisyonu Tutanağı’nda yer alan bilgilere göre, 2023-2024 döneminde aylık ücretler resmi bağımsız anaokullarında; yemeksiz 600 lira, yemekli ise 980 lira olarak belirlendi. İlkokul, ortaokul ve lise bünyesindeki anasınıflarında ise bu aylık ücretler 375-750 lira olarak belirlendi. Mesleki ve teknik anadolu lisesi bünyesindeki uygulama sınıflarının aylık ücreti de 600 ila 980 lira olacak. Öte yandan velilere gönderilen yazıda da yıllık ücret şeklinde kendilerinden 4 bin lira istendiği belirtildi.
Kendisine okul tarafından sözleşme verilen bir öğrenci velisi, “İlk kaydettiğimiz zaman bağış adı altında bizden para istediler, biz de verdik. Okuldan istenen başka malzemeler vardı onları da kayıt sırasında aldık. Şimdi dönem ortasında hepimize sözleşme örnekleri gönderdiler ve aylık 600 lira istiyorlar. Aylık 980 lira istenen okullar da varmış” dedi.
Öğrenci Veli Derneği (Veli-Der) İzmir 1 No’lu Şube Başkanı Necati Kalafat, “Okul öncesi eğitimin 12 yıllık temel eğitimin içerisinde görülmesini gerektiğini çok defa söyledik. Çünkü okul öncesi eğitim sadece çocukların baktırıldığı bir yer değil. Eğitime hazırlık aşamasıdır. Dolayısıyla okul öncesi eğitimi, eğitim süreçlerinin parayla satın alınabilir bir yere indirdiğinizde, okul öncesi eğitimi alan çocuklar birinci sınıfa daha hazır geliyor ve bir adaletsizlik oluşuyor. Bunu bugün için ödenemez paralar olarak tarif etmiyorlar. Bir şekliyle bunu çocukları için çabalayan veliler ödüyorlar, ödemeye çalışıyorlar. Ama mesele gerçekten bir dönem sonra bu meşrulaşırsa bu fiyatlar daha önceki örneklerinden de bildiğimiz üzere hızla artacaktır ve ödenemeyecek bir miktara ulaşacaktır” dedi.
Bu durumun Anayasa’nın temel ilkelerine, her çocuğun eğitim hakkı almalıdır ilkesine ters olduğunu vurgulayan Kalafat, “Bu yetkiyi alan okul müdürleri velilere sözleşmeler imzalatıyorlar. Parayı vermeyen çocuğu okuldan atmakla ilgili tehditler savurabiliyorlar. Bu ülkenin bütün çocukları eşit ve adil eğitimi almak durumunda. Bunun da yükümlüsü okulun öğretmenleri ve idarecileridir. Atılan adımlarla eğitim sisteminin özelleştirilmesine yönelik işaretler alıyoruz. Bir taraftan gericileştirilirken anaokullarında mescit açıp çocuklarımızı çok erken yaşta dinsel motiflerle tanıştırmayı hedefleyen bir bakanlık uygulaması varken bir taraftan da eğitim sisteminin devlet okullarında nitelikleri problemli hale getirilip ‘Eğitim almak istiyorsanız, para vermek zorundasınız’ diyen zihniyetin kamucu bir yaklaşıma ters olduğunu düşünüyoruz. Bu devlet bizim vergilerimizle ayakta duruyor. Biz vergilerimizi verirken de temel hizmetleri sağlık gibi eğitim gibi almak istiyoruz. Bunu alamadığımız bir durumda da vergilerimizin nereye gittiğini sorgulama hakkına sahibiz. Kamusal devlet eğitim hakkını vermek durumundadır. Bugün anaokullarında başlayan uygulama bir sene sonra ilkokullarda da benzer bir hale dönüşebilecektir” diye konuştu.
EĞİTİM SEN DAVA AÇMIŞTI
Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim Sen), 14 Ekim tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan yönetmelik değişikliğine karşı dava açtı. Sendika okul öncesi eğitim kurumlarında katkı payı alınması uygulamasına geri dönülmesi ve mescit açılması gibi birçok maddeye itiraz etti. Eğitim Sen tarafından yapılan açıklamada şöyle denildi: “Değişiklikle okul öncesi eğitimin zorunlu ve ücretsiz olması gerekirken ‘ödenmesi zorunlu ücret katkı payı’ düzenlemesinin temel ve yasal haklara aykırıdır.”
Berkay Sağol / BİRGÜN
