Mustafa Kemal Atatürk, yaşamının her döneminde kitapla bütünleşmiştir.
Bu okuma sevgisinin kendisine sağladığı bilgi birikimini zaman zaman yazmaya dönüştüren Atatürk, yaşamının farklı dönemlerinde farklı konularda kitaplar yazmıştır.
ATATÜRK'ÜN YAZDIĞI KİTAPLAR:
Mustafa Kemal Atatürk, yaşamının her döneminde kitapla bütünleşmiştir. Bu okuma sevgisinin kendisine sağladığı bilgi birikimini zaman zaman yazmaya dönüştüren Atatürk, yaşamının farklı dönemlerinde farklı konularda kitaplar yazmıştır. Yazdıkları gerek güncelliği, gerekse yol göstericiliği açısından bu gün dahi tartışmasız gerçekleri içermektedir. O'nun günümüzde hala geçerliliğini koruması ileri görüşlülüğünün ve akılcılığının göstergelerinden biridir. Mustafa Kemal, özellikle II. Meşrutiyet'in (23 Temmuz 1908) ilanından sonra tüm dikkat ve çalışmasını askerlik üzerine yoğunlaştırılmıştır. O, mesleki bilgileri artıracak yayınların yapılmasını gerekli görüyordu. Bu amaçla mesleğinin ilk yıllarından itibaren askerlikle ilgili birikimlerini aşağıda isimleri belirtilen kitaplarda toparlanmıştır.
1- Tâbiye Meselesinin Halli ve Emirlerin Sureti Tahririne Dair Nesayih
2- Takımın Muharebe Talimi (Almanca'dan çeviri - 1908)
3- Cumalı Ordugâhı - Süvari: Bölük, Alay, Liva Talim ve Manevraları (1909)
4- Tâbiye ve Tatbikat Seyahati (1911)
5- Bölüğün Muharebe Talimi (Almanca'dan çeviri - 1912)
6- Zabit ve Kumandan ile Hasbihal (1918)
7- Nutuk (1927)
8- Vatandaş İçin Medeni Bilgiler (Manevi kızı Afet İnan adıyla yayımlandı) (1930)
9- Geometri (isimsiz yayımlandı) (1937)
Atatürk'ü Anlatan En İyi Kitaplar
Atatürk'ü Doğru Anlamak
Sezgin Kızılçeli
Benim için yazının, insanları rahatsız etme gibi bir işlevi vardır. Hele hele yazının bu işlevi, bilgisayarlaştınlmış, elektronikleştirilmiş, robotlaştırılmış, otomatlaştırılmış, düşünmemenin başat ve yükselen değer olduğu yüzyılımızda daha önemli bir hale geliyor. O halde yazının öneminin giderek kaybolduğu bir dünyada inadına yazı ve yeniden yazı diyoruz. Özellikle, ülkemizde sözlerin ortalığı kasıp kavurduğu, her tarafa sözlerin fırlatıldığı, önce söz vardı anlayışlarının etrafa saçıldığı ve bütün toplumu kapladığı, düşünen ve yazı yazan Türkiye yerine konuşan Türkiye'nin istenildiği, ağzı olan herkesin konuştuğu/konuşturulmaya özendirildiği bir ortamda ve görüntülerin/ekranların hükümran olduğu yaşama ağımız ve anımızda yazı, yeniden yazı, tekrar ve inadına yazı, önemli bir dönemeç ve toplumumuz için büyük bir kilometre taşı olma özelliğini koruyor. Gelin hep birlikte yazıya geri dönelim, az konuşup, bilgi dağarcığımızı geliştirip, söz söylemeyi sonraya bırakalım. Konuşma ve söz kirliliğini, ülkemizin önemli bir sorunsalı olmaktan çıkaralım.
(Önsöz'den)
Atatürk - Modern Türkiye'nin Kurucusu
Andrew Mango
Uzman bir yazar, nesnel bir yapıt;
İşte Atatürk'ün yaşamı ve mücadelesi!...
İstanbul doğumlu İngiliz yazar Andrew Mango, beş yılı aşkın bir süre yaptığı araştırmalar sonucu, bu yapıtla kapsamlı ve nesnel çalışma ortaya koyuyor.
Türkiye'nin, bağımsızlığı ve varoluşu yolunda Atatürk gibi bir liderle yakaladığı olağanüstü şansı irdeleyen yazar, onu salt lider özellikleriyle değil, yakın çevresi ve insan ilişkileriyle de yansıtmayı başarırken, dönemin toplumsal yapısı ve güç dengelerine de açıklık kazandırıyor.
Prof. Geoffrey Lewis Atatürk için "O, tek bir insanın neler yapabileceğini gösteren 20. yüzyılın olağanüstü lideri" diyor. Evet, kitleleri ardından sürükleyebilen, insanları birbirine kenetleyebilen siyasal önder... Ancak sonuçta Atatürk de herkes gibi bir insan... Karizması, zaafları, kadınlarla olan ilişkileri, dostlukları, nefretleri, iyilikleri ve hatta kıskançlıklarıyla bir insan... Mango, bu olağanüstü çalışmasıyla, Atatürk'ü işte bu yönleriyle daha bir yakınlaştırıyor bize.
Bu basımda Saltanat ve Cumhuriyet dönemine ilişkin tüm yazılı kaynaklara ulaşılmıştır. Çoğu eski yazı birçok belge aslından olduğu gibi aktarılmış, döneme özgü söyleyiş ve ifade özellikleri korunmuştur.
Çankaya - Falih Rıfkı Atay
Söz konusu Atatürk ise, adı anılması gereken ilk kitap basım tarihi 1961 olan 'Çankaya'dır. Falih Rıfkı Atay, bizzat Atatürk'ün masasındadır ve şahit olduğu olayları kaleme almıştır. Atay'in subay, lider, kumcu, deha sahibi, devrim adamı olarak ve elbette insan Mustafa Kemal Atatürk'ü birinci elden tanıklıklarla anlattığı kitabı pek çok belgesel ve roman için de başvurulan ilk kaynak oldu.
Atatürk - Yakup Kadri Karaosmanoğlu
"Bizim ilk gençlik yıllarımız bir milli kahramana hasretle geçti" diye başlar Türk edebiyatının büyük ismi Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun 'Atatürk' isimli eseri. Yakup Kadri kitaba 'biyografik tahlil denemesi' der. "Atatürk'ün ölümünü takip eden yas ve elem haftalarında ve hemen bir hamlede yazıldığı için kitapta objektif bir vakıf aranmamalıdır" diye özellikle belirtir Karaosmanoğlu.
Atatürk, Bir Milletin Yeniden Doğuşu - Lord Kinross İngiliz hükümeti tarafından 1952 yılında Atatürk hakkında bir biyografi yazmakla görevlendirilen Patrick Kinross, tam 5 yıl boyunca bu kitap için çalışmalarını sürdürdü ve kitap 1960'ta yayımlandı. Eser, Atatürk'ün karakterine dair net bir fikir elde etmemizi sağladığı kadar, Osmanlı İmparatorluğu'nun son yıllarını ve yeni kumlan Türkiye'nin ilk yıllarını da anlatıyor.
Tek Adam - Şevket Süreyya Aydemir
Toplam üç ciltten oluşan ve 1963 yılında basılan eserinde Aydemir, Mustafa Kemal'in eksiksiz biyografisini kaleme alırken, yıkılan bir imparatorluğun ve kurulan yeni cumhuriyetin serüvenini de anlatır. Eser, ailesinden dostlarına karşıtlarından düşmanlarına ve tüm bunlarla olan ilişkilerine, kişisel çatışmalarından devrimlerine en hacimli Atatürk kitabı.
Sarı Zeybek-Can Dündar Can Dündar
Sarı Zeybek'i 90'lı yıllarda çekti. Sonra da kitabını yaptı. Sarı Zeybek'te biz, Atatürk'ün sinirlenen, üzülen, özleyen, mutlu olan, kabahat işleyen, içki ve sigara içen yüzünü gördük. Tarihsel perspektif bağlantısını koparmadan, cephedeki değil balodaki halini tanıdık. Kitap, Atatürk'ün gündelik hayatında da ne kadar etkileyici olduğunu gözler önüne seriyordu.
Hangi Atatürk - Attila İlhan
Attila İlhan kitabında Atatürk'ün üniformalı aldığı kararların, kurduğu cümlelerin ve yaptığı hamlelerin siyasi yönünü değerlendiriyor. Osmanlı İmparatorluğu'yla Türkiye Cumhuriyeti'nin 'yönetim biçimi'ni irdelerken Atatürk'ün yaptıklarını, söylediklerini Galievci bakış açısıyla okuyor, ondaki 'sosyalist lider' yönünü ortaya çıkarıyor. 'Hangi Atatürk', yazılmış en iyi portrelerden biridir.
Devrim Tarihi ve Toplum Bilinci Açısından Atatürk - Emre Kongar
Sosyolog Emre Kongar, Atatürk'e Türk Devrimi ve bu büyük hamle sırasında gerçekleştirdikleri üzerinden yaklaşıyor. Resmi belgeleri, gizli Meclis tutanaklarını, Atatürk hakkında yazılmış anıları, bilhassa yabancı isimlerin kaleme aldığı Atatürk kitaplarını, Atatürk'ü ve dönemini anlatan romanları ve elbette Nutuk'u toplumbilim kuramı açısından ele alıyor.
Ama Hangi Atatürk - Taha Akyol
Kitap, aslında bir Atatürk biyografisi değil. Daha çok Atatürk'e yöneltilen bakış açılarını değerlendirip hem eleştiren, hem de doğru olanı gösteren bir metodu var. Akyol'un özellikle 'Hangi Atatürk' için yazdığı eleştiri yazısı kitabın temelini oluşturuyor. Yazar, Müslüman, Batılı, siyasetçi, kumandan Atatürk'ü irdeliyor ve İstiklal Savaşı sonrası verdiği demeçlerin analizini yapıyor.
Atatürk - Klaus Kreiser
Alman tarihçi Klaus Kreiser'in Atatürk biyografisi, en güncel metinlerden biri. Özellikle, Atatürk'ün eğitimi ve kendini yetiştirmesi meselesine odaklanan Kreiser, henüz cephede bir subayken belirlediği hedefi ve yaptıklarını; Atatürk'ün okuduğu eserler üzerinden açıklıyor, bir subaydan, Türk modernitesinin kuruculuğuna uzanan kişisel serüvenini anlatıyor.
Mustafa Kemal'in Romanı : Acılar Masal Oldu
Tarih romanlarıyla ünlü Yılmaz Gürbüz, bu kitabında Mustafa Kemal Atatürk’ün ailesini ve çocukluğunu anlatıyor.
Rum ve Bulgar eşkiyalarının saldırılarıyla inleyen Balkanlar...
93 Harbi’nde yaşanan bozgundan sonra dağılan, yoksullaşan, göç etmek zorunda kalan milyonlarca Türk…
Mustafa Kemal’in babası Ali Rıza Efendi ve diğer gümrük memurlarının çete baskınlarında yaşadığı sıkıntılar…
Rüşvet çarkına dahil olmayı reddettiği için memurluktan ayrılmak zorunda kalan Ali Rıza Efendi’nin ticarete atılması ve diğer Türk tüccarlar gibi yaşadığı sıkıntılar…
Ali Rıza Efendi ve Zübeyde Hanım’ın evliliklerinin öyküsü…
Rum çetelerine karşı direnişe geçen Türk çeteleri ve bu çeteler içinde yer alan Mustafa Kemal’in akrabaları…
Yokluk ve yoksulluk nedeniyle Mustafa Kemal’in çocuk yaşta ölen iki ağabeyi...
Mustafa Kemal’in çocukluğu… İlkokul ve askeri ortaokul dönemleri… Türk milliyetçisi fikirlere ulaşması…
Babasının ölümü ve ailecek çektikleri sıkıntılar…
Çok iyi bildiğimizi düşündüğünüz bir dönemi büyük bir cesaretle anlatıyor Yılmaz Gürbüz… Ve aslında ne kadar az şey bildiğimizi gösteriyor bize..
Gazi ve Fikriye -Hıfzı Topuz
Mustafa Kemal'i, karşılık beklemeden, yürekten, yalnızca 'O' olduğu için seven tek kadın Fikriye... Milli mücadelede her zaman onun yanında olmasa da, desteğini hep hissettiren Fikriye... Ne yazık ki Fikriye'nin, bu içten sevgi karşılığında elde edebildiği tek şey büyük bir hayal kırıklığı olmuştu. Hıfzı Topuz'un bu tarihsel romanında, Mustafa Kemal ile Fikriye'nin tanışmaları, ilişkilerinin bilinmeyen yönleri ve Fikriye'nin trajik sonu sürükleyici bir dille anlatılıyor.
"Bu kitap çağdaş Türkiye'yi yaratan ve tarihin akışını değiştiren büyük önder hakkındaki birçok bilgi eksiğini giderecek bir araştırma ürünüdür.
"İşte, şimdiye kadar yayınlanmış en kapsamlı 'Atatürk' incelemesi...'Atatürk büyüleyici ve gizemli bir kişilik olarak belleklerde kalıyor."
-The Times-
"Son zamanlarda yayınlanmış yaşam öykülerinden pek azı Lord Kinross'un 'Atatürk'ü kadar başarılıdır. Bu yapıt şan ve şerefin insan biçimine girmiş unutulmaz anıtıdır."
-Sunday Telegraph-
(Arka Kapak)
Ölümsüz Atatürk-Vamık D. Volkan,Norman Itzkowitz
Bir insan olarak Atatürk ve yaşam öyküsü
"Kederli bir ulus"un varlığı, Mustafa Kemale, kendi ruhsal dünyasında yaşattığı kederli anne imgesi üzerine yansıtacağı dışsal bir gerçeklik sundu. Kederli ulus, ona yaşamı boyunca sürecek Türk ulusunu kurtarma ve onarma misyonunu kazandırdı. Atatürk ünvanını aldığında kederli ulus onarılmış durumdaydı. Diğer bir ifadeyle söylersek, kendi çocukluğunun mutsuz ortamını mutlu ve muhteşem bir ortama dönüştürmüştü. Mustafa Kemal, ele geçirdiği ilk fırsatta tarihsel arenayı kendi içsel dramının yaşandığı sahne olarak kullandı. Mustafa Kemal Atatürkün kişisel gelişimini çocukluğundan başlayarak ölümsüz Atatürk oluncaya kadar geçen bütün bir süreci öykülendirmeyi, onun kendi iç dünyasıyla -kurucusu olduğu ve daha sonra modern bir ulusa dönüştürdüğü Türkiye olarak- dış dünya arasındaki karşılıklı etkileşimi çözümlemeye çalıştık.''
***
Atatürk'ü Çocuklara Anlatan En İyi Kitaplar
Ben Mustafa Kemal-Aydoğan Yavaşlı
Ulusal Kurtuluş Savaşı yıllarını konu edinen elinizde tuttuğunuz bu kitapta Mustafa Kemal kendisini ve mücadele arkadaşlarını anlatıyor: Çocukluğunu, gençliğini, arkadaşlarını, mücadelesini ve en önemlisi, mücadelesine temel olan düşünceyi açıklıyor.
İşgale uğrayan yurt topraklarında, askeri başarıların yanı sıra toplumsal yaşamda da hangi koşullarda neyi nasıl yaptığını bize duru ve yalın bir dille, roman tadında aktarıyor. BEN MUSTAFA KEMAL`İ diğer bütün kitaplardan ayıran, en başta bu özel Öte yandan, T.C. Kültür Bakanlığı Çocuk Romanı Ödülü`nüde alan bu kitap aslında gerçek ödülünü yarının aydınlık yüzlü genç okurlarından almış ve kısa zamanda baskı üzerine baskı yapmıştır. BULUT YAYINLARI, yarının aydınlık Türkiye`sini kurma çabasında olan aydınlık insanların yanında olmaktan, katkıda bulunmaktan onur duyuyor.
Aydoğan Yavaşlı, 12+ yaş, 136 s., Bulut Yayınları, 18. Baskı; 2007
Prof. Dr. Toktamış Ateş
KELİME YAYINLARI
''Ben bu kitabı, salt kendi kızım için değil, tüm kızlarımız ve erkeklerimiz için daha doğrusu, tüm çocuklarımız için kaleme aldım. Zira, her şeyimizi borçlu olduğumuz Atatürk’ü anlamayan çocukların varlığı, beni çok üzüyor.
İlköğretim sıralarındaki çocuklarımızın ve bunları eğiten değerli öğretmenlerinin, "Atatürkçülüklerinden" kuşku duymuyorum. Ama özellikle çocuklarımızın fazla anlamadan ve salt ezbere dayanan Atatürk sevgileri; bir nokta geliyor, yerini "kuşkuya" bırakıyor ve uzaklaşmalara neden oluyor.
Umuyorum "Benim Atatürk Kitabım", çocuklar için yararlı bir kitap olur ve haklı olarak, "Türk milletinin bir şansı" olarak değerlendirdiğimiz Atatürk’ü anlamalarına katkıda bulunur.''
Atatürk'ü Gördüm- Muzaffer İzgü
Her kitabı sevrek okunan Muzaffer İzgü, çocuklar için yeni bir dizi hazırladı: Ben Çocukken. İzgü'nün çocukluğuna ilişkin öylesine renkli ve ilginç anıları var ki, bunları çocuklarla paylaşmadan edemedi. Okusunlar, öğrensinler, eğlensinler diye. Dizinin ilk kitabı Atatürk'ü Gördüm, altı öyküden oluşuyor
Atatürk Olmak- Aytül Akal
"Büyüyünce ne olacağım?" Büyük-küçük bütün çocukların derdi bu değil mi?
Kimisi sayıp döker en ilginç meslekleri, kimi bir türlü karar veremez. Ne olmalı? Ne seçmeli?
Bir gün sınıfta öğretmeni Atatürk'ü anlatır. İşte o gün çocuk ne olmak istediğine karar verir.
Çocuklar İçin Nutuk-A. Adnan Çakmakçıoğlu
Atatürk Çocuk Olmuş- Sevgi Tanrısever
''Gökberk'le Ece de Ata'larının elini hürmetle tuttu ve öptüler.
Atatürk gülümseyerek şöyle der:
-Söyleyin bakalım çocuklarım ben fotoğrafta nasıl çıkmışım?
Ece'yle, Gökberk çok güzel der gibi bir yandan başlarını sallarlarken, bir yandan da
şöyle söylerler:
-Çok güzel çıkmışsınız efendim!..
Ece söze devamla:
-Atam, bensizin fotoğraflarınıza, özellikle salıncaktan sallanırken olana bakarken
gözlerinizdeki çocuğu gördüm…
Gökberk evet der gibi başını salladı. Arkadaşını onaylamak için şöyle dedi:
-Atamız Çocuk Olmuş…''
''Sevgili çocuklar,
Bu kitap, hayatını Atatürk ile ilgili araştırmalara adamış olan
Turgut Özakman’ın yazdığı Dersimiz Atatürk filmindeki bilgiler ve fotoğraflarla hazırlandı.
Resimli öykü-tarih kitabı, Atatürk’ün hayatı, zaferleri, devrimleri ve Türkiye cumhuriyet tarihi ile ilgili rehber bilgiler içeriyor. En önemlisi, Atatürk’ün büyüklüğünü ve değerini bir kez daha gözler önüne seriyor.
İlkokul 5. sınıfta okuyan öğrencilerin Atatürk’ü daha iyi anlamaları için verilen bir ödev ile başlayan öykü, içerdiği bilgilerle eşsiz bir bilgi kaynağı…
Evde, okulda, her yerde yararlanabileceğiniz bu kitap ile
Atatürk’ü çok daha iyi tanıyacak, anlayacak ve bir ömür boyu
unutmayacaksınız!''
***
Önerilerinizi yayımlamaya devam ediyoruz.
editor@egitimajansi.com