Dünün dünyasında en büyük zenginlik iyi eğitimli insan gücüydü. Diploma aşkı yüzünden dibe vurdu. Bugünün dünyasında ise ilk sırada yaratıcılık var ama onu da sınav odaklı eğitimle adeta öldürüyoruz.
Sonsuz seçeneğin sorgulandığı günümüzde çocuklarımızın yeteneklerini 4,5 seçenekli testlerle köreltmekle kalmayıp yok ediyoruz.
Çok bilinen ve tartışılan bu konu, bilimsel olarak da araştırmalara yansımış durumda.
Dünya genelinde yapılan bir araştırmanın ülke bazında yapılan değerlendirmesine göre Türkiye’deki şirketlerin yüzde 54’ü en büyük zorluğun yetenek kıtlığı olduğunu düşünüyor.
Bunu yüzde 47 ile ekonomik zorluklar ve yüzde 39 ile dijital dönüşüm ve inovasyon izliyor.
Hemen her alanda yaptığı işi alıp zirveye taşıyacak lider eksikliği de araştırmanın öne çıkan detaylardan birisi...
Bu yönde neler yapılması gerektiğine geçmeden önce isterseniz gelin bu yöndeki paylaşıma bir göz atalım:
En önemli insan kaynağı?
PERYÖN (Türkiye İnsan Yönetimi Derneği), dünya çapında 660.000'den fazla insan yönetimi profesyonelini temsil eden Dünya İnsan Yönetimi Dernekleri Federasyonu (WFPMA) ile Boston Consulting Group (BCG) iş birliğiyle gerçekleştirilen ve EAPM tarafından desteklenen 'İnsan Avantajı Yaratmak Araştırması 2023'ün (Creating People Advantage 2023) Türkiye raporunu yayınladı.
Türkiye verileri PERYÖN’ün iş birliğiyle derlenen raporda, kurumlardaki insan kaynağı yönetimi eğilimlerine ve çalışma hayatının en öncelikli görülen gündemlerine ilişkin kapsamlı veriler yer alıyor.
Dünya genelinde çeşitli sektörlerden, kıdem düzeylerinden ve 102 pazardan yaklaşık 6.900 katılımcının görüşleri ile hazırlanan araştırmaya, Türkiye’den tamamına yakını insan kaynakları profesyoneli yaklaşık 150 katılımcı katkı sağladı.
En büyük zorluk: Yetenek kıtlığı
Rapor, Türkiye’deki insan kaynağı ve iş kaynaklı zorlukların globaldekinden çok da farklı olmadığını, ancak önceliklerin değişkenlik gösterdiğini ortaya koyuyor.
Araştırmaya göre, Türkiye ve dünya genelinde görülen ‘iş kaynaklı’ en büyük zorluk aynı.
Globalde araştırmaya katılanların %72’si en büyük zorluğun yetenek kıtlığı olduğunu belirtirken, Türkiye’de bu oran %54.
Katılımcıların %47’sine göre en büyük zorluk ekonomi temelli
Globalde %53 ile ‘dijital dönüşüm ve inovasyon’ ikinci zorluk olarak görünürken, Türkiye’de ikinci sırada %47 ile ‘ekonomik zorlukların yer alması dikkat çekiyor.
Bu başlık global raporda ise %44 ile üçüncü sırada yer alıyor. ‘Dijital dönüşüm ve inovasyon’ Türkiye raporunda %39 ile üçüncü sırada yer alıyor.
Liderlik boşlukları ve değişen beklentiler
‘İnsan kaynağı kökenli’ zorluklar sorulduğunda ise; global ve Türkiye raporundaki sıralamalar paralel ilerliyor.
Globalde katılımcıların %66’sı, Türkiye’de ise %53’ü yetenek kıtlığını birinci sırada işaret ediyor.
Liderlik boşlukları ve tutumlar globalde %60, Türkiye’de %46 ile ikinci sırada, değişen çalışan beklentileri ise globalde %47, Türkiye’de %45 ile üçüncü sırada gösteriliyor.
Neler yapılabilir?
İnsan ve iş odaklı eğitimin yani liyakatin önemi her zaman olduğu gibi kendini daha bir hissedilir hale getirdi.
Araştırmanın ortaya koyduğu en önemli ayrıntı ise “yetenek kıtlığı!”
Bu noktada sorulması gereken asıl soru gençlerin yeteneği mi azalıyor yoksa yetenekleri mi köreltiliyor?
Diğer ülkelerdeki durum ne bilmiyoruz ama ülkemiz için şunu net olarak söyleyebiliriz.
Sınav odaklı eğitim sisteminin yetenekleri körelttiği kesin.
Yine aynı şekilde liyakatın yeterince ciddiye alınmaması da lider sıkıntısı çekilmesinin en önemli nedenlerinden birisi.
Lider siparişle ya da tepeden inme gelmez, mücadele ile gelir. Aksi olduğunda da bu mücadele sekteye uğrar.
Bugünün dünyasında lider sıkıntısının yaşanmasının gerekçeleri arasında en öne çıkan bu.
Bilişim Çağı ile birlikte kurulan yeni bir dünya düzeni bile eskidi.
Yapay Zeka Çağı her şeyi bir kez daha sil baştan değiştiriyor.
Bu hıza ayak uyduramayanlar ise sapır sapır dökülüyor.
Eski alışkanlıklar, eski düzen ve eski eğitim anlayışıyla Yapay Zeka Çağını anlamak, yakalamak, özümsemek ve ondan yararlanmak ise en zor olanı...
Umarız Ankara’da bu konulara da kafa yoran birileri vardır...
