MEB, geçen yıl olduğu gibi bu yıl da LGS sınav sonuçları ile aynı anda "Merkezi Sınav Değerlendirme Raporu"nu yayımladı.
Yapılan incelemede, öğrencilerin anne ve baba eğitim düzeyleri arttıkça sınav puanlarının da arttığı belirlendi. Bu konuda yapılan diğer çalışmalarla tutarlı olan bu sonuç, velilerin eğitim düzeyleri ve dolayısıyla sosyoekonomik düzeylerindeki artışın öğrencilerin akademik performanslarındaki artışla ilişkili olduğunu gösterdi.
Anne ve Baba Eğitim Düzeyine Göre Öğrencilerin Merkezi Sınav Puanı Ortalaması
Öğrencilerin anne ve baba eğitim düzeyleri ilkokul, ortaokul, lise, yüksekokul, 3 yıllık eğitim enstitüsü, lisans ve lisansüstü olmak üzere yedi kategoride sınıflandırılmıştır. Grafik 9’da 2020 Merkezi Sınavda öğrencilerin merkezi sınav puanı ortalamalarının anne eğitim düzeylerine göre değişimi verilmiştir.
Grafik 9’dan görüldüğü üzere anne eğitim düzeyi arttıkça öğrencilerin 2020 Merkezi Sınavdaki MSP ortalamaları da artmaktadır. Anne eğitim düzeyi ilkokul olan öğrencilerin merkezi sınav puanı ortalamasının 267,60, lisansüstü olan öğrencilerin ortalamasının 387,65 olduğu belirlenmiştir. Anne eğitim düzeyi ilkokul olan öğrencilerin merkezi sınav puanı ortalaması ile anne eğitim düzeyi lisansüstü olan öğrencilerin merkezi sınav puanı ortalaması arasında 120,05 puan fark bulunması önemli bir bulgudur. Bu sonuçlar anne eğitim düzeyi yükseldikçe öğrencilerin merkezi sınav puanı ortalamalarının da belirgin bir şekilde yükseldiğini göstermektedir.
Öğrencilerin akademik performansları ile sosyoekonomik düzeyleri arasında önemli bir ilişki olduğu birçok çalışmada gösterilmiştir (Bakan Kalaycıoğlu, 2015; Gelbal, 2008; Özer,2020b; Özer ve Perc, 2020; Suna, Gür, Gelbal ve Özer, 2020; Suna ve Özer, 2020; Suna, Tanberkan ve Özer, 2020). Sosyoekonomik düzey, öğrencilerin eğitim ve akademik gelişim açısından önemli kaynaklara ulaşmasında doğrudan, öğrencilerin bulunduğu eğitim ortamları, sosyal ortamlar ve diğer birçok unsura da dolaylı olarak etki etmektedir. Liselere Geçiş Sistemi kapsamında yapılan Merkezi Sınavların ilgili yaş düzeyindeki öğrenci evrenini temsil etmesi dolayısıyla elde edilen sonuçların sosyoekonomik değişkenlere göre nasıl değiştiği belirlenmiştir. Bu açıdan, 2020 Merkezi Sınava katılan öğrencilerin sosyoekonomik düzeylerini temsil eden anne ve baba eğitim düzeyleri ile sınav sonuçları arasındaki ilişkinin incelenmesi önemli görülmüştür.
Öğrenci velilerinin eğitim düzeyleri yükseldikçe eğitime verdikleri önemin artması ve çocuklarına akademik açıdan daha fazla destek vermesi beklenmektedir (Abu Bakar, Mamat ve Ibrahim, 2017; Khan, Iqbal ve Tasneem, 2015).
Grafik 10’da 2020 Merkezi Sınavda öğrencilerin merkezi sınav puanı ortalamalarının baba eğitim düzeylerine göre değişimi verilmiştir.
Grafik 10’dan görüldüğü üzere, öğrencilerin baba eğitim düzeyi ilkokuldan lisansüstüne doğru arttıkça merkezi sınav puanı ortalamaları da artmaktadır. Baba eğitim düzeyi ilkokul olan öğrencilerin merkezi sınav puanı ortalaması 261,66, lisansüstü olan öğrencilerin merkezi sınav puanı ortalaması ise 382,60’tır. Grafik 11’e göre baba eğitim düzeyi ilkokul olan öğrenciler ile lisansüstü olan öğrencilerin merkezi sınav puanı ortalamaları arasında 120,94 puan fark bulunmaktadır.
Sonuç olarak, anne ve baba eğitim düzeyleri arttıkça merkezi sınav puanı ortalamaları da artmaktadır. Öğrencilerin anne ve baba eğitim düzeylerinin merkezi sınav puanları üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olduğuna ilişkin bulgu da kademeler arası geçiş sınavları üzerinde yapılan çalışma bulgularıyla uyumludur (MEB, 2018; 2019; Suna, Tanberkan, Gür, Perc ve Özer, 2020)
