26 Temmuz günü yaşadığımız sıcaklık ve hemen ertesi günü yaşanan rüzgarlı bir hava, iklimin pek de havasında olmadığını bize gösteriyor. Daha da kötü günlerin habercisi adeta. Bugün köşeme bir uzmanı davet edeceğim: Pelin Nur Karaçal. Kendisi Sabancı Üniversitesi Sürdürülebilirlik Müdürü. İklim değişikliği ile ilgili çok çarpıcı bilgiler paylaştı bizimle. Gelin ilk elden dinleyelim:
İklim değişikliği insanlık tarihinin karşılaştığı en büyük sorunlardan biri olmakla birlikte iklim değişikliğiyle mücadele, sürdürülebilir bir gelecek için kritik öneme sahip. Küresel ısınmadaki artış şiddetlendikçe, yaşam alanlarımızdaki doğal afetlerin süresi ve şiddetinin arttığını görüyoruz. İklimin hızla değiştiği durumlarda ortaya çıkan felaketler, aşırı yağışlar, yangın ve sel olayları, su kıtlığı, biyoçeşitlilik kayıpları, gıda güvenliği ve göç etmenlerindeki riskler ile artık daha sık karşılaşıyoruz.
6 Temmuz 2023 dünya çapında şimdiye kadar kaydedilen en sıcak gün oldu. Ortalama küresel sıcaklık 17.23 santigrat dereceye ulaştı. Bu sıcaklık artışları bilim insanlarının 1.5 derece kritik eşik olarak tanımladığı sınırı artık aşmaya başladığımızı gösteriyor.
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) Mart 2023 tarihinde sunmuş olduğu Altıncı Değerlendirme Raporu (AR6) için İklim Değişikliği 2023 Sentez Raporu’nda ayrıntılı bir şekilde iklim değişikliğinin riskleri ve sonuçlarından bahsediliyor.
Aslında bu yaşanılan krizin “antroposen” yani insan etkisi kaynaklı olduğunun bilimsel kanıtları gözler önüne seriliyor. Canımızı yakan iklim olaylarının asıl kaynağının fosil yakıt kullanımı, ormansızlaşma, hızlı tüketim faaliyetleri olduğu raporda yer alıyor.
Peki, bu gidişata nasıl dur diyeceğiz?
Tercihlerimizin sürdürülebilir azaltımlar ile desteklenmesi çok önemli. İklim Eylem Planlarının hızlı ve sağlam bir biçimde uygulamaya geçilmesi, merkezi ve yerel yönetimler nezdinde adaptasyonu destekleyici politikaların devreye girmesi gerekiyor.
Ekosistemler için öngörülen risklerin azaltılması için Net Sıfır Hedeflerine doğru gerçek adımlar atılması hedefleniyor. Enerjiden tarıma, ticaretten ulaşıma, atık yönetiminden dijitalleşmeye kadar düşük karbon ekonomisinin benimsenmesi gerekiyor.
Karbon emisyonlarının azaltılması, yenilenebilir enerji yatırımlarının artırılması, su tüketimini azaltacak teknolojilerin kullanılması, tek kullanımlık plastiklerin engellenmesi, yeşil ulaşım modellerinin tercih edilmesi, döngüsel ekonomi sistemlerinin geliştirilmesi bu kapsamda gerçek bir şans olabilir.
Bireysel olarak yaşam tarzımızı sürdürülebilir seçenekleri tercih ederek dönüştürmek, tüketimlerimizi kontrol etmek gibi sorumluluklarımız mevcuttur.
Sonuç olarak, iklim değişikliği ile mücadele küresel bir meseledir. Riski fırsata dönüştürmek bizlerin elinde. Elimizi taşın altına koyarsak çözüm için en önemli adımı atmış oluruz.
