Oyun programlarından iş dünyası yazılımlarına kadar farklı alanlarda sektörde varlık gösteren mezunlar ya güçlü ve köklü firmalarda yazılım alanında çalışmayı tercih ediyor ya da kendi işlerini kurarak bağımsızlaşıyorlar. Ben de sizler için sektörün içinden biriyle görüştüm.
1979 İzmir doğumlu Utku Utkan, Ege Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği bölümü mezunu. Mezuniyetini takiben İzmir Ekonomi Üniversitesi’nde MBA programını tamamlayan Utkan, uzun yıllar sektörün önde gelen firmalarında analist, yazılım uzmanı, yöneticilik gibi pozisyonlarda çalıştıktan sonra kendi şirketi Aruna Yazılım’ı kurdu.
- Aruna Yazılım Danışmanlık nasıl kuruldu?
Aruna Yazılım sektörde farklı rollerde edinilen 10 yıllık tecrübe sonunda kuruldu. Tabi burada önemli faktör, aklımın bir ucunda hep girişimcilik olmasıydı. Aslında üniversite ve yüksek lisans zamanlarında arkadaşlarım ile birkaç projemiz oldu ama zamanın şartları diyelim, sermayeye ulaşma, yatırımcı bulma vs konuları, İzmir için zor olduğundan, hayata geçiremedik. Aradan geçen zamanda bahsettiğim projelerden bazılarının Türkiye de hayata geçmesi girişimcilik konusunda cesaretimi arttırdı. İstifamı verdikten sonra KOSGEB Girişimcilik kursuna katıldım ve orada öğrendiklerim ile iş planımı yazarak kendi işimi kurdum.
- Mezun olduktan sonraki süreçte neler yaşadın? En zorlayıcı yanları nelerdi yeni mezun olmanın?
Bu sorunun cevabı uzun yıllardır aynı maalesef “tecrübeli personel ihtiyacı” konusu bence.Yeni mezunsun, üniversite-iş dünyası arasında çok fazla bir bağ yok, tecrübe 6 haftalık staj ile kısıtlı. Erkek adaylarda askerlik problemi var, yüksek lisans yapacağım dersen zaten hiç şansın yok çünkü arada okul olacak, sınav olacak, izin isteyeceksin gibi gibi nedenlerden mülakatlar kabusa dönebiliyor.
- Yazılım sektöründe şu anda piyasa nasıl? Biraz bahseder misin? Trendler ne yönde gidiyor?
Yazılım sektörü çok hızlı gelişiyor ve dönüşüyor. Sektöre ilk adım attığımda görev alabileceğiniz alan sayısı bir elin parmaklarını geçmezdi. Bankalarda kullanılan büyük sistemler, masaüstü programlar, bilgisayar ağları yönetimi ve veritabanı yönetimi aklıma gelenler. İlk cümlemde bahsettiğim bu hızlı değişim ve dönüşüm sektörde farklı uzmanlık alanları getirdi. Yeni görev tanımları, ünvanlar oluştu. Trend olarak bakarsanız evet mobil artık hayatımızın her yerinde olduğu için, mobil uygulama geliştirme hatta mobil için oyun geliştirme tarafı gençlerin ilgisini çekiyor.
- Yazılım sektöründe öğrencilere neler önerirsin?
Okulların katkısı büyük ama sektör açısından baktığımızda sizinle aynı dönemde mezun olacak sadece kendi okulunuzda yaklaşık 50-60 kişi var. Bunu önce İzmir genelinde diğer üniversiteler ile, sonra tüm Türkiye’deki üniversiteler ile yaygınlaştırdığınızda nasıl bir rekabetin içinde olduğunuzu göreceksiniz. Günümüzde kaynaklara erişim çok kolay. Yani 1998 de evlerde 33K modem ile sabit telefon hattı üzerinden internete girip araştırmanın zorluğu, ya da o zamanlar bu kadar farklı konuda kaynak üreten kişi-kurum sayısını azlığı göz önüne alınırsa öğrenci arkadaşlarımın kendini yetiştirmeme, ilgi duyduğu konuları öğrenmeme gibi bir lüksü yok bence. Hiç bilmediğiniz bir programlama dilini internette ücretsiz olarak uygulamalı videolarını bulup izleyerek öğrenebiliyoruz. Ya da bu tip konuları eğitim olarak her gün içtiğimiz markalı kahvelerin fiyatına alabiliyoruz. Bu nedenle önerim öncelikle ilgi duydukları, görev almak istedikleri alanı netleştrip, bu konuda mezun olmadan kendilerini yetiştirecek ufak çaplı da olsa projeler yapmaları ve iş başvurularında bu projeleri çalışır durumda göstermeleri.
- Yazılım sektöründe hem sektörler arasında hem de kendi sektörünüzde işbirliği olanakları nelerdir?
Yazılım sektörü günümüzde tüm sektörler ile entegre . Eskiden sadece bazı büyük fabrikalar, bankalar ve devlet kurumları ile kısıtlı iken şu anda 1-2 çalışanı olan şahıs şirketlerinden başlayarak tüm iş hayatını etkileyen bir konumda. Bu nedenle ticari olarak baktığımızda yazılım sektöründe yeni iş potansiyeli, yeni fikir üretme, ve müşteri ihtiyaçlarının sürekliliği gibi fırsatlar var. Kendi sektörümüzde işbirliği konusuna çok önem veriyoruz. Daha önceden geliştirilmiş ve kendini kanıtlamış bir ürün var ise, bu ürünü eğer daha ondan daha fazla fonksiyona sahip, daha farklı bir satış modeli ile geliştirmiyorsanız yapacağınız geliştirme zaman kaybı olacaktır çünkü kullanıcıların alışkanlıkları var. Onun için bu tip durumlarda biz özellikle İzmir deki diğer şirketlerin ürünlerini de inceleyip, bir işbirliği modeli oluşturup bu şekilde yolumuza devam ediyoruz. Ticaret bakanlığının hizmet sektörü (özelikle yazılım için) için oluşturduğu bir program var örneğin, İzmir de otuza yakın şirket bir işbirliğine gidiyoruz burada, ortak bir web sitesi oluşturuldu, kimde hangi tip yazılımlar var envanteri çıkartıldı. Bunlar güzel gelimeler işbirliği açısından. Sektöre ve gençlere katkı açısından ise üniversite-iş dünyası işbirliği önem verdiğimiz bir konu. İzmir Ekonomi Üniversitesi Mezunlarla İlişkiler Ofisi ve İzmir Ekonomi Üniversitesi Mezunlar Derneği ile sürekli iletişim halindeyiz. Okulun başlattığı staj programı, usta-çırak projesi gibi projelerde aktif rol alıyoruz.
- Kendi işini yapmanın zorlukları neler? Bunlarla nasıl baş edilebilir?
En büyük zorluğu artık şirketin tüm yükü omzunuzda. Beyaz yaka iken sadece size verilen görevin başarısından sorumlu iken şu anda şirketin tüm faaliyetleri, her bir departmanın işlerini yakından takip etmek, şirketi öncelikle ayakta tutmak ve tabi ki büyütmek için gerekli stratejileri oluşturmak gibi dertlerimiz oluyor. Çok yönlü düşünmek zorundasınız.
Bütün bunlar yoğun bir stres oluşturuyor. Tüm bunlarla baş etmenin yolu her zaman planlı çalışmak. Kısa , orta, uzun vadede yapılacakları planlamak ve bunlara göre aksiyon almak zorlukları minimuma indirmede en büyük etken.
- Mevcuttaki projeleriniz nelerdir?
Aruna Yazılım olarak kendini kanıtlamış ve marka tescili alınmış ürünlerimiz var. Şu anda devam eden projelerimizde bu markaların biraz daha yaygınlaşması için neler yapabiliriz diye düşünüp, ürünü bulut üzerinden sunmak fikrine yöneldik ve bu hedefle birlikte İzmir Bilimpark şubemizi kurduk. Ürün geliştirmede parametrik yapı ve çoklu dil desteğine önem veriyoruz. Hedefimiz orta vadede ürünü gelişmekte olan yurtdışı pazarlara yayabilmek.
- Yazılım sektörünün olmazsa olmazları neler?
Hem şirket olarak hem bireysel olarak değerlendirelim, sürekli öğrenme, hep daha iyisini arama, kullanıcıların işini kolaylaştırmaya dönük projeler üretme yazılımda olmazsa olmaz hedefler. Bunları sağlayabildiğinizde zaten başarıyı yakalamış ve kariyer anlamında hedefinize ulaşmış oluyorsunuz.
- Güvenli bir yazılım oluşturmanın kilit unsurları nelerdir?
Günümüzde artık eski usül kullanıcı adı-parola yerine birkaç faktörlü kimlik doğrulama yöntemlerinin kullanılması, belirli ağ adresleri bazında erişim yetkileri verilmesi gibi konular güvenli yazılım için öncelikli konular. En güvenli bilgisayar bir ağa bağlı olmayan bilgisayardır.
- Yazılım sektöründe popüler trendlerden biri de oyun yazılımları. Özellikle Z kuşağının en çok ilgi alanı bu yönde. Bu konuda ne düşünüyorsun, sence bunun doğru kullanımı nasıl olmalı?
Bu konuda biz de farkediyoruz ki iş başvurusu yapan gençlerin büyük çoğunluğu oyuna yönelmiş durumda ama sektörün diğer konularda da çalışacak yazılım kadrosuna ihtiyacı var. Özellikle Türkiye de oyun geliştirici firma sayısı ile iş dünyasına hizmet veren yazılım şirketlerini karşılaştırdığınızda buradaki ihtiyacı daha net hissedersiniz. Ben iş hayatımda herkesin gittiği yoldan gitmemeye özen gösterdim. Evet belli trendler var ama herkes oyun yazacaksa diğer alanlarda kendini geliştirenler daha aranır konuma gelecek ve bunun faydasını görecektir.
- Yazılım sektöründe yeni mezunlara neler önerirsin?
Güncel gelişmeleri takip etmek, okuldayken de bir takım projelerde aktif görev almak ve en önemlisi uzmanlaşmak istediği alanı seçmek iş hayatına atılırken bir adım öne çıkmalarını sağlayacaktır.
